کاربرد طب سوزنی در درمان تنیس البو (آرنج تنیس بازان)

” آرنج تنیس بازان” یا تنیس البو (به انگلیسی: Tennis elbow)، جزو آسیب‌های شایع عضلات و تاندون‌های آرنج است و اکثرا افرادی را درگیر می کند که مجبور به انجام حرکات تکراری با دست خود هستند. علائم و نشانه‌های عارضه آرنج تنیس بازان، نه به محض ایجاد آسیب بلکه معمولا به کندی و بتدریج آشکار می شوند و عبارتند از:

  1. آرنج درد یا دردی در قسمت خارجی ساعد دست، احساس سوزش در قسمت خارجی آرنج و سفتی آرنج.
  2. دردی که تا مچ تابیده می شود، درد مچ دست، سفت شدن مچ دست.
  3. سفتی آرنج بویژه در اوایل صبح.
  4. ضعف در قدرت گرفتن یا دشواری و ضعف در گرفتن و حمل اشیا.
  5. تشدید درد به هنگام در دست گرفتن اشیا، مثلا لیوان یا راکت تنیس.

یکی از موثرترین و کارآمد‌ترن روش‌های درمانی این عارضه، طب سوزنی است.

درمان تنیس البو به وسیله طب سوزنی

طب سوزنی، در درمان عارضه تنیس البو به طور موثر و سریع عمل می کند. مطالعات بالینی نشان می دهند که درمان عارضه تنیس البو با طب سوزنی به طور قابل توجهی موجب بهبود عملکرد آرنج شده و از سوی دیگر در اغلب موارد، بیماران بعد از انجام اولین ویزیت توسط پزشک، این روش درمانی را عمدتا روشی بدون درد توصیف می کنند. درد و التهاب ممکن است پس از چند روز دوباره برگردد اما این درد و التهاب به شدت قبل نبوده و تا حد زیادی کاهش خواهد یافت که این امر به بافت آسیب دیده اجازه میدهد تا روند ترمیمی و بهبودی خود را طی کند. درد اکثریت بیماران طی ۵ جلسه درمانی بطور کامل تسکین می یابد. طی درمان طب سوزنی، سوزن‌های نازکی در امتداد ساعد، آرنج، مچ دست و گاها پاها و کف پای بیمار قرار داده می شود. بیمار در این حالت به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه استراحت می کند و پس از آن روند درمان طب سوزنی با فرآیند ماکسی باسشن یا فتیله گذاری در قسمت بیرونی آرنج (اپیکوندیل جانبی) ادامه پیدا می کند. ماکسی باسشن (یا ماکسا) نوعی متد گرمادرمانی است که طی این روش، مقداری از برگهای خشک شده گیاه ماگورت به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روی نقاط مورد نظر سوزانده می شود و با گرم کردن ناحیه مد نظر به تسکین درد و التهاب کمک می کند و موجب آزادسازی بافت نرم عضلات ساعد می شود. سپس پزشک از تکنیک ماساژ درمانی با روغن گیاهی دارای خاصیت ایجاد گرما استفاده میکند که این روغن از ترکیب عصاره گیاهان خاص تشکیل شده است. پزشکان همچنین استفاده از ترکیبی از این گیاهان دارای خاصیت گرم کننده را برای خیساندن پاها در آنها در خانه برای تسریع بهبودی توصیه می کنند.

بعد از انجام طب سوزنی چه اتفاقی می افتد؟

طب سوزنی بسیار آرامبخش می باشد، به همین دلیل ممکن است نیاز باشد که بعد از اتمام جلسه درمانی، شخص دیگری جهت برگشتن به منزل رانندگی کند. اگر این امکان را نداشتید، حتما قبل از رانندگی، ۵ الی ۱۰ دقیقه بویژه بعد از اولین جلسه طب سوزنی استراحت کنید. همچنین ممکن است که پزشک به شما توصیه کند که بعد از جلسه اول و دوم، فعالیت زیادی نداشته باشید.

تعداد جلسات درمانی به وضعیت و شرایط شما و همچنین به نحوه پاسخ و واکنش بدن شما نسبت به درمان بستگی دارد. اکثر بیماران یکبار در هفته قرار ملاقات دارند. برخی دیگر نیز هر از چند گاهی بسته به تاثیر درمان،‌ درمان با طب سوزنی را دریافت میکنند. پزشک و متخصص طب سوزنی، برنامه درمانی که مناسب با وضعیت و شرایط شما باشد را به شما توصیه خواهد کرد.

این احتمال نیز وجود دارد که در جلسه اول یا دوم از تمام مزایای طب سوزنی بهره‌مند نشوید. از اینرو، اگر قصد دریافت طب سوزنی را دارید باید حداقل ۵ جلسه برای آن وقت بگذارید.

نقاط سوزن زنی برای درمان تنیس البو کجاست؟

پزشکی که در طب سوزنی، متخصص و کارآزموده باشد نقاط سوزن زنی را بر اساس شرایط شما تعیین می کند. در رابطه با عارضه آرنج تنیس بازان، توصیه میشود که نقاط زیر را تحریک کنید:

  • نقطه LI10،در سطح خارجی ساعد قرار دارد و تحریک آن برای درمان گرفتگی گردن، درد شانه و در عارضه آرنج تنیس بازان ضروری است.
  • نقطه  LI11،یکی از قوی‌ترین نقاط بدن است و تحریک آن برای از بین بردن گرما و حرارت بدن حیاتی است.
  • نقطه ۵ LU ،در مرکز سمت داخلي آرنج و در مرز داخلي عضله براکيوراديال قرار دارد و تحریک آن در درمان درد اسپاسمودیک آرنج و مشکلات مشابه موثر است.
  • نقطه LI4،در بالاترین نقطه عضله و ما‌بین انگشت شست و سبابه قرار دارد. از تحریک این نقطه برای رفع درد صورت، استرس، گردن درد و سردرد استفاده می شود.

اکثرا در طب سوزنی، سوزن‌ها حدود ۲۵ دقیقه روی سطح بدن باقی می‌مانند.

مزیت طب سوزنی به نسبت سایر روش های درمان تنیس البو چیست؟

با اینکه درمان‌های دارویی و مصرف دارو ممکن است کاهش درد سریعی را منجر شود اما مصرف داروهایی نظیر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و تزریق استروئید، عوارض جانبی جدی را بهمراه دارند، با اینکه این عوارض جانبی ممکن است بلافاصله آشکار نشوند. استفاده طولانی مدت از این قبیل داروها میتواند عوارض جدی بدنبال داشته باشد و گاها موجب بروز مشکلات گوارشی،‌ افزایش وزن، اختلالات خواب و سایر عوارض جانبی شود که تأثیر منفی بر سلامت فرد دارند. طب سوزنی میتواند عملکردی نظیر یک مسکن را برای تسکین درد داشته باشد که هیچگونه عوارض جانبی ندارد. در واقع، عوارض جانبی طب سوزنی نه تنها منفی نیستند بلکه این عوارض از جمله افزایش گردش خون، عملکرد سیستم ایمنی و کاهش استرس برای بدن مفید نیز هستند. لازم به ذکر است که ۶ ماه درمان با طب سوزنی، موثرتر از سایر روش‌های معمول و رایج درمان عمل می کند.

آیا درمان تنیس البو به روش طب سوزنی قابل اطمینان است؟

تا زمانی که طب سوزنی توسط متخصص معتبر و واجد شرایط انجام شود، خطرات و عوارض جانبی ناشی از این درمان به حداقل می رسند. در طب سوزنی طبق قوانین و مقررات از سوزن‌های فولادی، جامد، استریل و مورد تایید استفاده میشود. این سوزن‌ها یکبار مصرف بوده و بعد از یک مرتبه استفاده دور انداخته میشوند. توجه داشته باشید که دریافت طب سوزنی از اشخاص فاقد صلاحیت میتواند خطرناک و مضر باشد. انجام طب سوزنی با سوزن غیر استریل یا توسط فردی که آموزش این کار را ندیده میتواند باعث عفونت، سوراخ شدن اندام‌ها و آسیب به سیستم عصبی مرکزی شود.

درمان تنیس البو به روش طب سوزنی چه عوارضی دارد؟

خطرات احتمالی طب سوزنی عبارتند از:

  • اگر بیمار به اختلالات خونریزی مبتلا باشد و یا داروهای رقیق کننده خون مصرف کند، طب سوزنی برای وی خطرناک است.
  • احتمال بروز خونریزی، کبودی و درد در محلهای تزریق وجود دارد.
  • استفاده از سوزن‌های غیر استریل می تواند فرد را آلوده کند.
  • در موارد نادر نیز سوزن ممکن است بشکند و به اندام داخلی آسیب برساند.

سوالات متداول

چه مدت طول می کشد تا طب سوزنی بر عارضه آرنج تنیس بازان اثر کند؟

به طور کلی، کاهش و تسکین درد ناشی از این عارضه با طب سوزنی ۵۵.۸ درصد و با مصرف دارو ۱۵درصد بوده است. سایر تحقیقات حاکی از  بهبود فوری علائم با طب سوزنی پس از 2 هفته هستند اما پس از ۲ ماه تفاوت فاحشی در میان افرادی که با دارو درمان شده‌اند دیده نمی شود.

چند جلسه طب سوزنی برای درمان آرنج تنیس بازان لازم است؟

در این مورد، معمولا درمان روزانه به مدت ۳ الی ۵ روز متوالی و پس از آن، ۲ الی ۳ مرتبه درمان در هر هفته توصیه می کنیم. جهت درمان، از چندین سوزن در اطراف تاندون آسیب دیده و از سایر سوزن‌ها در نقاط دیگری از بدن استفاده می کنیم که به کاهش درد و التهاب به صورت سیستمیک کمک می کنند.

آیا ماساژ برای  عارضه آرنج تنیس بازان مفید است؟

ماساژ عمیق بافت ساعد یکی از راهکارهای موثر در تسکین درد و تسریع روند بهبودی است. ماساژ عمیق موجب افزایش گردش خون شده و وقتی با اصطکاک ترکیب میشود تاثیرات مثبتی را برای تاندون‌های مفصل آرنج بهمراه دارد.

بهبودی و ریکاوری از عارضه آرنج تنیس بازان چقدر طول می کشد؟

علائم عارضه آرنج تنیس بازان بدون درمان نیز بهبود می‌یابد چرا که این وضعیت در علم پزشکی به عنوان یک وضعیت خود محدود شونده شناخته میشود. این عارضه معمولا بین ۶ ماه تا ۲ سال ادامه پیدا میکند و ۹۰ درصد افراد بطور کامل از آن بهبود پیدا میکنند.

با ابتلا به عارضه آرنج تنیس بازان از انجام چه حرکاتی باید اجتناب کرد؟

بارفیکس، شنا رفتن و پرس روی نیمکت: تمامی این حرکات به آرنج شما فشار وارد کرده و می توانند منجر به تحریک بیشتر تاندون‌های جانبی آرنج شوند. بهتر است از هر گونه تمرین مچ دست، به خصوص تقویت ساعد با دمبل نیز خودداری کنید.

آیا باید از بریس یا آرنج بند استفاده کرد؟

با شروع روند بهبودی، استفاده از بریس یا آرنج بند برای فشرده سازی مفصل ضروری است. استفاده از بریس یا آرنج بند موجب میشود که تاندون و رباط‌ها در جای خود ثابت بمانند و کشیده نشوند و همچنین از کشیدگی بیش از حد مفصل نیز جلوگیری میکند.

دکتر سپهریان

دکتر سپهریان متخصص طب فیزیکی و درد با بیش‌از پانزده سال سابقه درمان‌های غیر جراحی ستون فقرات و مفاصل دارای مقالات متعدد در زمینه یافتن راه های تشخیصی پاراکیلنیک و درمانی در بیماران با درد مزمن و سندرم های افزایش حساسیت مرکزی مانند فیبرومیالژی می‌باشد.