عوارض پوکی استخوان بر دست، پا و لگن چیست؟

از میان تمامی بیماری هایی که به استخوان آسیب می زند، رایج ترین آنها پوکی استخوان است. چیزی که بیشتر ناراحت کننده است این است که بیشتر افراد نمی دانند به پوکی استخوان مبتلا هستند تا اینکه خیلی دیر می شود.

وقتی به پوکی استخوان مبتلا هستید، ستون فقرات، ران ها و مچ دست معمول ترین مکان ها برای شکستگی می باشند.

مروری بر پوکی استخوان

برای درک پوکی استخوان، ابتدا نیاز است در مورد استخوان های خود بیشتر بدانید.

استخوان ها از کلاژن و کلسیم فسفات ساخته شده اند. این ترکیب آنها را به اندازه کافی انعطاف پذیر و قوی می کند تا فشار را تحمل کنند. اگر چه ظاهرا سفت و ثابت هستند، اما استخوان های شما در واقع بافتی در حال رشد و زنده هستند. از بدو تولد، آنها در حال رشد دائم می باشند. استخوان های جدید با استخوان قدیمی و فرسوده، بارها و بارها، جایگزین می شوند. در سطح میکروسکوپی، استخوان های سالم منافز ریزی دارند که ظاهری شبیه شانه های کندو عسل را به آن ها می دهد.

پوکی استخوان، یا استخوان منفذ دار، زمانی که رشد استخوان جدید متوقف می شود و روزنه ها بزرگتر می شوند، رخ می دهد. این کاهش تراکم یعنی اینکه حتی فشار خفیفی مثل خم شدن یا سرفه کردن، سلامت استخوان ها را به خطر می اندازد.

هیچ دلیلی برای پوکی استخوان وجود ندارد و عوامل بسیاری این بیماری را ایجاد می کنند.

مثلا، بانوان یا افرادی که جسه کوچکتری دارند و افراد مسن تر احتمال ابتلا به پوکی استخوان را بیشتر از بقیه دارند. عوامل خطرساز دیگر شامل:

• پیشینه خانوادگی پوکی استخوان
• مشکلات هورمونی
• اختلالات غذایی
• کمبود کلسیم
• استروئیدها و داروهای دیگر
• سبک زندگی بی تحرک
• استعمال الکل و دخانیات به مقدار زیاد
• بیماری های پزشکی مانند سرطان و بیماری کلیوی

 چون پوکی استخوان به ندرت علائم دارد و مخصوصا اگر هر کدام از عوامل خطرساز رایج را داشته باشید، حتما باید تراکم استخوان شما مرتبا بررسی شود.

عوارض پوکی استخوان

پوکی استخوان یک سری خطرات را برای استخوان ها و سلامت کلی شما به همراه دارد. در اینجا فقط چند مورد از مشکلاتی که این بیماری ایجاد می کند را بیان می کنیم.

شکستگی های مکرر

از آنجایی که استخوان های شما فرسایش می یابد، کار زیادی برای پیشگیری از شکستن غیر منتظره نمی توان انجام داد. انعطاف پذیری و استحکامی که آنها را قادر به تحمل فشار زیاد می کند ناپدید می شود. ساده ترین کارها، مانند یک اشتباه ساده، می تواند منجر به شکستگی استخوان شود.

شکستگی های مربوط به پوکی استخوان اغلب در نواحی که ضربه بیشتری می خورند و بار بیشتری را تحمل می کنند مانند لگن، مچ دست و ستون فقرات ایجاد می گردد.

اگر این اتفاق برای شما بیوفتد این وضعی است که باید منتظر آن باشید.

شکستگی ستون فقرات بر اثر فشار

این یعنی شکستگی یک یا چند مهره یا استخوان های کوچک در ستون فقرات. اگر مبتلا به پوکی استخوان هستید، گاهی اوقات فقط حرکتی ساده مثل خم شدن، سرفه کردن یا بلند کردن چیزی سنگین می تواند باعث آن شود.

اگر شکستگی جرئی باشد و در گذر زمان ایجاد بشود، ممکن است علائمی نداشته باشید. اگر این شرایط را داشته باشید، احتمالا خود به خود درمان شود. ممکن است متوجه آن نشوید تا اینکه عکس برداری اشعه ایکس از این ناحیه به دلیل دیگری گرفته شود.

درد اغلب همراه با شکستگی می باشد و در طول ستون فقرات، معمولا در مرکز یا پایین کمر، حس شود. اغلب زمانی که به مدت طولانی می ایستید یا می نشینید بدتر و زمانی که دراز می کشید بهتر می شود.

ممکن است متوجه اینکه کوتاه قدتر شده اید نیز شوید و ممکن است قوز یا انحنای کمر در شما به وجود بیاید که احتمالا نشانه این است که مشکلی بیشتر از شکستگی دارید.

شکستگی لگن

برخی هشدارها که نشان دهنده شکستگی لگن هستن شامل:

• درد در لگن
• التهاب و کبودی
• عدم توانایی طبیعی در راه رفتن و ایستادن
• در سمت صدمه دیده پا کوتاه تر یا پیچ خورده به نظر می رسد.

درد می تواند بسیار متنوع باشد، اما اکثر مبتلایان به شکستگی لگن نمی توانند بایستند یا وزنی را تحمل کنند.

گاهی اوقات استخوان های لگن به خاطر پوکی استخوان بسیار ضعیف هستند و حتی فعالیتی معمولی باعث ایجاد ترک مویی می شود. اگر این نوع شکستگی را دارید، هنوز توانایی راه رفتن و ایستادن را دارید، اما ممکن است دردی را در کشاله ران، باسن، زانو یا ران احساس کنید.

شکستگی مچ دست

اغلب زمانی که روی دست کشیده شده خود می افتید و سعی دارید که به زمین نخورید، رخ می دهد.

علائمی مانند موارد زیر دارید:

• درد، التهاب، یا کبودی در مچ دست یا پایین شصت
• مچ دست به سمتی غیر معمول خم می شود.
• وفتی که سعی می کنید با دست آسیب دیده چیزی را بگیرید، درد می کند.

شکستگی مچ پا

به نظر می رسد شکستگی مچ پا بیشتر باشد و چون بزرگسالان در مراحل بعدی زندگی نیز فعال تر هستند، بنابراین، شکستگی ها شدیدتر می باشند.

اگر به مچ پای خود صمه زدید، ممکن است ورم و درد کند و کبود شود. راه رفتن برای شما سخت خواهد بود. اما احتمالا برای مدت طولانی ادامه پیدا نمی کند. درمان هایی، مانند جراحی هستند که شما را قادر به تحرک دوباره می کنند. این چیزی است که انتظار آن می رود.

درد غیر قابل توصیف

دلایل زیادی برای این درد وجود دارد که برای مثال شامل از عصب تحریک شده تا در عضلانی متغیر است.

با این حال، وقتی پوکی استخوان دارید، منشا درد از استخوان شکسته می باشد. حتی یک شکستگی کوچک می تواند باعث درد قابل توجهی شود. چون می تواند در هر زمانی اتفاق بیوفتد، ممکن است متوجه نشوید این درد به خاطر شکستگی است.

کوتاه شدن قد

بیشتر قد از ستون فقرت می باشد. پوکی استخوان به آرامی استخوان ها را تخریب می کند و مهره ها را می شکند و وقتی متوجه این موضوع می شوید که 4 تا 5 سانت از قد خود را از دست داده اید.

مشکلات حالت بدنی

شما با استخوان های سالم قادر به تحمل وزن بدن خود و صاف ایستادن خواهید بود. هنگامی که پوکی استخوان ایجاد می گردد، ستون فقرات و سایر بخش های اسکلت بدن تحت فشار خم می شود و حالت خمیده به بدن می دهد.

درمان

شما هر کاری برای محافظت از خود در مقابل شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان کرده اید. یا احتمالا حتی می دانید که استخوان هایتان در خطر هستند. در هر صورت، شکستگی ها می تواند ترمیم شوند و می توانید همراه با پزشک برای جلوگیری از رخ دادن دوباره آن کاری کنید.

افتادن ها و جهش هایی که در شخصی با استخوان های سالم صدمه ای را وارد نمی کنند، می توانند در افراد مبتلا به پوکی استخوان آسیب رسان باشند. پزشک به این نوع صدمات ترومای سبک یا شکنندگی ترد می گویند. اگر برای مثال، از روی ارتفاعی بیوفتید و استخوانی را بشکنید،نیاز به درمانی برای ان آسیب دارید.

بسته به اینکه کدام استخوان شکسته و شکستگی چقدر شدید است، برخی شکستگی ها می توانند خود به خود ترمیم شوند.

اگر به درمان بیشتری نیاز داشته باشید، پزشک ممکن است شما را به متخصصین زیر ارجاع بدهد:

• پزشک ارتوپدی،که می تواند به گچ گرفتن و ترمیم استخوان شکسته کمک کند.
• فیزیاتر(متخصص ارتوپد)  که مشکلات ماهیچه، عصب و استخوان ها را که روی تحرک تاثیر دارند را درمان می کند.
• فیزیوتراپیست یا کار درمانگرکه ورزش ها و روش هایی را به شما نشان می دهد تا بهبود بیابید و به کارهای روزمره خود برسید.

شکستگی ها ممکن است برای مدتی درد کنند، مخصوصا اگر استخوان لگن یا مهره ستون فقرات شکسته باشند که به آن شکستگی تحت فشار گویند. ممکن است برای درد به دارو نیاز داشته باشید. از پزشک بخواهید که هر چیزی را که مصرف می کنید، بررسی کند، حتی اگر برای آن نیاز به نسخه نداشته اید یا روی آن برچسبی به معنی طبیعی بودن داشته باشد، باز هم باید بررسی شود. پزشک نیز می تواند عوارض جانبی احتمالی، مثل سرگیجه که ممکن است منجر به افتادن بشود را چک کند.

شکستگی ستون فقرات

در برخی موراد، هنگام بهبود یافتن، فقط به استراحت، مسکن، ورزش و شاید ارتوز کمری و یا درمان گرفتگی عضلانی نیاز داشته باشید و ممکن است نیاز به استفاده از ارتوز برای ثابت نگه داشتن ستون فقرات برای مدتی داشته باشید.

اگر درد شدید و مستمر بود، ممکن است پزشک بیاندیشد که آیا راهی دیگر برای کمک به شما وجود دارد یا خیر. مثلا:

• ورتبروپلاستی:پزشک سیمان استخوان را به داخل ستون فقرات برای ثابت نگه داشتن آن تزریق می کند.این کار باعث کم شدن درد می شود و همچنین می تواند به پیشگیری شکستگی های بیشتر مهره ها و انحنای ستون فقرات کمک کند.
• کیفوپلاستی:پزشک دستگاه بالونی را به داخل مهره شکسته شده تزریق می کند. این عمل به بازیابی طول و شکل مهره ها کمک می کند. وفتی دستگاه خارج می شود، حفره کوچکی ایجاد می گردد که پزشک آن را با سیمان مخصوص استخوان پر می کند.

اگر پزشک هر کدام از روش های بالا را پیشنهاد داد، در مورد خطرات، مزایا و دوره نقاهت صحبت کنید.

شکستگی لگن

درمان شکستگی لگن به مکان شکستگی، شدت شکستگی و سلامت کلی شما بستگی دارد. گزینه های درمانی ممکن است شامل:

• جراحی ترمیمی با پیچ، میخ و صفحات
• جایگزینی کلی یا بخشی از لگن
• ورزش هایی برای بهبود تحرک و تقویت

شکستگی بازو و مچ دست

بهترین درمان بستگی به موقعیت شکستگی دارد. با محافظت درست، برخی شکستگی ها ممکن است خود به خود بهبود یابند. پس احتمالا فقط نیاز به موارد زیر داشته باشید:

• گچ یا آتل
• ورزش هایی برای دست، مچ دست، ساعد، آرنج و شانه

اگر شکستگی استخوان شما را متلاشی کند یا تکه های شکسته شده در یک راستا قرار نگیرند، احتمالا نیاز به جراحی داشته باشید. زمانی که به جراحی نیاز دارید، پزشک ممکن است صفحه، پیچ، سیم، لوله، سوزن یا هر نوع ثابت کننده خارجی را در لگن قرار دهد. در زمان تریم این وسیله استخوان را در محل خود نگه می دارد. اگر استخوان بیشتر از دو تکه شده باشد، گیره استخوان می تاند به ترمیم سریعتر آن کمک کند.

شکستگی مچ پا

چیزی که پزشک به شما توصیه می کند بستگی به نوع شکستگی و شدت آن دارد. به عکس اشعه ایکس یا بقیه اسکن ها نگاه کرده و بهترین روش را انتخاب می کنند.

پزشک دو گزینه برای درمان مچ پای شکسته دارد. اگر ثابت باشد و استخوان هنوز در مکان خود باقی باشد، ممکن است از گچ، آتل، ارتوز یا چکمه مخصوص استفاده کند. این کار به تحرک مفصل در هنگام ترمیم کمک می کند و می تواند شش هفته زمان ببرد. اما اگر مچ پا جابجا شده باشد یا به اندازه کافی ثابت نباشد تا وزن بدن را تحمل کند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

شاید نیاز به بررسی پزشکی باشد تا تشخیص دهند که آیا شکنندگی زمینه ای یا پوکی استخوانی وجود دارد که منجر به شکستگی شود یا خیر.

قرار دادن دوباره استخوان ها در کنار هم نیاز به ابزاری دارد. پزشک از صفحات یا پیچ های فلزی استفاده می کند که به مچ پا ثبات داده و اجازه ترمیم می دهد. ممکن است قطعه ای استخوانی جدیدی را با روشی به نام پیوند اضافه کنند.

بعد از جراحی، باید مچ پای خود را احتمالا به مدت چند هفته ثابت نگه دارید. وقتی به خانه برمی گردید، پزشک شاید توصیه کند که مچ پای خود را بالا بیاورید و برای کاهش التهاب از یخ استفاده کنید. در هنگام بهبود، از آتل، گچ، چکمه طبی برای نگه داشتن غضروف در جای خود استفاده خواهید کرد و قادر به گذاشتن وزنی روی آن نخواهید بود.

بعد از 6 تا 8 هفته، چکمه مخصوص را عوض کرده و می توانید روی مچ پای خود راه بروید. متخصص فیزیوتراپی همراه با شما خواهد بود و ورزش هایی را به منظور کمک به تحرک دوباره غضرف به شما آموزش می دهد. ورزش هایی دیگری که می توانند مچ پای شما را تقویت کنند نیز در ادامه انجام می شوند.

برای ماهیچه های اطراف مچ پا چندین هفته زمان لازم است تا به اندازه کافی قوی شوند و بدون لنگیدن راه بروید.  مدت بیشتری زمان نیاز است تا به فعالیت های معمول خود باز گردید و برای بهبود کامل 6 ماه تا یک سال زمان نیاز می باشد.

نکاتی برای پیشگیری

وقتی مبتلا به پوکی استخوان هستید، تمامی درمان ها روی محافظت و تقویت استخوان های شما تمرکز دارند و شامل رژیم غذایی، ورزش، مکمل ها (شامل کلسیم و ویتامین D) و داروهای پوکی استخوان می شوند.

همکاری با پزشک، متخصص فیزیوتراپی یا کار درمانگر به منظور تغییر روش انجام فعالیت های خاص و شروع فعالیت های تعادلی به منظور کمک به پیشگیری از افتادن، ایده خوبی می باشد.

آخرین ولی نه بی اهمیت ترین مورد این است که باید خانه خود را از وسایلی که ممکن است باعث افتادن شما شوند پاکسازی کنید. برای مثال، قالی ها باید پدها یا چسب هایی داشته باشند که به زمین بچسبد. پله ها به نرده نیاز دارند و حتما چشم های خود را بررسی کنید، زیرا مشکلات بینایی می تواند احتمال افتادن را نیز افزایش دهند.