مچ بند طبی و انواع آن

استفاده بیش از حد و نامناسب از مچ دست و در نتیجه اعمال فشار و کشش مکرر و مستمر بر آن رایج‌ترین دلیل آسیب دیدن مچ دست است. این آسیب دیدگی‌ها معمولاً در یک گروه قرار می‌گیرند و از آن‌ها با اصطلاح صدمه‌های کشیدگی مکرر یا rsi  یاد می‌شود که عارضه‌هایی مانند سندرم تونل کارپال و التهاب تاندون و عضله را شامل می‌شود. شکستگی استخوان‌های اسکافوئید (ناوی) و همیت (چنگکی) مچ دست، یعنی دو استخوان کارپ، نیمه دررفتگی و شکستگی قسمت انتهایی استخوان زند زبرین از دیگر آسیب دیدگی‌های متداول محسوب می‌شود که معمولاً برای درمان آن لازم است مچ دست چند هفته‌ای گچ گرفته شود و پس از آن با مچ بند طبی بی‌حرکت نگه داشته شود. نوع مچ بند مناسب برای هر بیمار به ساختار آسیب دیده، شدت صدمه، حرکت‌های مجاز و فعالیت‌های ضروری حین بستن مچ بند بستگی دارد.

مچ بند طبی چیست؟

مچ بند طبی برای این منظور استفاده می‌شود تا مچ را در طول فرایند درمان در حالتی معین ثابت نگه دارد. در کلینیک تخصصی پیشگام مچ‌بندهای گوناگونی ارئه می‌شود که هر یک از آن‌ها از نظر محافظت و طریقه نگه داشتن مچ دست اندکی با دیگری تفاوت دارد. از اهداف استفاده از مچ بند طبی  دست یا اصلاحا اسپلینت دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محافظت از مچ دست
• کاهش فشار روی آسیب دیدگی ایجاد شده
• ایجاد محدودیت برای مچ دست و ثابت نگه داشتن آن در طول فرایند درمان و کاهش درد
• تسریع و تسهیل فرایند التیام پس از جراحی یا صدمه دیدن مچ دست

دلایل بستن مچ بند طبی و مزایای آن

دلایل متعددی را می‌توان برای ضرورت استفاده از مچ بند طبی برشمرد که در ادامه به رایج‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• مراقبت از مچ دست پس از شکستگی یا پیچ خوردن
• درمان صدمه‌های کشیدگی مکرر یا rsi
• درمان تونل سندرم کارپ
• نیمه دررفتگی
• آرتروز مچ دست

انواع مچ بند طبی

مچ بند مورد استفاده برای درمان هر عارضه مختص آن طراحی می‌شود. در ادامه انواع مچ بند معرفی می‌شود:

مچ بند (اسپلینت یا آتل) و نگهدارنده مچ دست

این نوع مچ بند در توانبخشی پس از آسیب‌دیدگی کاربرد دارد و برای کاهش ورم مفید است. به علاوه با محافظت از مچ دست و نگه داشتن آن به فرایند التیام کمک می‌کند.همچنین این مچ بند طبی برای درمان سندرم تونل کارپ که در نوار عصب تشخیص داده می شود استفاده می شود. این مچ‌ بند با اصطلاح علمی cocup splint در بین پزشکان شناخته می شود . همچنین بیمارانی که به طور عام به دنبال مچ بند برای درد دست هستند بهترین نوع ان همین اسپلینت مچ دست که ذکر شد می باشد.

آتل انگشت

اگرچه آتل انگشت مچ بند محسوب نمی‌شود، اما مطابق همان اصل عمل می‌کند و از انگشت‌های آسیب دیده در اثر سانحه منجر به صدمه دیدن مچ دست محافظت می‌کند و آنها را ثابت نگه می‌دارد. مچ بند طبی انگشتی برای اسیب تاندون های دست و انگشت ماشه ای همین مچ بند می باشد.

مچ بند و آتل انگشت شست

این مچ بند در اصل برای تمام آسیب دیدگی‌های انگشت شست کاربرد دارد و ضمناً پس از جراحی‌های انگشت شست نیز استفاده می‌شود. این آتل سبک و منعطف این امکان را برای بیمار فراهم می‌سازد تا دست خود را در فعالیت‌های روزمره به کار گیرد. به علاوه این آتل از مچ دست نیز محافظت می‌کند. این مچ بند در واقع مخصوص بیماری دکرون یا با اصطلاح علمی تر تنوسینوویت دوکورون می باشد.

RSI مچ بند

این نوع مچ بند برای درمان صدمه‌های کشیدگی مکرر یا RSI استفاده می‌شود و مچ را در حالتی خنثی نگه می‌دارد تا فشار و درد از بین برود و در نتیجه علائم بیمار کاهش یابد.

مچ بند ورزشی

بعضی ورزش‌ها، مانند اسکواش و تنیس روی میز، که لازمه انجام آنها حرکت‌های مکرر مچ دست است، فشار شدیدی را به مچ دست وارد می‌کنند. با بستن مچ بند دور مچ دست می‌توان از آن محافظت کرد، از بروز آسیب دیدگی جلوگیری نمود و مچ دست آسیب دیده را تقویت کرد.

مچ بند پس از عمل

این نوع مچ بند برای مراقبت از مچ دستی استفاده می‌شود که به تازگی بر روی آن جراحی انجام شده است. این نوع مچ بند نسبت به گونه ورزشی بزرگتر است، انعطاف پذیری کمتری دارد و نمی‌توان از آن هنگام ورزش کردن یا انجام فعالیت‌های سنگین استفاده کرد.

مچ بند طبی در عین این که از مچ دست آسیب دیده محافظت می‌کند، امکان به کارگیری انگشت‌ها در فعالیت‌ها و وظایف روزمره را نیز ممکن می‌سازد. به علاوه می‌توان مچ بندهای مخصوصی را تهیه کرد که برای استفاده در شب طراحی شده‌اند.

روش انتخاب و تهیه مچ‌بند مناسب