امروزه عارضه گردن درد بسیار شایع شده است و دلایل مختلفی برای آن وجود دارد. دلیلی برای ترس از گردن درد وجود ندارد زیرا شما می توانید با روش های درمانی ساده ای همچون استراحت كردن، ورزش های كششی گردن، یخ درمانی و یا گرما درمانی، استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه و یا آرگونومی(نحوه صحیح نشستن و یا ایستادن) آن را درمان كنید. معمولاً شایع ترین گردن درد ها به دلیل كشیدگی رباط و عضلات اطراف گردن اتفاق می افتند. گردن درد هایی كه به دلیل كشیدگی، گرفتگی و اسپاسم عضلات ایجاد می شوند، معمولاً ظرف یك هفته بهبود پیدا می كنند. اما بعضی از گردن دردها مهم می باشند و نیازمند بررسی توسط پزشك هستند. این گردن درد ها معمولاً بیشتر از دو هفته به طول می انجامند. در این مقاله قصد داریم كه شما را با علائم، علل، نحوه تشخیص و درمان گردن درد های خطرناك آشنا كنیم. باید این نكته را در نظر داشته باشید كه برای درمان گردن درد های خود حتماً به پزشكی مجرب و ماهر مراجعه كنید تا با نحوه درمان آشنا بوده و بتواند عوارض آن را به بهترین نحو مدیریت كند.
علائم گردن درد خطرناك
گردن درد می تواند از نظر شدت و مدت زمان متفاوت باشد. اغلب اوقات گردن درد های حاد به مدت چند روز تا چند هفته طول می كشند در غیر این صورت گردن درد مزمن به حساب می آید. گردن درد ممكن است به صورت خفیف باشد و در فعالیت و زندگی روزمره شما اختلال ایجاد نكند اما نوع شدید آن موجب ناتوانی می شود.
علائم گردن درد خطرناك شامل موارد زير است:
سفت شدن گردن
افراد دارای گردن درد معمولاً احساس سفتی در گردنشان دارند و همچنین دامنه حركتشان گاهی اوقات كاهش پیدا می كند. این خشكی در گردن به حدی است كه فرد نمی تواند سر خود را به راحتی خم كند.
درد شديد گردن
این نوع درد ممكن است مانند جسم تیزی باشد كه از خارج به گردن فشار وارد می كند و معمولاً به صورت موضعی و ناحیه ای عمل می كند.
درد تشعشعی يا بی حسی
در این نوع گردن درد، درد به سمت تنه، شانه و بازوها كشیده می شود. در صورتی كه گردن درد شما به علت فشار بر روی یك عصب باشد، ممكن است كه در بازوها و دست خود احساس بی حسی، سوزن سوزن شدن و یا ضعف كنید. در صورتی كه در گردن شما یك عصب در حال فشرده شدن باشد ممكن است احساس درد سوزشی و تیزی را نیز داشته باشید كه از گردنتان شروع شده و به سمت بازوی تان كشیده می شود. در صورتی كه این احساس را دارید حتماً با پزشك خود مشورت كنید. این نكته را در نظر داشته باشید كه گردن درد ممكن است به دست ها و یا سر نیز كشیده شود و بدین معنا است كه فشار به اعصاب محیطی وارد می شود. در موارد بسیار نادر ممكن است كه گردن درد به آن معنا باشد كه دیسك گردن و یا نخاع تحت فشار هستند كه در این موارد بیماران ممكن است دارای علائمی مانند تكرر ادرار و یا سفت شدن پا در هنگام راه رفتن داشته باشند. این علائم بسیار خطرناك هستند و سریعاً باید توسط پزشك معاینه شوند. در صورتی كه پس از معاینه، فشار بر روی گردن تشخیص داده شود، بیمار باید سریعاً تحت جراحی قرار گیرد. در صورتی كه گردن درد با بی حسی در انگشتان همراه باشد، این علائم نیز خطرناك است و نیاز به بررسی دارد. زیرا معمولاً دیسك گردن و آرتروز موجب بی حسی انگشتان می شود و معمولاً در این شرایط نخاع تحت فشار است. در این گونه موارد علاوه بر انجام ام آر آی، تست نوار عصب، عضله دست و تست نوار عصبی و عضله اندام های فوقانی باید حتماً انجام شود.
سردرد
ممكن است دردی كه از گردن شروع می شود، در نهایت منجر به سردردهای سرویكوژنیك یا میگرنی شود. به عبارت دیگر گردن درد به همراه سردرد ممكن است كه از علائم میگرن باشد. در صورتی كه درد گردن شما به همراه سرگیجه، سردرد، دوبینی و عدم تعادل باشد، حتماً به پزشك مراجعه كنید.
گردن درد پس از لمس
در این نوع درد گردن، درد شما پس از لمس و یا معاینه فیزیكی ستون فقرات گردنی، افزایش می یابد.
درد گردن همراه با تب
در صورتی كه گردن درد شما همراه با تب و یا كاهش وزن باشد، شما باید آن را خطر تلقی كنید. بسیاری از بیماری ها مانند مننژیت، عفونت های دیگر و سرطان ها می تواند با گردن درد و علائمی دیگر همچون تب همراه باشد.
موارد ديگر
از دیگر موارد خطرناك می توان به گردن دردی اشاره كرد كه پس از خوابیدن تشدید میشود. معمولاً بیشتر دردهای گردن پس از استراحت و درحالت درازكش كاهش پیدا می كنند. اما اگر درد با خوابیدن تشدید شود نشان دهنده علائمی است كه باید توسط پزشكان و متخصصان بررسی شود.
علت های ايجاد گردن درد خطرناك
گردن درد و سفت شدن گردن ممكن است به دلایل مختلف رخ دهد.
حمله قلبی
گردن درد به صورت مزمن ممكن است نشان از حمله قلبی باشد كه معمولاً با علائم دیگری نیز همراه است.
-تنگی نفس
-تعریق
-حالت تهوع
-استفراغ
– درد فك و بازو
اگر گردن شما درد می كند و علائم دیگری از حمله قلبی دارید، سریعاً با ١١٥ تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه كنید.
مننژيت
مننژیت به التهاب بافت نازكی گفته می شود كه مغز و نخاع شما را احاطه كرده است. افرادی كه دچار مننژیت شده اند ممكن است علائم زیر را تجربه كنند:
-گرفتگی گردن
-سردرد
-حالت تهوع
-حساسیت به نور
-تب
مننژیت می تواند كشنده باشد و نیازمند آن است كه اورژانسی معاینه شوید. در صورتی كه علائم مننژیت را دارید فوراً به پزشك مراجعه كنید.
ساير دلايل
سایر دلایل گردن درد عبارتند از:
– آرتریت روماتوئد:
باعث تورم مفاصل و خار استخوان می شود و زمانی كه این موارد در گردن رخ می دهد، موجب گردن درد می شود.
– پوكی استخوان:
استخوان ها ضعیف می شوند و شكستگی های كوچك ایجاد می شود. معمولاً این عارضه در دست ها و زانو ها اتفاق می افتد اما ممكن است كه در گردن نیز ایجاد شود.
– فیبرومیالژیا:
وضعیتی است كه موجب درد عضلانی در سراسر بدن به خصوص در ناحیه گردن و شانه می شود.
-افزایش سن:
با افزایش سن، دیسك های گردنی ممكن است كه تحلیل بروند كه به این بیماری اسپوندیلوز یا آرتروز گردن گفته می شود. این قضیه می تواند فضای بین مهره ها را باریك كند و موجب آسیب به مفاصل شما شود. متأسفانه دیسك گردن جدیداً بسیار شایع شده است. در گذشته تعداد جمعیتی كه دچار این بیماری بودند تنها بیست درصد بود اما در حال حاضر این آمار به پنجاه درصد افزایش داشته است. زندگی شهری، استفاده مكرر از موبایل و گوشی های هوشمند، پایین بودن سر به مدت طولانی، استفاده از كامپیوتر، عدم تحرك، رانندگی طولانی از جمله دلایل افزایش این عارضه است. زمانی كه دیسك جابه جا می شود، ممكن است كه به نخاع یا ریشه های عصبی فشار وارد كند. به این قضیه فتق دیسك گردن گفته می شود و به آن جابه جا شدن دیسك هم می گویند.
تنگی نخاع زمانی رخ می دهد كه ستون فقرات باریك شوند و به نخاع و ریشه های عصبی فشار وارد كنند. این قضیه معمولاً در اثر التهاب طولانی مدت ناشی از عارضه آرتریت یا موارد دیگر ایجاد شود.
در مواردی نادر گردن درد به دلایل دیر رخ می دهد:
-ناهنجاری های مادرزاد
-عفونت ها
-آبسه
-تومورها
-سرطان ستون فقرات
چه زمانی بايد به پزشك مراجعه كنيد؟
در صورتی كه علائم بیش از یك هفته ادامه یابد باید حتماً با پزشك صحبت كنید. همچنین در صورت داشتن موارد زیر به پزشك مراجعه كنید:
– گردن درد شدید بدون علائم ظاهری
-وجود توده در گردن
-تب
-سردرد
-تورم غدد
-حالت تهوع
-استفراغ
-مشكل در بلع و تنفس
-ضعف
-بی حسی
– مور مور شدن
-دردی كه به بازو و پا سرایت كند
-ناتوانی در حركت بازو و دست
-ناتوانی در لمس چانه و قفسه سینه
-اختلال عملكرد مثانه یا روده
تشخيص گردن درد خطرناك
پزشكان ابتدا شما را معاینه كامل كرده و سپس سابقه پزشكی تان را مورد بررسی قرار می دهند. شما باید آمادگی كامل داشته باشید تا علائم خود را عنوان كنید. همچنین شما باید پزشك خود را در مورد تمام داروها و مكمل های تجویزی یا بدون نسخه كه مصرف می كردید، آگاه كنید.
درمان گردن درد وابسته به علت آن است. شما ممكن است علاوه بر معاینه كامل و بررسی سابقه پزشكی نیازمند مطالعات تصویر برداری و آزمایشات باشید تا به پزشك كمك كند تا مشكل شما را بیابد. این آزمایشات شامل:
-آزمایش خون
-اشعه ایكس
-سی تی اسكن
-اسكن ام آر آی
-الكترومیوگرافی(به پزشك اجازه می دهد تا عضلات و اعصاب شما را بررسی كند)
-پونكسیون كمر
درمان گردن دردهای خطرناك
پزشك شما بسته به نتایج ممكن است شما را به متخصص ارجاع دهد. درمان گردن درد ممكن است شامل موارد زیر باشد:
– یخ و گرما درمانی
-ورزش، كشش و فیزیوتراپی
-داروهای ضد درد
-تزریق كورتیكو استروئید
-شل كننده عضلات
-گردنبند طبی
-تمرینات كششی
-آنتی بیوتیك در صورت وجود عفونت
-در صورت وجود مننژیت یا حمله قلبی، درمان های اورژانس و بیمارستانی
-جراحی كه به ندرت نیاز است
درمان های جایگزین عبارت اند از:
-طب سوزنی
-درمان كایروپراكتیك
-ماساژ درمانی
-تحریك الكتریكی عصب از طریق پوست(TENS)
هنگام استفاده از این روش ها مطمئن شوید كه به متخصص دارای مجوز مراجعه می كنید.
درمان های خانگی برای گردن درد
در صورتی كه گردن درد جزئی دارید میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
-برای چند روز اول روی گردنتان یخ بگذارید سپس از پد حرارتی، كمپرس آب گرم و یا دوش آب گرم استفاده كنید.
– مسكن های بدون نیاز به نسخه مانند ایپوبروفن یا استامینوفن مصرف كنید.
-چند روز پس از ورزش و یا بلند كردن اجسام سنگین، استراحت كنید و كم كم فعالیت خود را از سر بگیرید تا علائم كاهش یابند.
– هر روز گردن خود را ورزش دهید. به آرامی سر خود را به پهلو كشیده و بالا و پایین كنید.
– تمرین كنید كه همیشه در وضعیت بدنی خوب باشید.
-برای مدت طولانی در یك وضعیت نمانید ( ایستاده و نشسته) و موقعیت خود را تغییر دهید.
– یك ماساژور ملایم گردن تهیه كنید.
-برای خوابیدن از بالش مخصوص گردن استفاده كنید.
– بدون تأیید پزشك از بریس یا یقه گردن استفاده نكنید چون ممكن است وضعیت شما را بدتر كند.
سؤالات متداول
١-آيا مشكلات مربوط به گردن می تواند جدی باشد؟
بله، گردن درد می تواند جدی باشد، اما نه در بیشتر موارد. بیشتر درد ناشی از شرایط اسكلتی-عضلانی است. پس از آن ممكن است كه به دلیل عصب ها باشد. عفونت، تومور و خود ایمنی نیز به ندرت موجب گردن درد می شوند. حدود ١٠ تا ٢٠ درصد بزرگسالان دچار گردن درد می شوند كه می تواند به علت هایی متفاوت باشد.
٢- آيا گردن درد می تواند منجر به مرگ شود؟
تأخیر در درمان ممكن است پیامدهای بدی مانند كاهش شنوایی، آسیب مغزی و یا حتی مرگ به همراه داشته باشد. این نكته را در نظر بگیرید كه همیشه سفتی و درد گردن نشان دهنده مننژیت نیست و معمولاً این بیماری با علائم دیگری همچون حالت تهوع، افزایش حساسیت به نور و صدای بلند، گیجی و… همراه است.
٣-چه زماني گردن درد اورژانسی است؟
در صورتی كه با تب، لرز، كاهش اشتها و وزن، عدم كنترل مثانه، مشكلاتی در دفع ادرار و روده همراه باشد، باید سریعاً به پزشك مراجعه شود.
٤-در صورتی كه گردن درد درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
در صورت عدم درمان ممكن است بیماری پیشرفت كند و باعث ایجاد شرایط ثانویه ای همچون سردرد، میگرن و درد شانه شود.
٥-آيا گردن درد به قلب مربوط است؟
بیشتر مردم در مقطعی از دوران زندگی خود دچار گردن درد می شوند. این قضیه معمولاً به دلیل كشیدگی عضلات گردن اتفاق می افتد. اما گردن درد می تواند یكی از علائم شایع در حمله قلبی باشد. با تشخیص اینكه چه زمانی گردن درد شما موقتی است و یا به دلیل مشكلات قلبی ایجاد شده، از خود محافظت كنید.
٦- آيا مشكلات مربوط به گردن روی مغز تأثير می گذارد؟
در ناپایداری های مربوط به دیسك گردن سرخرگ های مهره ای كه مواد غذایی مغز را تامین می كنند و سیاهرگ ها كه خون مغز را تخلیه می كنند ممكن است تحت تأثیر قرار گیرند.
٧- چه سرطان هايی موجب درد گردن می شود؟
وجود توده در گردن ممكن است نشان دهنده سرطان تیروئید، یا بزرگ شدن غدد لنفاوی باشد. تورم در یك یا چند غدد لنفاوی یكی از علائم شایع سرطان سر و گردن است. این قضیه ممكن است نشان دهنده سرطان دهان و غدد بزاقی نیز باشد.
٨-آيا بايد درد شانه و گردن جدی گرفته شود؟
دربرخی موارد ممكن است درد شانه و گردن نشانه حمله قلبی یا سكته باشد. این قضیه نیازمند فوریت های پزشكی است. همچنین ممكن است این قضیه نشان دهنده سنگ كیسه صفرا و برخی از سرطان ها باشد(به ندرت).