آرنج گلف‌بازان یکی از مشکلات نسبتا شایع است که بر اثر تحلیل رفتن و فرسایش ماهیچه‌ای در قسمت خارجی مفصل آرنج به وجود می‌آید. البته این مشکل نسبت به مشکل “آرنج تنیس‌بازان” کمتر شایع است. آرنج تنیس‌بازان موجب آسیب‌دیدگی قسمت داخلی آرنج می‌شود، اما روند شکل‌گیری و بروز این آسیب مشابه با آرنج گلف بازان ( گلف البو) است، به طور مثال در هر دوی این آسیب‌ها، در محل اتصال ماهیچه به استخوان مشکلاتی به وجود می‌آید. البته در برخی موارد، علائم این آسیب با سندروم تونل کوبیتال (فشار به عصب اولنار درآرنج) بسیار مشابه است و در واقع این علائم به خطر گیر‌افتادن عصب اولنار در آرنج بروز می‌کنند.
علت‌ها و دلایل
ماهیچه‌هایی که موجب خم و راست شدن مچ دست و همچنین انگشتان شما می‌شوند، در ساعد دست قرار دارند و به قسمت داخلی استخوان آرنج (اپیکندلیت میانی) و بافت‌های این ناحیه متصل هستند. نحوه‌ی اتصال این عضله به استخوان بسیار پیچیده و هوشمندانه است، به این صورت که که عضله به غضروف متصل و در آن ادغام شده است و غضروف نیز با استخوان ادغام شده و در نتیجه عضله به استخوان متصل شده است. این اتصال بسیار قوی است، اما مانند تمامی مشکلاتی که بالا رفتن سن و پیری بروز می‌کنند، این اتصال نیز به مرور زمان ضعیف می‌شود. این مشکل، یک مشکل مزمن و فرسایشی محسوب می‌شود و نه یک مشکل التهابی و حاد (در صورت بروز التهاب حاد و ناگهانی در همین ناحیه یعنی اپیکوندیل، به آن اپیکوندلیت گفته می‌شود). آرنج گلف‌بازان همچنین ممکن است در صورتی بروز کند که شخص به دفعات بسیار زیاد به این ناحیه آسیب بزند که در نتیجه پارگی‌های بسیار کوچک اما متعددی در محل اتصال ماهیچه به استخوان به وجود می‌آید. همچنین در مواردی این درد بر اثر یک حادثه و به طور ناگهانی ایجاد می‌شود، به طور مثال ممکن است در هنگام بلند کردن یک جسم سنگین، ناگهان در بیرون آرنج خود احساس درد کنید. بسیاری از افراد، مستعد بروز چنین آسیبی هستند و بنابراین اغلب این آسیب در هر دو آرنج آن‌ها ایجاد شده و درد در هر دو دست احساس می‌شود.
موضوع ارتباط بین این آسیب و نوع شغل شخص، به شدت مورد بحث محققان است. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که میزان شیوع آرنج گلف‌بازان در بین افرادی که با دستان خود کار می‌کنند، بیشتر از کارمندان اداری نیست. در اغلب موارد به نظر می‌آید که نوع کار و حرفه‌ی شخص تنها می‌تواند باعث شود که در صورتی که شخص به آرنج گلف‌بازان دچار شده است، علائم او تشدید شوند. در برخی موارد مشاهده شده است که شرایط کاری بد می‌تواند منجر به بروز این آسیب شود، اما این موارد جزء استثناها هستند.
در صورت عدم درمان این آسیب چه اتفاقی می‌افتد؟
در صورت عدم اقدام به درمان، آسیب‌دیدگی به روند طبیعی خود ادامه خواهد داد. در برخی افراد، علائم بیماری یا به طور کلی از بین می‌روند، یا تا حدودی بهبود پیدا می‌کنند که شخص می‌تواند با آن زندگی کند؛ خصوصا اگر شخص از انجام حرکاتی که باعث درد آرنج می‌شود، خودداری کند. سایر افراد ممکن است نتوانند به خاطر ماهیت کار خود از انجام فعالیت‌های مضر خودداری کنند و یا با وجود اجتناب از انجام حرکات مضر، علائم ناشی از آسیب‌دیدگی شدت پیدا می‌کند که در این صورت این علائم می‌تواند بسیار آزار‌دهنده باشد و موجب ناتوانی شخص شود.
نحوه‌ی تشخیص
پزشک متخصص ابتدا سوالاتی در مورد علائم بیمار می‌پرسد، از جمله این که درد آرنج از چه زمانی شروع شده، چگونه شدت پیدا کرده، بیمار چه درمان‌هایی را تاکنون امتحان کرده و سوالات دیگری از این دست. سپس پزشک، بیمار را معاینه فیزیکی می‌کند و به دقت، دست، مچ دست، آرنج و خصوصا ناحیه‌ی دردناک و آسیب‌دیده را ارزیابی می‌کند. در حین معاینه، تعیین دقیق نقاط دردناک و حساس به لمس، از اهمیت زیادی برخوردار است. البته انجام این کار برای بیمار خیلی دردناک نیست و جایی برای نگرانی ندارد.
تست‌ها و آزمایشات احتمالی
تست‌هایی که احتمالا در روند تشخیص ممکن است مورد نیاز باشند عبارتند از عکسبرداری اشعه ایکس، اسکن‌ها (مانند ام آر آی و سی تی)، آزمایش خون و تست نوار عصب و عضله (EMG). پزشک معالج بعد از شنیدن شرح علائم بیمار و معاینه فیزیکی او، برای تایید نهایی تشخیص خود می‌تواند از تست‌های گفته شده کمک بگیرد. البته تشخیص مشکل آرنج گلف‌بازان، بعد از مشاهده علائم بیمار و معاینه فیزیکی او آسان و مشهود است. اما در شرایطی که وضعیت بیمار پیچیده و مبهم باشد، می‌توان برای تشخیص قطعی از تصاویر اسکن ام.آر.آی استفاده کرد. دستگاه اسکن ام.آر.آی به شکل یک تونل کوچک است و در این مورد، برای عکسبردای از دست بیمار، نیمه‌ی بالایی بدن او وارد دستگاه می‌شود. معمولا از بیمار خواسته می‌شود که در حین انجام عکسبرداری، دستان خود را به حالت کشیده در دوطرف بدن خود بگیرد، ممکن است در ابتدا انجام این کار برای بیمار سخت و کمی‌دردناک باشد، اما این حالت کم‌کم از بین می‌رود و بیمار بهتر می‌تواند آن را تحمل کند.
سپس یک آهنربا با صدای بلند در اطراف بدن بیمار چرخش می‌کند و از استخوان‌ها و بافت نرم داخل بدن عکس می‌گیرد. برخی بیماران ممکن است احساس کنند که فضایِ تونل‌مانندِ داخلِ دستگاه، برای آن‌ها تنگ است و ازین بابت نگران باشند. اگر بیمار شک دارد که بتواند تحمل انجام این تست را داشته باشد، قبل از انجام تست، محیط عکسبرداری به آن‌ها نشان داده خواهد شد تا نگرانی آن‌ها برطرف شود.
عکس‌های تهیه شده توسط متخصص رادیولوژی بررسی می‌شود و او گزارشی درباره مشاهدات خود می‌دهد و سپس عکس‌ها به پزشک معالج ارجاع داده می‌شود و او عکس‌ها را مجددا بررسی می‌کند و سپس توصیه‌های لازم را به بیمار می‌کند.
در صورتی که پزشک نسبت به گیر افتادن عصب اولنار مشکوک باشد، انجام تست نوار عصب و عضله را تجویز می‌کند. این آزمایش توسط متخصص فیزیولوژی عصبی انجام می‌شود. در این تست شوک‌های الکتریکی بسیار کوچک به بالا و پایین دست بیمار فرستاده می‌شود و سپس سرعت و قدرت انتقال آن‌ها اندازه‌گیری می‌شود. از این طریق می‌توان عملکرد عصب‌ها را بررسی کرد. البته این تست نیز مانند تمامی تست‌ها به طور کامل و قطعی قابل اطمینان نیست، یعنی ممکن عصب اولنار درگیر باشد اما نتایج تست نرمال باشند یا برعکس، عصب اولنار هیچ مشکلی نداشته باشد اما نتایج تست غیرطبیعی باشد. پزشک معالج، نتایج تست نوار عصب و عضله را بررسی می‌کند و سپس با توجه به شرح علائم بیمار و معایناتی که انجام داده، توصیه‌های لازم را به بیمار می‌کند.
درمان
روش‌های درمان غیر جراحی
کشش
روش‌های درمان اولیه شامل استفاده از داروهای ضد‌التهاب و انجام حرکات کششی و تقویتی می‌شود. انجام حرکات کششی ویژه، یکی از کلیدی‌ترین عناصر در درمان اپیکوندلیت است. هنگام انجام هر یک از حرکات کششی باید حداقل برای 10 ثانیه، عضله در حالت کشش نگه داشته شود. سپس باید عضله را شل کرد و مجددا حرکت را تکرار کرد. لازم است این کار چندین بار در روز و در بین فعالیت‌های مختلف روزانه انجام شود. این حرکات باید در هر روز، حداقل در سه ست بیست‌تایی انجام شود.
کشش
حرکات تقویتی
انجام حرکات تقویتی نیز به بهبودی بیمار کمک می‌کند. در نظر داشته باشید که تمامی تمرینات و حرکات تقویت عضلات باید با وزنه‌های بسیار سبک و تحت شرایطی انجام شوند که شخص هیچ دردی را در هنگام انجام حرکت حس نمی‌کند. این حرکات باید در هر روز، حداقل در سه ست بیست‌تایی انجام شود.
تقویت عضلات خم‌کننده و راست‌کننده مچ دست (عضلات فلکسور)
چرخاندن مچ، کف دست رو به بالا (چپ) چرخاندن مچ، کف دست رو به پایین (راست)
دیگر درمان‌های غیرجراحی
خوشبختانه، به ندرت پیش می‌آید که برای درمان آرنج گلف‌بازان، نیازی به انجام جراحی باشد و این آسیب، بلند مدت نخواهد بود. در اکثر موارد این آسیب‌دیدگی با استراحت مناسب و انجام درمان‌های توانبخشی برطرف می‌شود.
- اصلاح الگوی زندگی: در صورتی که آرنج گلف‌بازان با استراحت و توان بخشی بهبودی پیدا نکرد، یکی از گزینه‌های درمانی، اصلاح برخی الگوهای حرکتی خواهد بود. به طور کلی، در مورد ورزشکاران، می‌توان این مشکل را با ایجاد تغییراتی در تکنیک‌های حرکتی و نوسانات مکانیکی مفصل، برطرف کرد.
- مصرف داروهای ضد التهاب: درد و التهاب ناشی از این آسیب را می‌توان به راحتی با مصرف داروهای خوراکی کنترل کرد.
- انجام حرکات کششی: علائم ناشی از آرنج گلف‌بازان را احتمالا می‌توان با انجام برخی حرکات کششی کنترل کرد. بسیار مهم است که توجه داشته باشید که انجام این حرکات نباید با درد همراه باشند، بنابراین در صورتی که هر یک از این حرکات موجب بروز درد شدند، باید انجام آن را متوقف کنید. در هنگام انجام حرکات کششی نیز کشش را تا جایی ادامه دهید که دردی احساس نمی‌کنید. با تقویت تاندون‌ها و عضلاتی که در این آسیب‌دیدگی درگیر هستند، می‌توانید از بروز مجدد این آسیب جلوگیری کنید.
- تزریق کورتیزون: در صورتی که تمامی روش‌های درمانی گفته شده در درمان آرنج گلف‌بازان موثر نباشد، ممکن است روش تزریق کورتیزون (استروئید) مد نظر قرار بگیرد. البته در صورتی که بیمار، تزریق کورتیزون را دو بار یا بیشتر انجام دهد و بهبودی در وضعیت او حاصل نشود، احتمال این که انجام تزریقات بیشتر موثر واقع شود، بسیار کم است.
درمان با عمل جراحی
در این موارد جراحی به نام “آزاد سازی تنیس گلف‌بازان” یا “جراحی اپیکوندلیت میانی” انجام می‌شود. انجام جراحی تنها در صورتی توصیه می‌شود که تمامی روش‌های درمانی دیگر قبلا به کار گرفته شده‌اند و موثر نبوده‌اند. انجام این جراحی به هیچ وجه ضروری نیست و بسیاری از بیمارانی که علائم آن‌ها خفیف است تا مدت زمان بسیار طولانی می‌توانند با این علائم کنار بیایند، خصوصا اگر این آسیب هیچ اختلالی در فعالیت‌های روزانه آن‌ها ایجاد نکند. انجام این جراحی می‌تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد اما موفقیت‌آمیز بودن این جراحی صددرصد نیست.
