درد پشت گردن دردی است که در گردن آغاز شده و حتی میتواند تا بازوها نیز ادامهدار شود. این درد میتواند نشات گرفته از بیماریها و آسیبهایی باشد که بافتهای نرم، اعصاب، رباطها، مهرهها و استخوانها، مفاصل و نیز ماهیچههای داخل گردن را تحت الشعاع قرار دادهاند. ناحیه ستون فقرات گردنی که به آن "مهرههای گردنی" نیز میگویند، تشکیل شده از 7 مهره که شامل مهره های C7 تا C1 میباشد، که توسط دیسکهای بینمهرهای از یکدیگر جدا شدهاند. این دیسکها، حرکت این مهرهها و نیز کل ستونفقرات را تسهیل کرده و در اصل نقش ضربهگیر را در حین انجام فعالیت های بدنی ایفا میکنند. درد پشت گردن، تقریبا قادر است زندگی را به کام شما تلخ کرده و نیز زندگی های شخصی، خانوادگی، اجتماعی و حتی کاری شما را کاملا دستخوش تغییر کند. این مقاله به شما کمک خواهد کرد تا درک درستی از علائم مختلف، دلایل و روشهای درمانی برای درد گردن، پیدا کنید. باید دقت داشته باشد که هرگاه تصمیم بر درمان درد پشت گردن خود بگیرید، باید به یک پزشک ماهر و باتجربه مراجعه کرده تا از به روزترین و مناسبترین شیوههای درمانی، مطلع شوید و این پزشک به خوبی بتواند این بیماری شما را مدیریت کند. چرا که این امر باعث میشود تا خطرات و عوارض جانبی احتمالی و نیز طول دوران نقاهت شما، همگی کاهش یابند.
علل درد پشت گردن
5 دلیل اصلی درد پشت گردن عبارتند از:
فتق دیسک گردنی
فتق دیسک گردنی یکی از شایعترین علل درد پشت گردن میباشد. اسامی متنوعی به این عارضه تعلق میگیرد. اسامی چون، عصب تحت فشار، دیسک حجیم شده و یا سوزانده؛ ولی در اصل مهم نیست که چه بخوانیدش، بلکه درد ناشی از آن، بسیار شدید و طولانی مدت میباشد و همین بسیار آزاردهنده است.
تنگی کانال نخاعی گردنی
این عارضه زمانی اتفاق میافتد که کانال نخاعی گردنی (که اعصاب گردنی از داخل آن عبور میکند)، به طرز غیرعادی دچار تنگی و باریک شدگی میشود. برخلاف بسیاری از مشکلات گردنی، تنگی کانال گردنی، به مرور زمان و آهسته ایجاد و بدتر میشود و تا جایی ادامه مییابد که درد های ناشی از آن شدید تر و دائمی تر میشود.
گرفتگی و کشیدگی گردنی
اگر احساس دردی ناگهانی و شدید در ناحیه گردن کردید، این میتواند به علت گرفتگی و کشیدگی مهرههای گردنی باشد. انجام دادن مکرر یک تمرین فیزیکی، حرکات و پوزیشنهای بدنی نادرست و نیز افتادن از ارتفاع، همگی میتوانند باعث این نوع از گرفتگیها و کشیدگیها شوند. اگر دچار این عارضه شدهاید، بهتر است به یک متخصص مراجعه کرده تا تشخیص و درمان درست را به شما ارائه دهد. اجازه ندهید اگر فکر میکنید این یک عارضه کوچک و غیرمهم است، بعده ها تبدیل به یک مشکل جدی و آسیب زا برای شما شود.
آرتریت استخوانی مهرههای گردنی
این نوع از عارضه معمولا به دنبال از بین رفتن غضروف مفصلی و یا آسیب و فتق دیسک بین مهره ای در ناحیه گردن، به وجود میآید. در بعضی از موارد، ممکن است با تشکیل ضایعات استخوانی، فشار زیاد و دردناکی را روی اعصابی که از داخل ستون مهرههای گردنی عبور میکنند، وارد آورد.
شکستگی ناشی از فشار مهرهها
این نوع از شکستگی میتواند بسته به اینکه در کدام ناحیه از گردن رخ میدهد، بسیار دردآور باشد. این نوع از شکستگی در اثر ایجاد ترکهای ریزی روی بدنه مهرهها بوجود میآید. با گذشت زمان، این شکستگیهای پی در پی و ریز ریز، میتوانند باعث فروپاشی کل کل بدنه مهره ها شده که به آن شکستگی ناشی از فشار مهره های گردنی نیز گفته میشود.
اولین علامت این نوع از شکستگی، ایجاد یک درد شدید و ناگهانی در گردن و یا تغییر شکل آن میباشد. این تغییر شکل یعنی به جای اینکه گردن شما ظاهری صاف و بلند داشته باشد، دچار خمیدگی میشود. به هیچ عنوان نباید این علائم ظاهری را نادیده بگیرید ؛ چراکه انجام هر نوع درمان پزشکی ، بسیار بهتر است از وخیم شدن اوضاع. اگر از هر نوع درد و ناراحتی در گردن خود رنج میبرید، فهم علل ایجاد دردهای پشت گردن، شروع خوبی برای درمان آن میباشد.
علائم درد پشت گردن
جدا از خود درد در پشت گردن، ممکن است یک سری علائم نیز به دنبال آن در خود مشاهده کنید .برخی از این علائم رایج عبارتند از:
خشکی و سفتی عضلات گردن
گرفتگی عضلات پشت سر یا "گره عضلانی" در گردن، همگی میتوانند باعث ایجاد درد و پخش شدن آن به شانه ها، بالای کمر و نیز بازوان شوند.
سر درد
تجربه سر درد در قسمت پشت استخوان جمجمه، بسیار رایج بوده ولی در عین حال میتواند به بالای سر منتقل شده و باعث ایجاد سردرد های تنشی ناشی از گرفتگی عضلانی شوند.
درد و یا ضعفی که به بازوها منتقل میشود.
این علامت، ممکن است به دلیل ضعف عضلانی و یا فشار عصبی باشد. اغلب نیز در امتداد ریشه های عصبی مشخصی رخ میدهد (مثلا ، مهره های C6 که تا شست و انگشت اشاره ادامه داردو نیز مهره های C5 که تا دلتوئید و عضله بازو امتداد یافته است ).
از دست دادن توانایی حرکت دادن گردن
عدم توانایی در چرخاندن سر و گردن
احساس بی حسی و یا مور مور شدگی
تجربه یک نوع بی حسی و یا مور مور شدگی در بازو ها که اکثر مواقع به علت عصب تحت فشار در ستون فقرات و یا حاصل از عبور شاخه عصبی از داخل عضلات ملتهب شده میباشد.
اگر درد گردن به علت عصب تحت فشار ، ایجاد شده باشد ، ممکن است فرد، علائم زیر را تجربه کند:
- ضعف در قسمت شانه ها ، بازوان یا دست ها
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن در دست، باز یا انگشتان
- درد شدید و تیرکشنده ای در نزدیکی عصبی که تحت فشار و آسیب است.
کدام متخصصین قادر به درمان درد پشت گردن میباشند؟
پزشکانی که این عارضه را درمان میکنند ، میتوانند شامل ، پزشکان عمومی ( از جمله پزشک خانواده)، متخصصان داخلی، ارتوپد، روماتولوژیست، جراح مغز و اعصاب، متخصص گورش و حلق و بینی، پزشکان اورژانس، فیزیوتراپها و نیز متخصصین کایروپرکتیکها میباشند.
تشخیص گردن درد پشت گردنی
در روند تشخیص علت گردن درد در پشت گردن، بررسی علائم فرد بسیار مهم است. در بررسی شرح حال بیمار، پزشک، محل درد، شدت درد و مدت زمان ابتلای فرد به این درد را یادداشت میکند. آیا درد شما، با چرخاندن و تکان دادن سر، بهتر میشود؟ تمامی آسیبها و درمانهای پیشین فرد، یادداشت خواهند شد. موقعیتها و یا حرکات تشدید کننده/تسکین دهنده درد فرد نیز ثبت میگردند. گردن در حالت استراحت و نیز حرکت ، به خوبی معاینه میشود. حساسیت ناشی از التهاب گردن ، به هنگام معاینه و لمس شدن توسط پزشک ، به خوبی تشخیص داده میشود. آزمایشات لازم از سیستم اعصاب فرد نیز گرفته شده تا مشخص شود که آیا اعصاب فرد نقشی در ایجاد درد های گردنی وی دارد یا خیر .
آزمایشات تصویربرداری دیگری که برای تشخیص نوع درد بیمار انجام میشوند ، از جمله موارد زیر است:
- تصویر برداری به کمک X-ray
- اسکن خای استخوان و CT
- اسکن MRI، میلوگرام ( تصویر از نخاع )
- تست های الکتریکی همچون ، الکترومایوگرافی ( EMG ) و تست سرعت هدایت عصبی ( NCV )
روشهای درمانی درد پشت گردن
روشهای درمانی برای درد پشت گردن ، به دو گروه اصلی از جمله زیر ، تقسیم میشوند:
درمانهای غیرجراحی
اگر درد گردنی شما، بیش از 2 هفته است که ادامه دارد، باید به سراغ درمان های پزشکی بروید. بسته به علت و مدت گردن درد شما، درمان های درد پشت گردن، متغیر میباشد. بسیاری از مبتلایان، بعد از استفاده از یک یا ترکیبی از این روشهای درمانی که در زیر آمده است، احساس بهبودی داشته اند:
دارودرمانی
هم داروهای تجویزی و هم داروهای بدون نسخه، میتوانند التهابات و اسپاسم های عضلانی و نیز اختلالات خواب را کاهش داده و نهیاتا منجر به کاهش درد ناشی از گردن درد در فرد شوند. زمانی که صحبت از دارودرمانی به عنوان اولین شیوه درمان درد پشت گردن میشود، داروهای ضدالتهاب (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن، حرف اول را میزنند. بعضی از این قبیل ضدالتهابها میتوانند به صورت موضعی استعمال شوند؛ مانند ژل ولتارن و آسپرکرم. سایر درمانهای موضعی عبارتند از: کرم تسکین درد سرد و گرم آیسی هات، چسب های لیدوکائین و پماد های CBD.
داروهای تجویزی مانند شل کنندههای عضلانی و مسکنهای درد عصبی، نیز برای درمان این نوع از درد داده میشوند. شل کنندههای عضلانی بیشتر برای درد های حاد استفاده میشوند تا درد های مزمن.
اگر برای درمان درد پشت گردن، شیوه دارودرمانی را انتخاب کردهاید، حتما طبق دستور پزشک آن ها را مصرف کرده و در صورت مواجه شدن با هرگونه عوارض جانبی، فورا با پزشک خود تماس برقرار کنید. برخی از داروهای مخدر دار نیز بسیار اعتیادآور بوده و باید طبق نظارت پزشک اتسعمال شوند. اگر درد گردن شما ناشی از یک منبع دژنراتیو (دردهای بدتر شونده) باشد، دارودرمانی به بهبود کامل شما هیچ کمکی نخواهد کرد و فقط برای دردتان حکم مسکن را خواهد داشت.
مداخلات
درمانهای مداخلهای مانند تزریق مسکن به مفاصل یا اعصاب آسیب دیده، بعضا گزینه مناسبی برای کاهش درد پشت گردن است. بسته به علت گردن درد، میتوان از تزریقهایی چون تزریق نقطهای، تزریق اپیدورال استروئید و ابلیشن (سوزاندن) با استفاده از فرکانس رادیویی، استفاده کرد. تزریق بوتاکس در محل درد و نیز سوزن کردن به داخل رشتههای عضلانی خشک، گاهی اوقات انجام شده و تحقیقات ، نتایج این نوع درمان های ترکیبی را موفقیت آمیز نشان میدهد. آن هایی که از درد گردنی نوروپاتیک (عصبی) رنج میبرند، تزریقات استروئیدی و مسکن دار ، ممکن است موثر واقع شود ؛ خصوصا اگر همراه با فیزیوتراپی انجام شود. ابلیشن (سوزاندن) اعصاب نزدیک به مفصل گردن نیز ممکن است دامنه حرکتی را بهبود داده و درد فرد را نیز تسکین دهد. برای افرادی که نمیخواهند یا اصلا نباید از کورتیکواستروئید ها و یا روش ابلیشن ، استفاده کنند ، اما همچنان به دنبال درمان درد خود هستند ، درمان های ترمیمی مانند پلاسمای غنی از پلاکت ( PRP ) و یا تزریق استئوآرتیت با روش BMAC، ممکن است مناسب باشد.
آتلهای گردن و یا بالشتهای گردنی
اگر دچار آسیب دیدگی در گردن شدهاید، از آتلهای نگه دارنده گردن برای محدود کردن حرکات گردنی خود و نیز حفظ ستون فقرات گردنی، استفاده کنید. بالشت های گردنی نیز کمک زیادی به حفظ انحنای طبیعی گردن به هنگام خواب، میکنند. همچنین از طریق کاهش فشار وارد بر اعصاب این ناحیه، به بهبود خواب شما ، کمک شایانی میکنند.
درمان های مکمل
یک سری درمانهای جایگزین ممکن است برای مدیریت در پشت گردن، بسیار کارآمد باشند. برخی از این درمان ها عبارتند از :
طب سوزنی
طبیبان ماهر در طب سوزنی ، برای باز کردن دریچه های انرژی شما که به آن "چی" گفته میشود، روی بدن شما کار های لازم را انجام میدهند. برخی از افراد نیز پس از یک بار استفاده از این روش، دردشان تسکین میبابد و این در حالیست که برخی دیگر از مبتلایان برای بهبود دردشان نیاز به انجام جلسات بیشتری از این طب سوطنی را دارند.
درمانهای گیاهی
داروهای گیاهی موضعی مانند کرم کپسایسین ، قادرند دردهای شما را به طور موقت بهبود بخشند. پوست بید سفید، نیز معمولا برای کاهش التهاب و درد کارایی دارد.
ماساژدرمانی
گردن درد شما، اگر هم به علت های ناشی از استرس، آسیب دیدگی و یا حرکات گردنی نادرست باشد، استفاده از ماساژ درمانی، میتواند کمک زیادی به کاهش درد، التهابات و نیز تنش عضلانی شما کند. انجام منظم این نوع ماساژ ها، ممکن است یک اقدام موثر برای جلوگیری از درد پشت گردن شما باشد.
یوگا و پیلاتس
انجام این نوع از تمرینات میتواند، قدرت مرکزی بدن را افزایش داده، تعادل و وضعیت بدن را بهبود داده و نیز استرس را کم کند. اگر نیز درد گردن شما ناشی از تنش عضلانی و یا ضعف عضلات قسمت مرکزی بدن باشد، باز هم انجام یوگا و پیلاتس میتواند بسیار کمک کننده باشد.
مراقبت های کایروپراکتیک
انجام این شیوه درمانی میتواند با استفاده از تنظیم کردن وضعیت گردنی شما، کمک شایانی به کاهش دردهای گردنی کند. در این حالت، مهرههای گردنی شما جوری دستکاری میشوند که انقباضات مفاصل این نواحی از بین رفته و درد ناشی از اسپاسم های عضلانی و فشار وارده بر اعصاب این نواحی، همگی بهبود مییابند. درمانگر کایروپراکتیک شما ممکن است، از چند روش برای کاهش مشکلات مفصلی شما به منظور کاهش التهابات، بهبود عملکرد و نیز از بین بردن درد گردن، بهره ببرد.
فیزیوتراپی
اکثر تمرینات فیزیوتراپی برای گردن درد، شامل یک نوع برنامه ورزشی میشود که عضلات گردنی را تقویت کرده و نیز کشش لازم را به آنها داده تا درد و سفتی این نواحی کاهش یابد. همچنین، تحقیقات نشان میدهد که انجام این شیوه درمانی، اغلب بهتر از دارودرمانی و حتی جراحی میباشد. فیزیوتراپیست، با شما تمرینات و درمان هایی را انجام داده که میتوانید در منزل نیز انجام دهید و بعد از بهبودی، به کار و فعالیت های روزانه خود بازگردید.
گزینههای جراحی
اکثر بیماران مبتلا به درد پشت گردن، به درمانهای غیرجراحی، پاسخدهی مناسبی دارند؛ بنابراین نیاز کمی به انجام عمل جراحی برای ستون مهرههای گردنی وجود دارد. درواقع، طبق آمار، کمتر از 5% بیماران مبتلا به این عارضه ، برای درمان ، نیاز به انجام عمل جراحی خواهند داشت.
جراحی ، معمولا آخرین گزینه درمانی میباشد، مگر آنکه، فتق دیسک گردنی، فشاری مضاعف به طناب نخاعی وارد کرده باشد؛ که در این حالت نیز باید فورا فرد تحت عمل جراحی قرار گیرد. مانند زمانیکه فرد، کنترل رودهها و مثانه را تجربه میکند و یا دچار ضعف شدیدی در اندام های خود شده است.
به طور کلی، این نوع از عمل جراحی برای مشکلاتی چون، دیسک پیشرونده و بدترشونده، تروما یا بی ثباتی ستون مهره ها ، استفاده میشود. چراکه در هر یک از این حالات، ممکن است فشار زیادی به نخاع یا عصبهایی که از ستون فقرات عبور میکنند، وارد شود که تنها راه از بهبودی از این وضعیت، عمل جراحی میباشد.
عموما، دو نوع رایج از جراحی های ستون مهره های گردنی وجود دارد که برای بهبود دردهای گردنی انجام میگیرد . این ها عبارتند از:
- برداشتن فشار از روی ستون مهره های گردنی: برداشتن بافتی که در حال فشار وارد کردن به یک ساختار و یا عصب میباشد.
- تثبیت ستون مهره ها : محدود کردن حرکات بین مهره ای: فیوژن (جوش دادن) مهرههای گردنی به یکدیگر. که شامل استفاده از صفحات، پیچ ها، استخوان ها و سایر مواد به منظور محدود کردن حرکات بین مهره های گردنی و نتیجتا تثبیت ستون فقرات در این ناحیه ، انجام میشود.
انواع شیوه های عمل برداشتن فشار، از جمله موارد زیر، وجود دارد:
- دیسکتومی: که در آن جراح ، تمام یا قسمت هایی از دیسک خراب شده را برمیدارد.
- دیسکتومی و فیوژن قدامی گردن ( ACDF ) - اغلب به عنوان" استاندارد طلایی " ، در جراحی های ستون فقرات گردنی محسوب میشود که شامل برداشتن دیسک آسیب دیده برای کاشه فشار از روی عصب تحت فشار قرار گرفته ، انجام میشود. در این کار ، جراح ، مهره های بالا و پایین دیسک را به یکدیگر پیوند میزند.
- تعویض دیسک گردنی: به عنوان آرتروپلاستی نیز از آن یاد شده و در آن دیسک آسیب دیده گردنی، برداشته شده و با پروتز فلزی یا پلیمری، جایگزین میشود.
- کورپکتومی: در این روش ، بدن مهره ها به منظور دسترسی به هر عاملی که باعث ایجاد فشار روی عصب شده است ، برداشته میشود.
- میکرودکمپرسیون ترانسپور (TCMD): جراح در این روش، از قسمت جلویی کردن ،به ستون فقرات گردنی دسترسی پیدا میکند. TCMD، از یک کانال کوچک ساخته شده که در بدن مهره ها میباشد و از آن به منظور رفع فشار وارده بر نخاع و عصب ها ، استفاده میشود. همین روش باعث بازیابی مجدد فاصله طبیعی بین مهره های در ستون فقرات و نیز حفظ دیسک بین مهره ای ، میشود.
- فورامینوتومی: جداسازی ضایعات استخوانی که باعث ایجاد فشار روی اعصاب شده اند. جراح شما، برای تعیین بهترین شیوه جراحی، باشما همکاری های لازم را خواهد داشت.
جلوگیری از درد پشت گردن
بهترین راه برای جلوگیری از درد پشت گردن این است که ستون فقرات را منعطف و عضلاتتان را قوی نگاه دارید. برای دستیابی به این مهم نیز ، میتوانید به طور منظم و روزانه ، 30 دقیقه ورزش کنید. اطمینان حاصل کنید که در طی روز ، استراحت کافی برای استراحت دادن به عضلاتتان ، میکنید.
حفظ پوزیشن صحیح بدنی به خصوص زمانیکه نشسته اید، رانندگی و کار میکنید، بسیار حائز اهمیت است. سعی کنید از خم شدن و یا بیرون آوردن چانه خود ، خودداری کنید. استفاده از بالشت های حمایتی برای گردن نیز نقش موثری در این باب دارند.
پیچیدگیهای ناشی از درد پشت گردن
گاهی اوقات درد از بین نمیرود. درد مزمن و یا مداوم، ممکن است حتی بعد از بهبودی نیز ادامه دار باشد. در این حالت، شاید نیاز داشته باشید تا برای رفع مشکلات عاطفی، اجتماعی و محیطی خود، از کمک دیگران بهره ببرید.
سوالات متداول
1. آیا درد پشت گردن عارضه ای مهم است؟
درد پشت گردن ممکن اس یک عارضه خطرناک بوده و نیازمند رسیدگی پزشکی باشد.اگر درد گردن شما برای مدتی بیش از 1 هفته طول کشید، شدید بود و یا به علائم دیگری همراه بود ، فورا با پزشک خود تماش بگیرید.
2. چه زمانی باید از درد پشت گردن خود ، احساس نگرانی داشته باشم؟
به پزشک مراجعه کنید اگر : درد گردنی دارید که باوجود مراقبت از آن ،در حال بدتر شدن است. بعد از هفته ها مراقبت از آن، درد همچنان باقیاست و به پاها و بازوانتان سرایت میکند.
3. آیا استرس باعث درد پشت گردن میشود؟
گردن یک علامت رایج ناشی از استرس مداوم است و بسیاری از افراد در نتیجه این استرس ها، دچار این عارضه میشوند. هرچه استرس و نگرانی در ما بیشتر شود ، شدت این گردن درد ها نیز بیشتر خواهند شد. شایع ترین علت گردن درد، تنش عضلانی میباشد و در این حالت، عضلات گردنی میتوانند در نتیجه استرس، دچار تنش و انقباض و نهایتا درد شوند.
4. درد پشت گردن تا چقدر میتواند به طول انجامد؟
درد پشت گردنی که حاد باشد، معمولا در عرض 1 الی 2 هفته از بین میرود. در بعضی از مبتلایان و در شرایطی خاص ، مانند کار یا فعالیت های سنگین، این درد دوباره شدت میگیرد. توجه داشته باشید که اگر علائم بیش از 3 ماه به طول بیانجامند، این درد ، مزمن تلقی میشود.
5. آیا نوشیدن آب کمکی به بهبود درد پشت گردن میکند؟
نوشیدن آب به جلوگیری از کم آبی بدن کمک بسیاری میکند. کم آبی، حتی در اولین روز ها، باعث ضعف عضلانی و نیز عضلات را مستعد اسپاسم میکند. پرآب نگه داشتن بدن، میتواند باعث کاهش درد پشت گردن شده و نیز شدت و میزان رخداد سردردهای تنشی را کم میکند.