فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا

عضلات پای شما، ممکن است که بعد از عمل‌های جراحی لگن، زانو، مچ و ساق پا، و یا به علل دیگری، ضعیف شوند؛ زیرا، در این شرایط، شما، عضلات پای خود را به اندازه کافی حرکت نمی‌دهید. بنابراین بهتر است که با صلاحدید پزشک، عضلات پاهای خود را تقویت نمائید. البته، بازیابی قدرت عضلاتی که بعد از عمل جراحی و یا آسیب ضعیف شده‌اند، آسان نیست. در این مسیر، بهترین روش برای تقویت عضلات پاها، فیزیوتراپی است. در این مقاله، روش‌های مفید فیزیوتراپی، برای تقویت عضلات پا را، بررسی می‌کنیم.

فواید فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا

درمان فیزیوتراپی، برای تقویت پا فواید متعددی دارد، از جمله:

• تقویت عضلات پشت
• جلوگیری از لخته شدن خون
• جلوگیری از ایجاد زخم بستر
• ایجاد تعادل در اندام‌ها
• بهبود حرکت اندام‌ها

زمانی که عضلات پاها را منقبض می‌کنیم، آن‌ها مانند یک پمپ، باعث حرکت خون در رگ‌ها می‌شوند؛ و این امر، از لخته شدن خون، جلوگیری می‌کند. با یک متخصص طب فیزیکی برای یاد گرفتن و انجام تمرینات تقویت پا و روش‌های فیزیوتراپی مناسب خودتان، کار کنید.

چه کسانی به فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا نیاز دارند؟

فیزیوتراپی، برای کسانی که عضلات پای آن‌ها، به یکی از دلایل زیر ضعیف شده است، مفید است.

• ناراحتی سیاتیک
• اختلالات عصبی-عضلانی
• ناراحتی تیروئید
• سکته
• عمل جراحی پا
• صدمه دیدن
• آرتروز
• عارضه شین اسپلینت
• درد مزمن پا
• آسیب رسیدن به عضلات همسترینگ
• جراحی تعویض مفصل
• پارگی مینیسک زانو
• آسیب رسیدن به تاندون آشیل
• تحلیل رفتن عضلات (به دلیل حرکت نکردن)
• سندرم باند ایلیوتیبیال (نوار محکم در کناره‌های ران)

معاینات لازم قبل از شروع فیزیوتراپی پا

متخصص طب فیزیکی، این موارد را در بدن شما بررسی می‌کند:

• رفلکس‌ها
• حس اندام‌ها
• تون عضلانی (انقباضات خفیف عضلات)

اگر لازم باشد، متخصص طب فیزیکی، یک یا چند مورد از آزمایشات زیر را انجام می‌دهد:

• تست تصویربرداری سی تی اسکن یا MRI برای بررسی ساختار درونی بدن
• تست‌های اعصاب، برای آگاهی از میزان سلامت اعصاب
• الکترومیوگرافی (EMG) برای ارزیابی فعالیت‌های عصبی
• آزمایش خون، برای بررسی هر گونه مشکل و یا عفونت

تکنیک‌های فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا

متخصص طب فیزیکی ممکن است که از روش‌های مختلفی برای بازیابی قدرت پاهای شما استفاده کند، این روش‌ها شامل موارد زیر است:

ورزش

ورزش‌ کردن، وارد کردن یک فشار منظم و کنترل شده به عضلات است؛ و برای افزایش قدرت عضلات، دامنه حرکت و انعطاف پذیری اندام‌ها، بسیار مفید می‌باشد. اولین سری از تمرینات ورزشی، با هدف تقویت عضلات اصلی ساق پا، انجام می‌گردد. در اینجا، چند نکته وجود که به شما کمک می‌کند.

توجه: تمرینات زیر باید با صلاحدید یک متخصص طب فیزیکی انجام شود.

تقویت عضلات گلوتئال

برای انجام این تمرین ابتدا:

1. به پشت دراز بکشید.
2. باسن خود را به زمین فشار دهید.
3. در این حالت ۵ ثانیه نگه دارید (اگر این کار را روی یک سطح سفت انجام دهید، می‌بینید که باسن کمی از زمین بالا می‌آید)

چند بار در روز تمرین تقویت گلوتئال را می‌توانید تکرار کنید. این یک تمرین ایزومتریک است، یعنی عضلات شما در حالی که هیچ حرکتی در مفاصل ران رخ نمی‌دهد، کار می‌کنند.

تمرین جلو و عقب بردن پاشنه پا

برای انجام این تمرین ابتدا:

1. به پشت دراز بکشید. در حالی که  پاشنه پای خود را به آرامی به سمت باسن می‌کشید، زانوی خود را خم کنید.
2. پاشنه را تا جایی که می‌توانید بکشید  و در این حالت ۵ ثانیه نگه دارید.
3. به آرامی به حالت اول برگردید و تکرار کنید.

تقویت عضلات چهار سر ران

ورزش (SAQ)، یک تمرین ساده برای تقویت عضلات چهار سر ران، بعد از جراحی و یا آسیب است. برای انجام این تمرین مراحل زیر را طی کنید:

1. به پشت دراز بکشید و یک حوله رول شده و یا یک توپ را زیر زانوی خود قرار دهید.
2. زانوی خود را به آرامی صاف کنید.
3. عضله چهار سر ران، که در قسمت بالای ران قرار دارد را، سفت کنید.
4. در این حالت ۳  ثانیه نگه دارید، سپس استراحت کنید.
5. تمرین را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.

انقباض عضله چهارسر ران

نحوه انجام این تمرین:

1. به پشت دراز بکشید. پشت زانوی خود را روی زمین فشار دهید و صاف نگه دارید.
2. در این حالت ۱۰ ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.
3. این تمرین را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.

این تمرین، عضلات چهارسر ران را تقویت کرده، و همچنین به تثبیت وضعیت کشکک زانو کمک می‌کند. اگر به سندرم فشار پاتلوفمورال (PFSS)، یا سندرم زانوی دونده، دچار هستید، این تمرین برای شما مفید است.

بالا آوردن پا

برای انجام این تمرین ابتدا:

1. به پشت دراز بکشید. پای خود را صاف نگه داشته و به سمت بالا بیاورید تا حدود ۳۰ سانتی متر از زمین فاصله بگیرد.
2. در این حالت ۱۰ ثانیه نگه دارید و سپس پا را به آرامی پایین بیاورید.
3. تمرین را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.

زانوی خود را در زمان این تمرین، کاملاً صاف نگه دارید. برای انجام راحت‌تر این تمرین، زانوی مقابل را خم کنید. می‌توانید با آویزان کردن وزنه 1 یا 1.5 کیلویی، به مچ پا، شدت این تمرین را بیشتر کنید.

کشش همسترینگ

عضلات همسترینگ، به خم کردن زانو و کشش لگن کمک می‌کند. تقویت عضلات همسترینگ، پس از آسیب دیدگی و یا جراحی، به شما کمک می‌کند تا دوباره به طور عادی راه بروید.

نحوه انجام این تمرین:

1. روی شکم خود دراز بکشید. به آرامی پای خود را بالا بیاورید.
2. پنج ثانیه نگه دارید و به آرامی پایین بیاورید.
3. تمرین را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.

اگر این تمرین را به راحتی انجام دادید، سعی کنید یک وزنه 1 تا 1.5 کیلویی، به مچ پا آویزان کنید.

گاهی ممکن است متخصص طب فیزیکی از دیگر تکنیک‌های فیزیوتراپی نیز برای تقویت عضلات پای شما استفاده کند.

الکتروتراپی

استفاده از پالس‌های الکتریکی، در هنگامی که عضلات، غیر فعال هستند، مانند زمانی که شخص بستری‌ است و یا تصادف و یا جراحی کرده و بی تحرک است، باعث تحریک و تقویت عضلات می‌شود.

همچنین با روش الکتروتراپی جریان خون افزایش می‌یابد و استقامت و تحرک اندام‌ها بازیابی می‌شود. در این درمان، سیگنال‌های الکتریکی، با منقبض کردن عضلات، آن‌ها را تقویت می‌کنند. سیگنال‌هایی که باعث این انقباضات عضلانی می‌شوند از طریق الکترودهای متصل به پوست، به عضلات منتقل می‌شوند.

الکتروتراپی، به جلوگیری از کاهش قدرت عضلات و عدم تعادل آن‌ها، کمک می‌کند. انجام الکتروتراپی، همراه با سایر درمان‌های ارتوپدی، از ایجاد آسیب‌های ثانویه به عضلات جلوگیری کرده و مدت زمان بهبودی را کاهش می‌دهد.

لیزر درمانی

لیزر درمانی، درمان بوسیله امواج نوری با یک طول موج خاص است که از آن برای کمک به بهبود بافت‌های آسیب دیده و بازیابی استحکام آن‌ها، استفاده می‌شود. لیزر درمانی، هیچ دردی ندارد و تنها چند دقیقه طول می‌کشد. متخصص طب فیزیکی، برای لیزردرمانی، دستگاه لیزر را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده قرار داده و دکمه آن را فشار می‌دهد.

فوتون‌های نوری، حامل انرژی هستند؛ و هنگامی که این انرژی به بافت‌های آسیب دیده تابانده می‌شود، به بهبود عملکرد سلولی و افزایش قدرت و تسریع درمان کمک می‌کند.

تحرک مفاصل

در این روش، متخصص طب فیزیکی، مفاصل پای شما را در جهات مختلف حرکت می‌دهد؛ و با این کار، به کاهش درد، بهبود تحرک و افزایش قدرت پاها کمک می‌کند.

ممکن است تصور کنید که مفاصل، به شکل لولا حرکت می‌کنند، اما باید بدانید که در این بین مفاصل لغزش نیز دارند؛ که در هنگام حرکت کردن، افزایش می‌یابد. بر اساس میزان فشار و جهت نیروی وارد شده به مفصل، متخصص طب فیزیکی، مفاصل شما را حرکت می‌دهد‌.

اولتراسوند

اولتراسوند، یک درمان عمیق بافتی است؛ و برای بازیابی قدرت از دست رفته پاها، در اثر بیماری‌های اسکلتی/عضلانی مانند تاندونیت، کشیدگی عضلات و پیچ خوردگی‌ها، به کار برده می‌شود.

درمان اولتراسوند، با استفاده از دستگاه اولتراسوند و توسط متخصص طب فیزیکی انجام می‌شود. سر دستگاه اولتراسوند که واند نام دارد، را روی پوست ناحیه تحت درمان قرار می‌دهند و با کمی فشار و همراه با حرکات دایره‌ای شکل کوچک، در اطراف محل آسیب دیده حرکت می‌دهند. پزشک، کمی ژل به پوست می‌مالد، تا امواج صوتی، راحت‌تر جذب پوست و عضلات شوند.

شاک ویو

شاک ویو تراپی خارج از بدن (ESWT)، یک روش درمانی غیر تهاجمی است، که با ارسال امواج شوک‌ دهنده به بافت عضلات، درد پاها را کاهش داده و عضلات پا را تقویت می‌کند.

هزینه فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا چقدر است؟

هزینه فیزیوتراپی، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله، مشکلی که باعث ضعیف شدن عضلات پا، شده است؛ زیرا، برای رفع هر مشکل، زمان متفاوت و روش‌های فیزیوتراپی مختلفی مورد نیاز است؛ به همین دلیل، هزینه‌ دقیق این درمان، باید بوسیله متخصص طب فیزیکی تعیین شود.

سؤالات متداول

آیا می‌توانیم با کمک فیزیوتراپی، عضلات پا را تقویت کرده و دوباره راه برویم؟

بله، در بسیاری از موارد، امکان پذیر است. انجام روش‌های مختلف فیزیوتراپی، همراه با هم، قدرت را به پاهای شما باز می‌گردانند. متخصص طب فیزیکی، با استفاده از روش‌های مختلف، عضلات شما را دوباره آموزش می‌دهد و تحرک را به پاهای شما باز می‌گرداند.

چند بار در هفته، باید برای تقویت عضلات پا، فیزیوتراپی انجام داد؟

معمولاً باید ۲ تا ۳ بار در هفته در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید و در اکثر موارد، فیزیوتراپی، درست بعد از ارزیابی اولیه متخصص طب فیزیکی، شروع می‌شود. بیشتر بیماران، با شرکت در جلسات ارزیابی و پیگیری درمان، به بهبودی سریع‌تر دست می‌یابند.

چقدر طول می‌کشد تا قدرت عضلات پا با فیزیوتراپی باز گردد؟

این امر، بستگی زیادی به وضعیت مشکل عضلات پای شما دارد، ممکن است که به ۸ هفته تا ۶ ماه، فیزیوتراپی نیاز داشته باشید؛ و یا حتی بیشتر.

آیا می‌توانم بعد از جلسات فیزیوتراپی تقویت عضلات پا، خودم به خانه بروم؟

در بیشتر موارد، بله. اما اگر عضلات پاهای شما آنقدر ضعیف است که قادر به راه رفتن نیستید، بهتر است کسی به شما کمک کند.

یک جلسه فیزیوتراپی برای تقویت پا  چقدر طول می‌کشد؟

هر جلسه فیزیوتراپی تقویت عضله پا، معمولاً ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشد.

آیا فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پا، ارزش امتحان کردن را دارد؟

بله، این یک درمان بسیار موثر برای بازیابی قدرت عضلات پا است و کاملاً ارزش امتحان کردن را دارد.