داشتن پوکی استخوان، با بالا رفتن سن، شما را در معرض ریسک بالاتر در شکستگی ها قرار خواهد داد. با اینکه این بیماری به طور کامل قابل پیشگیری نمیباشد، راههایی وجود دارد تا ریسک گسترش پوکی استخوان در شما کاهش یابد و شما قادر باشید از استخوانهای خود در زندگی، هرچه زودتر محافظت کنید.
بهترین زمان برای آغاز پیشگیری کاهش تراکم در استخوانها و کاهش ریسک بیماری استخوانی، الان میباشد و هیچ ارتباطی با سن شما ندارد. سلامت استخوان یکی از ارکان مهم در سلامت کلی شما میباشد و محافظت کردن از خود در زمان حال،میتواند سلامت استخوانهای شما را با افزایش سن، تضمین کند.
اگرچه امکان جلوگیری از پوکی استخوان وجود ندارد، اما قدم هایی وجود دارد که میتوان با انجام دادن آن، این بیماری را تسکین داد. دکتر سپهریان آماده است تا به شما در مقابله با پوکی استخوان، کمک کند. اگر شما درباره فاکتورهای ریسکی خود نگرانی دارید، با گرفتن وقت ملاقات برای امروز، یا برقراری تماس، فرصت را دریغ نکنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت، با شماره های 02166576991 و 02166914650 تماس حاصل فرمایید.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان باعث تضعیف و شکننده شدن استخوانها در بدن میشود. لغت پوکی استخوان به معنی “استخوان متخلخل” است. این وضعیت، یکی از متداول ترین بیماری های استخوانی است و معمولاً بیشتر در افراد بزرگسال و زنان به وجود می آید.
استخوانهای سالم ساختاری دارند که مشابه با کندوی عسل می باشد و دارای سوراخهای کوچکی است. در افرادی که از پوکی استخوان رنج میبرند، سوراخها و فضاهای خالی که استخوان ها را تشکیل میدهند، بسیار بزرگتر است. از دست رفتن این تراکمات و جرمهای استخوانی، باعث ضعیف شدن استخوان ها خواهد شد.
پوکی استخوان میتواند نوع اولیه و پیشرفته داشته باشد. پوکی استخوان اولیه، متداول ترین نوع پوکی استخوان است و به عنوان بخشی از بالا رفتن سن نمایان میشود، در حالی که پوکی استخوان پیشرفته همراه با شرایط دیگر به وجود میآید.
ریسک های پوکی استخوان برای شما
با اینکه خیلی از افراد در معرض ریسک گسترش پوکی استخوان در طول زمان قرار دارند، فاکتورهایی وجود دارد که میتواند ریسک ابتلای شما به این بیماری را افزایش دهد. این فاکتورها عبارتند از:
- جنسیت:احتمال ابتلای زنان به این بیماری، بیشتر از مردان میباشد. زنانی که دوره پس از یائسگی خود را میگذرانند، در معرض ریسک بالاتری قرار دارند.
- بیماری هیپوگنادیسم:در مردان، بیماری هیپوگنادیسم بدن را وادار میکند تا کمتر از حد لزوم، تولید هورمون هایی را انجام دهد که مسئول رشد و توسعه در دوران بلوغ هستند.
- نارسایی زودرس تخمدان:این وضعیت هنگامی اتفاق میافتد که تخمدانهای یک زن، عملکرد درستی را تا قبل از رسیدن به سن 40 سال، از خود ارائه ندهد. در این حالت، به مقدار کافی هورمون استروژن وجود ندارد و تخمکها به طور مداوم از تخمدانها آزاد نمیشوند.
- شاخص توده بدنی پایین:کمبود وزن، منجر به ایجاد پوکی استخوان خواهد شد.
- بیماری روماتیسم مفصلی:روماتیسم مفصلی به یک بیماری خودایمنی گفته میشود و هنگامی اتفاق میافتد که در آن، سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم در مفصل حملهور شود.
- جرم پایین استخوان:داشتن جرم یا تراکم پایین استخوان، بدان معنی است که استخوانهای شما دارای تراکم و قدرت کافی، نسبت به حالت معمول، نمیباشند.
- کمبودهای تغذیه ای:استفاده از ویتامین D و کلسیم، نقشی مستقیم در سلامت استخوانها ایفا میکند و اگر شخص، به مدت طولانی، از هیچکدام از این موارد به مقدار کافی دریافت نکند، در معرض ریسک بالای ابتلا به پوکی استخوان قرار خواهد گرفت.
- هایپرکایفوزیس(ناهنجاری قامتی):در این وضعیت، یک انحنا در ستون فقرات وجود دارد که میزان آن بیشتر از حالت معمول خواهد بود.
- سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی:سیگار کشیدن میتواند منجر به پوکی استخوان شود. دلیل آن، کاهش انتقال خون به استخوانها و کم شدن توانایی بدن برای تولید هورمونها (که نقش اساس در سلامت استخوانها ایفا میکنند)، است. استفاده بیش از حد مشروبات الکلی، نشان داده است که میتواند باعث کاهش تراکم و ضعیف شدن استخوان شود.
- استفاده طولانی مدت از برخی داروها:استفاده از داروهای ضدالتهاب مانند کورتیکواستروئیدها، میتواند ریسک وقوع پوکی استخوان را در طولانی مدت افزایش دهد. رقیق کننده های خون، داروهای ضدتشنج، داروهای شیمی درمانی و داروهایی که برای جلوگیری از تولید هورمون استروژن در زنان مورد استفاده قرار میگیرد، نیز میتوانند این ریسک را افزایش دهند.
- وضعیت سلامتی:در بعضی از موارد سلامت، مانند بیماری سلیاک (Celiac) یا تومورهای موجود در مغز استخوان به نام میلوما (Myeloma)، میزان ابتلا به پوکی استخوان با ریسک بالا، نشان داده شده است. یک تیروئید بیش فعال یا غدد فوق کلیوی، میتواند در پیشرفت این بیماری مشارکت داشته باشد.
- کیفیت خواب:تحقیقات نشان داده است که نداشتن خواب به اندازه کافی در طول دوره زندگی، منجر به افزایش ریسک ابتلا به پوکی استخوان خواهد شد.
از چه سنی باید پیشگیری ابتلا به پوکی استخوان شروع شود؟
سن درستی برای پیشگیری از پوکی استخوان وجود ندارد و شما میتوانید در هر مرحله ای از زندگی خود، فرآیند پیشگیری را آغاز کنید. حتی در زمان بچگی نیز فعالیت هایی وجود دارد که شما میتوانید با انجام دادن آنها، از داشتن استخوانهای سالم، اطمینان حاصل کنید. برای مثال، گرفتن یک رژیم غذایی مغذی و ورزش مداوم، میتواند احتمال ابتلا و گسترش بیماری های استخوانی را در ادامه زندگی یک کودک، به حداقل برساند.
چگونه از پوکی استخوان جلوگیری کنیم؟
مبتلا شدن به بیماری پوکی استخوان ممکن است ضربه بزرگی برای یک شخص باشد، اما کارهایی وجود دارد که شما میتوانید انجام دهید تا سلامت استخوان های خود را حفظ و با افزایش سن، استخوانهای کمتری را از دست بدهید. تمرین عادت به داشتن یک سبک زندگی سالم، مانند پیروی از رژیم غذایی مغذی، همراه با کلسیم و ویتامین D، انجام ورزشها به طور مداوم، داشتن وزن مناسب، ترک کردن سیگار و کنترل کردن مصرف مشروبات الکلی، روشهای مؤثری برای افزایش سلامتی و تندرستی شما هستند. در زیر، هفت عادت سالم (که وظایفی مضاعف را با مستحکم نگه داشتن استخوانهای شما انجام میدهند و سلامت کلی شما را ترویج میدهند)، توضیح داده شده است.
به اندازه کافی پروتئین، کلسیم و ویتامینDمصرف کنید
برای گرفتن مواد مغذی که از الزامات سلامت است، باید از رژیم غذایی متعادلی پیروی کنیم. اگر شما از بیماری پوکی استخوان رنج می برید، یا مردی هستید که دارای سن بالاتر از 70 سال می باشید، یا زنی هستید که در حال گذراندن دوران پس از یائسگی خود می باشد، استفاده از پروتئین، کلسیم، و ویتامین D برای شما بسیار اهمیت دارد. این مواد مغذی معمولاً در مواد غذایی مانند گوشت کم چرب، ماهی، لوبیا و حبوبات، تخم مرغ ها، سبزیجات، میوه، لبنیات، و مواد غذایی دیگر که شامل کلسیم و ویتامین D میباشد، یافت شده و از جمله مواد مغذی ضروری برای سلامت استخوانها میباشند.
از پزشک خود درباره مکمل های غذایی سوال کنید
همیشه بهتر است تا مواد مغذی خود را از مواد غذایی بگیرید، اما اگر قادر به برآورده کردن نیازهای رژیمی خود در طی روز نیستید، ممکن است استفاده کردن از مکمل های غذایی برای شما مفیدتر باشد. گرفتن مقدار کافی ویتامین D می تواند چالش بخصوصی باشد، زیر شما نمیتوانید آن را از غذاهای زیادی به دست آورید. تنها غذاهای موجود که شما قادر هستید این ویتامین را از آنها به دست آورید، عبارتند از: ماهی چرب، زرده تخم مرغ، جگر و محصولات غنی شده با ویتامین D. بدن شما میتواند از تابش آفتاب، ویتامین D را تولید کند، اما اگر فصل زمستان باشد و شما مجبور باشید در خانه بمانید، یا از پوست خود در برابر سرطان پوست محافظت میکنید، به مقدار کافی تولید ویتامین D صورت نمیپذیرد. دریافت مقدار کافی کلسیم برای افرادی که در سنین بالا، میزان تحمل کمتری نسبت به لبنیات پیدا میکنند، میتواند مشکل باشد. با افزایش سن، ذائقه غذایی شما میتواند تغییر کند و جذب مواد مغذی سخت تر شود. ما باید نسبت به این فاکتورها هوشیار باشیم. اگرچه شما ممکن است نیازی به استفاده از مکمل های غذایی نداشته باشید، اما جستجو برای یافتن دیگر منشأهای رژیمی مواد مغذی مفید برای سلامتی استخوان، یا حداقل مشورت کردن با پزشک خود درباره استفاده از مکمل های غذایی، امری مهم می باشد.
به طور فیزیکی فعال باشید
ورزش کردن، به چند روش قادر خواهد بود به مشکل پوکی استخوان کمک کند: بازسازی دوباره استخوان ها را تحریک و به قوی شدن ماهیچه ها کمک کند. همچنین تعادل بدن، هماهنگی، انعطاف پذیری و حالت ایستادن را بهبود میبخشد. این کار، حتی میتواند حالت رفتاری و سلامت روان شما را نیز بهتر کند. متخصصان برای حفظ سلامت استخوان، 30 دقیقه ورزش روزانه را توصیه میکنند. ورزشهایی مانند راه رفتن، فعالیتهای بلند کردن وزنه ای، و ورزش های تمرینی قدرتی و تعادلی، گزینه های مناسبی هستند. اگرچه، شما باید به خاطر داشته باشید، که اگر تاکنون شکستگی در ناحیه استخوان داشته اید، فشار کمتری باید به استخوان در آن ناحیه وارد کنید، وگرنه ریسک شکستگی در آن ناحیه را افزایش خواهید داد. از فعالیتهایی که باعث خم شدن شما رو به جلو از ناحیه کمر، یا چرخاندن ستون فقرات میشود، لازم است که پرهیز کنید. ما میخواهیم مطمئن شویم که از حرکات امن برای ورزش کردن استفاده میشود و ریسک افتادن شخص افزایش پیدا نمیکند. شما باید با متخصص سلامت خود، قبل از آغاز هر برنامه ورزشی جدید، مشورت کنید تا از صحت تصمیمات خود اطمینان حاصل کنید.
حفظ وزن سالم
حفظ وزن سالم، یکی از ارکان مهم سلامت کلی میباشد. بر طبق مطالعات انجام گرفته و با وجود داشتن بیماری پوکی استخوان، داشتن وزن کم یا زیاد میتواند در سلامت استخوان شما اختلال ایجاد کرده و ریسک شکستگی در نقاط مختلف از بدن شما را افزایش دهد. لاغری بیش از حد (یا داشتن استخوانبندی نازک)، ممکن است با افزایش سن، بدن شما را با جرم استخوانی کمتر باقی بگذارد. تا همین اواخر، این باور وجود داشت که چاق بودن، از استخوانهای بدن محافظت و از شکستگی آنها جلوگیری میکند، اما با بیشتر شدن مطالعات در این زمینه، نه تنها نظریه اول در حال نقض شدن میباشد، بلکه پیشنهاد میدهد که چاقی منجر به افزایش ریسک شکستگی استخوان در بدن خواهد شد. اختلالات تغذیه مانند بی اشتهایی و پرخوری عصبی، میتواند در از بین رفتن استخوانها نیز مشارکت داشته باشد. به علاوه، عمل های جراحی در شکم، عمل های جراحی کاهش وزن و شرایط خاص مرتبط با وزن کم، میتواند بر توانایی بدن در جذب کلسیم، تأثیرگذار باشد. اگر شما در حفظ وزن سالم خود دچار مشکل هستید، از پزشک خود کمک بگیرید، نزد متخصص تغذیه بروید و یا به متخصص دیگری که میتواند شما را در به دست آوردن نیازهای بدنی جداگانه کمک کند، مراجعه کنید.
برای جلوگیری از سقوط اقدام کنید
تقریباً یک سوم از افرادی که دارای سن بالاتر از 65 سال هستند، در طول سال زمین میخورند. با بالا رفتن سن افراد، بدن آنها نحیف و شکننده میشود. احتمال سقوط این افراد بر روی استخوانهای ضعیف بدن، بالا است و میتواند منجر به شکستگی استخوان های آنها شود. علاوه بر تغذیه سالم و ورزش کردن برای حفظ سلامت استخوانها، کارهای بسیاری وجود دارد که برای جلوگیری از زمین خوردن، میتوانید انجام دهید. بنیاد ملی پوکی استخوان، نکات زیر را پیشنهاد می کند:
- در هنگام راه رفتن، بخصوص در اجتماع، هوشیار باشید.
- حواس خود را نسبت به سطوح لغزنده، شنی و یا ناهنجار، جمع کنید.
- مراقب مکانهای محدود شده و تغییرات دیگر از جمله مکان های شیبدار و سرازیری ها باشید.
- از کفشهای پاشنه کوتاه و زیری لاستیکی برای اصطکاک بیشتر، استفاده کنید.
- دستان خود را آزاد نگه دارید و در صورت امکان، از نرده ها استفاده کنید.
- تمام وسایلی را که به طور مداوم از آن استفاده میکنید، را در اطراف خانه و در حالت دسترسی آسان قرار دهید.
- در صورت لزوم، از دستگاه های کمکی استفاده کنید.
- اتاق ها را به خوبی روشن نگه دارید.
- میله های گرفتنی را در حمام نصب کنید.
- از پادری های پلاستیکی غیرلغزنده در فضای خانه استفاده کنید.
ترک کردن سیگار
علاوه بر مشکلات سلامتی بسیاری که سیگار کشیدن قادر است به وجود آورد، قابلیت تأثیرگذاری بر سلامت استخوان های شما را نیز خواهد داشت. دلیل این امر، دخالت آن در جذب کلسیم بدن میباشد و ریسک از دست دادن استخوان های شما را افزایش خواهد داد. در زنان، این عامل میتواند پس از رد کردن میزان استروژن (که در نازک شدن استخوانها مشارکت میکند)، به شروع یائسگی زودرس منتهی شود. مطالعات نشان داده اند که سیگار کشیدن میتواند باعث افزایش ریسک شکستگی استخوان شود و قابلیت بهبودی استخوان پس از شکستگی را نیز، از بین ببرد. مصرف بیش از حد الکل نیز میتواند تأثیراتی مشابه، از جمله کاهش تراکم استخوان و افزایش ریسک شکستگی، را به همراه داشته باشد.
به پزشک خود تکیه کنید
پزشک و دیگر افراد تیم سلامت شما، در زمینه مدیریت پوکی استخوان، منابع ارزشمندی هستند. آنها قادر هستند به شما درباره عادت های زندگی (مانند رژیم و میزان فعالیت فیزیکی)، مشاوره بدهند و به شما کمک کنند تا بهترین تصمیم را برای سلامت استخوان های خود بگیرید. حتماً پزشک خود را درباره مصرف داروهای جدید، مطلع سازید. این داروها میتوانند داروهای گیاهی و مکمل ها باشند. پزشکان قادر خواهند بود تا شرایط تعامل داروهای جدید شما را با دیگر داروهای مصرفی (اگر به از دست دادن استخوان مرتبط باشند، یا حتی ریسک زمین خوردن شما را افزایش میدهند)، به شما اطلاع دهند.
