التهاب تاندون زانو یا تاندونیت زانو چیست؟ علائم و درمان

تاندونیت زانو ناشی از تحریک یا التهاب تاندون در زانو است که می‌تواند باعث درد قابل توجهی شود. ممکن است در مورد تاندونیت زانو شنیده باشید که به آن “زانوی دونده” یا “زانوی جامپر” نیز گفته می‌شود. تاندونیت زانو، معمولاً در اثر حرکات مکرر روی مفصل زانو ایجاد می‌شود که فشار زیادی به تاندون وارد می‌کند، مانند ورزش کردن یا انجام کار فیزیکی.

علائم التهاب تاندون زانو چیست؟

علائم تاندونیت زانو عبارتند از:

  • مشکلات حرکتی زانو
  • درد مبهم در زانو در هنگام فعالیت بدنی
  • حساسیت و تورم
  • دردی که به آرامی شروع به تداخل با فعالیت‌های روزانه می‌کند.

اولین علامت تاندونیت زانو، اغلب درد در جلوی زانو در کشکک زانو است. این درد در ابتدا، ممکن است تنها پس از فعالیت بدنی شدید رخ دهد، اما می‌تواند با گذشت زمان بدتر شود و ورزش یا تمرین کردن شما را دشوار کند. ممکن است در نهایت شروع به تداخل در زندگی روزمره شما کند.

علت التهاب تاندون زانو چیست؟

تاندونیت زانو ناشی از فشارهای مکرر روی زانو است که اغلب به دلیل استفاده بیش از حد در ورزش است. فشار مکرر روی زانو باعث ایجاد پارگی‌های ریزی در تاندون می‌شود که به مرور زمان تاندون را ملتهب و ضعیف می‌کند. عوامل تشدید‌کننده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • سفت شدن عضلات پا
  • عدم توازن قدرت پاها
  • پا و مچ پای غیر موازی
  • چاقی
  • کفش نامناسب
  • راه رفتن و فعالیت بدنی روی سطوح سخت
  • بیماری‌های مزمن که تاندون را ضعیف می‌کنند.

ورزشکاران بیشتر در معرض خطر ابتلا به تاندونیت زانو هستند زیرا دویدن، پریدن و اسکات زدن نیروی بیشتری بر تاندون زانو وارد می‌کند. به عنوان مثال، دویدن می‌تواند نیرویی تا پنج برابر وزن بدن شما را به زانوهایتان وارد کند. شرکت در دوره‌های طولانی مدت تمرینات ورزشی شدید، با بروز عارضه زانوی جامپر مرتبط است. همچنین، یک مطالعه در سال 2014 این واقعیت را ثابت کرد که فرکانس پرش نیز یک عامل خطر مهم برای والیبالیست‌های آماتور به حساب می‌آید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای زانو درد، ابتدا اقدامات خود مراقبتی را امتحان کنید، مانند استفاده از کمپرس یخ روی زانو و به طور موقت کاهش یا اجتناب از انجام فعالیت‌هایی که علائم شما را تحریک می‌کنند.

همچنین در صورت بروز علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

  • ادامه دار یا بدتر شدن درد
  • بروز دردی که باعث تداخل در انجام فعالیت‌های معمول روزانه می‌شود.
  • بروز دردی که با تورم یا قرمزی مفصل همراه است.

تاندونیت زانو چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک شما در مورد موارد زیر سوال خواهد کرد:

  • میزان و نوع فعالیت بدنی شما
  • چه علائمی را تجربه می‌کنید؟
  • چه زمانی که علائم رخ می‌دهد؟
  • هر دارویی که امتحان کرده‌اید و در کاهش درد مفید بوده است.

پزشک همچنین زانوی شما را به صورت فیزیکی معاینه می‌کند، مکان‌هایی که احساس درد می‌کنید را بررسی می‌کند و دامنه حرکتی زانو را با خم و صاف کردن پای شما آزمایش می‌کند. ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری را برای بررسی تاندون زانو شما برای تعیین اینکه آیا آسیبی به تاندون یا استخوان وارد شده است یا خیر، تجویز کند. انجام این آزمایش‌ها همچنین می‌تواند به رد سایر علل احتمالی درد شما مانند شکستگی کمک کند.

آزمایشات احتمالی و تجویزی شامل موارد زیر است:

  • اسکن اشعه ایکس برای بررسی استخوان به منظور تعیین اینکه آیا شما دچار شکستگی کشکک زانو هستید یا اینکه کاسه زانو شما جابجا شده است.
  • سونوگرافی و MRI برای مشاهده تاندون و نشان دادن هرگونه آسیب بافت نرم

درمان تاندونیت زانو

درمان بستگی به شدت آسیب شما دارد. اقدامات محافظه کارانه برای کاهش درد، استراحت دادن به ساق پا، کشش و تقویت عضلات ساق پا به طور کلی اولین مرحله درمان می‌باشند. پزشک معمولاً یک دوره استراحت مطلق را تجویز می‌کند، تا از انجام فعالیت‌هایی که به زانو فشار وارد می‌کنند اجتناب کنید.

دارو درمانی

پزشک شما ممکن است داروهای بدون نسخه (OTC) را برای کاهش درد و التهاب کوتاه مدت تجویز کند. این داروها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

  • ایبوپروفن (Advil)
  • ناپروکسن سدیم (Aleve)
  • استامینوفن (تیلنول)

اگر درد شما شدید باشد، ممکن است پزشک در ناحیه اطراف تاندون زانو به شما یک کورتیکواستروئید تزریق کند. این تزریق در کاهش درد شدید موثرتر است. با این حال ممکن است تاندون را ضعیف کرده و احتمال پارگی آن را افزایش دهد. بنابراین، مهم است که به این درمان و خطرات مرتبط با آن فکر کنید. یکی دیگر از راه‌های انتقال کورتیکواستروئید، مالیدن دارو روی زانو و استفاده از شوک الکتریکی ضعیف برای فشار دادن و جذب آن از طریق پوست است. به این روش “یونتوفورزیس” می‌گویند.

فیزیوتراپی

هدف فیزیوتراپی کاهش درد، التهاب، کشش و تقویت عضلات پا و ران است. اگر درد شما حتی زمانی که به پاهایتان استراحت می‌دهید شدید است، ممکن است پزشک توصیه کند که از بریس و برای مدتی از عصا استفاده کنید تا از آسیب بیشتر به تاندون جلوگیری کنید. وقتی به نسبت درد کمی دارید، می‌توانید فیزیوتراپی را شروع کنید.

یک جلسه درمانی فیزیوتراپی به طور کلی شامل موارد زیر است:

  • گرم کردن بدن
  • کمپرس یخ یا ماساژ برای زانو
  • تمرینات کششی
  • تمرینات تقویتی

اولتراسوند درمانی

بیمارانی که از درد مزمن التهاب تاندون زانو رنج می‌برند، اکنون یک گزینه درمانی کم تهاجمی دارند که از امواج صوتی با فرکانس بالا یا اولتراسوند برای برداشتن بافت آسیب دیده و زخمی که باعث درد تاندون می‌شود استفاده می‌کند.

تحریک الکتریکی

تحریک الکتریکی عصبی-عضلانی اغلب بخشی از فیزیوتراپی زانو است. این یک درمان تخصصی است که به افزایش نیروی عضلانی، کاهش درد زانو و بهبود عملکرد کمک می‌کند. به علاوه، این درمان برای آرتروز زانو نیز مفید است، زیرا می‌تواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند.

تزریق پی آر پی

یک درمان به نسبت جدید، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا همان ” پی آر پی” است. این تزریق از غلظت پلاکت‌های خون شما برای بهبود تاندون استفاده می‌کند. یک مطالعه انجام شده در سال 2015 نشان داد که دو تزریق متوالی موثرتر از یک تزریق است.

زانوبند

استفاده از زانوبند با نگه داشتن کاسه زانو در جای خود به کاهش درد در هنگام ورزش کمک می‌کند.

ورزش برای تاندونیت زانو

فیزیوتراپیست به شما یک برنامه ورزشی می‌دهد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • تمرینات کششی
  • تمرینات ایزومتریک، که در آن زاویه مفصل و طول ماهیچه شما در طول انقباضات ثابت می‌ماند. این تمرین برای تسکین درد مفید است.
  • تمرینات اکسنتریک، که شامل انجام حرکت اسکات روی تخته‌ای است که زاویه 25 درجه دارد. یک مطالعه انجام شده در سال 2005 نشان می‌دهد که این تمرین تقویتی منجر به بهبود ورزشکاران مبتلا به التهاب تاندون زانو شده و در حین درمان نیز می‌توانند به ورزش خود ادامه دهند.
  • تمرینات انعطاف پذیری برای ران و ساق پا

برخی از تمرینات عبارتند از:

  • کشش عضله همسترینگ

این تمرین چه کمکی می‌کند: این کشش می‌تواند انعطاف‌پذیری را افزایش دهد و عضلات همسترینگ و باسن شما را شل کند و دامنه حرکتی بهتری را در زانو و لگن شما ایجاد کند.

  1. در حالی که روی صندلی نشسته‌اید، یک پا را به سمت بیرون دراز کنید. زانوی خود را صاف نگه دارید و پاشنه پا را روی زمین قرار دهید.
  2. به آرامی به جلو خم شوید تا زمانی که در پشت پای خود احساس کشیدگی کنید. از باسن خود خم شوید و پشت خود را صاف نگه دارید.
  3. 30 ثانیه در این حالت بمانید. سپس پاها را عوض کنید و تکرار کنید. این تمرین را سه ست انجام دهید.
  • کشش ساق پا

انجام این تمرین به سفت شدن ساق پا منجر می‌شود که در نهایت می‌تواند از درد زانو و پا جلوگیری کند.

  1. در حالت ایستاده رو به دیوار یا یک ستون شروع کنید. دستان خود را روی دیوار بگذارید و با یک پا به جلو بروید (هر دو پا باید مستقیم به جلو باشند).
  2. به سمت دیوار رو به جلو خم شوید، پای جلویی خود را از زانو خم کنید و پای عقب خود را صاف نگه دارید. شما باید کشش را در ساق پا در کمر خود احساس کنید. به یاد داشته باشید که تنظیم زاویه تکیه باعث می‎شود تا کشش کم و بیش زیاد شود.
  3. حرکت را برای 30 ثانیه نگه دارید. سپس پاها را عوض کنید و تمرین تکرار کنید. این تمرین را برای سه ست انجام دهید.
  • کشش لگن و زانو

این تمرین کششی عضلات را در سراسر مفاصل لگن و زانو هدف قرار می‌دهد.

  1. روی یکی از زانوهای خود زانو بزنید، پای دیگر خود را با زاویه 90 درجه در مقابل خود قرار دهید.
  2. به جلو خم شوید، زانوی جلوی خود را کمی خم کنید تا زمانی که کشش از لگن تا زانو به پایین احساس شود.
  3. 30 ثانیه در این حالت بمانید. سپس پاها را عوض کنید و همین حرکت را تکرار کنید. در نهایت تمرین را برای دو ست انجام دهید.

جراحی

هنگامی که سایر درمان‌ها برای تسکین درد موفقیت آمیز نباشند، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای ترمیم التهاب تاندون زانو توصیه کند. جراحی شامل باز کردن زانو برای تراشیدن کشکک و تاندون زانو است. اخیراً از جراحی آرتروسکوپی برای این روش استفاده می‌شود. آرتروسکوپی شامل ایجاد تنها چهار برش کوچک در زانو است و زمان بهبودی کوتاه‌تری دارد. زمان نقاهت پس از جراحی نیز متفاوت است. برخی از پروتکل‌های جراحی، بی‌تحرکی در گچ را پس از عمل توصیه می‌کنند. از دیگر تکنیک‌ها برای بهبودی سریع‌تر این است که بعد از عمل یک برنامه ورزشی توانبخشی تهاجمی انجام دهید. با رعایت این پروتکل‌ها، افراد می‌توانند در مدت سه ماه تا یک سال به انجام فعالیت‌های عادی خود بازگردند.

عوارض بالقوه تاندونیت زانو چیست؟

اگر درمان دارویی نگرفته‌اید، تاندونیت زانو می‌تواند بدتر شود. ممکن است آسیب شدیدتری به تاندون خود وارد کنید و عملکرد روزمره خود را محدود سازید. استراحت دادن به پاها و توقف فعالیت نیز می‌تواند به ویژه برای ورزشکاران از نظر عاطفی دشوار باشد. زیرا این افراد ممکن است نخواهند ورزش خود را متوقف کنند. برای ورزشکاران حرفه‌ای، تاندونیت زانو در صورت درمان نشدن می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی شود.

پیشگیری

برای کاهش خطر ابتلا به تاندونیت زانو، اقدامات زیر را انجام دهید:

  • با وجود درد ورزش نکنید: به محض اینکه متوجه زانو درد ناشی از ورزش شدید، روی ناحیه کمپرس یخ گذاشته و استراحت کنید. تا زمانی که زانوی شما دیگر درد نکند، از انجام فعالیت‌هایی که به تاندون زانو شما فشار وارد می‌کنند خودداری کنید.
  • عضلات خود را تقویت کنید: عضلات قوی ران بهتر می‌توانند فشارهایی را که باعث التهاب تاندون زانو می‌شوند، کنترل کنند. تمرینات اکسنتریک، که شامل پایین آوردن پای خود به آرامی پس از دراز کردن زانو است، بسیار مفید هستند.
  • تکنیک خود را بهبود بخشید: برای اطمینان از اینکه از بدن خود به درستی استفاده می‌کنید، هنگام شروع یک ورزش جدید یا استفاده از تجهیزات ورزشی، بدن خود را گرم کرده و نیز طبق اصول ورزشی، فعالیت را انجام دهید.

پرسش‌های متداول

تاندونیت زانو چقدر طول می‌کشد تا بهبود یابد؟

بیماران باید اقدامات درمانی مناسب را دنبال کنند تا بر این اساس آسیب خود را التیام دهند. به طور کلی، با درمان مناسب تاندونیت زانو، آسیب را می‌توان در حدود شش هفته برطرف کرد. با این حال، بهبودی کامل می‌تواند هفته‌ها تا ماه‌ها پس از فیزیوتراپی طول بکشد. درد زانو ممکن است در حدود سه هفته کاهش یابد، اما بهبودی کامل در عرض شش هفته قابل دستیابی است. با گذشت زمان و فیزیوتراپی، سفتی و خشکی زانو کاهش یافته و شدت درد کمتر می‌شود.

آیا تاندونیت زانو می‌تواند منجر به پارگی تاندون شود؟

بله، پارگی تاندون زانو آسیب حادی است که به صورت ناگهانی رخ می‌دهد. در برخی موارد، استفاده مکرر بیش از حد برای مدت طولانی می‌تواند باعث پارگی ناگهانی بافت تاندون کشکک زانو شود. پارگی تاندون زانو اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که از یک ارتفاع بلند بپرید یا هنگام دویدن به طور ناگهانی جهت مسیر را تغییر دهید. این پارگی همچنین ممکن است تا قسمتی از بافت تاندون یا تمام طول آن برود.

آیا راه رفتن با تاندونیت زانو اشکالی ندارد؟

اگر در صورت وجود درد به فعالیت خود ادامه دهید، در ابتدا می‌توانید ورزش را انجام دهید. با این حال، اگر به ورزش ادامه دهید و استراحت نکنید، درد شدیدتر شده و قبل، حین و بعد از فعالیت نیز وجود خواهد داشت.

کدامیک برای تاندونیت زانو بهتر است؛ گرما یا سرما؟

گرما ممکن است برای درد مزمن تاندون، که اغلب به آن “تاندینوپاتی” یا “تاندونوز” گفته می‌شود، مفیدتر باشد. گرما می‌تواند جریان خون را افزایش دهد، که ممکن است به بهبود تاندون کمک کند. گرما همچنین عضلات را شل می‌کند که خود باعث کاهش درد خواهد شد.

چه ویتامینی به درمان التهاب تاندون زانو کمک می‌کند؟

ویتامین  C در بهبود تاندون‌ها و رباط‌ها نقش مهمی دارد، که عمدتاً به دلیل خواص آنتی اکسیدانی آن و عملکرد آن به عنوان یک مکمل برای سنتز کلاژن می‌باشد.

آیا تاندونیت زانو بدتر از پارگی است؟

تاندونیت زانو معمولاً شدت تورم همراه با پارگی را ندارد.

چگونه باید با تاندونیت زانو بخوابم؟

بهترین وضعیت خوابیدن با وجود تاندونیت زانو، روی کمر است، در حالت ایده‌آل با پاهای بالا. خوابیدن آن هم در حالتی که پای خود را روی یک بالش گذاشته‌اید، می‌تواند به بهبود جریان خون، کاهش فشار از روی زانو و تسکین زانو درد در هنگام خواب کمک کند.

دکتر سپهریان

دکتر سپهریان متخصص طب فیزیکی و درد با بیش‌از پانزده سال سابقه درمان‌های غیر جراحی ستون فقرات و مفاصل دارای مقالات متعدد در زمینه یافتن راه های تشخیصی پاراکیلنیک و درمانی در بیماران با درد مزمن و سندرم های افزایش حساسیت مرکزی مانند فیبرومیالژی می‌باشد.