درمان کمر درد با تزریق اپیدورال

تزریق اپیدورال شامل یک داروی استروئیدی است که معمولا همراه با یک بی حس کننده موضعی می باشد. به این تزریق ها، تزریق استروئیدی اپیدورال نیز گفته می شود. مایع به شکافی به نام فضای اپیدورال که طناب نخاعی شما را احاطه کرده است، تزریق می شود. استروئید التهاب اطراف طناب عصبی شما را کاهش می دهد و بی حس کننده موضعی باعث ایجاد تسکین سریع درد می شود.

تزریق را می توان در نقاط مختلفی از کمر انجام داد.به تزریق در قسمت پایین کمر، اپیدورال کمری گفته می شود. تزریق اپیدورال کمری معمولاً برای درمان درد ناشی از ریشه های عصبی نخاعی توصیه می شود. این تزریق معمولاً در موارد زیر اعمال می شود:

  • پس از درمان‌های غیرجراحی اولیه، از جمله درمان های دارویی و یا فیزیوتراپی، همراه با عدم تسکین درد یا بدون کاهش درد، قبل از جراحی از تزریق استفاده می شود.
  • در صورتی که بیمار درد زیادی دارد و نمی تواند با فیزیوتراپی پیشرفتی داشته باشد. تزریق اپیدورال ممکن است به اندازه کافی درد را برای توانبخشی تسکین دهد.

تسکین درد ناشی از این تزریق ها ممکن است به کم کردن یا رفع نیاز به داروهای خوراکی کمک کند و در برخی موارد جراحی را برای چند هفته یا چند ماه به تعویق بیاندازد. گاهی اوقات، نیاز به جراحی نیز ممکن است به طور بالقوه از رفع گردد.

تزریق اپیدورال کمری چگونه عمل می کند؟

سیستم ایمنی اساساً سیستم دفاعی داخلی بدن ما می باشد و برای مبارزه با مهاجمان، از باکتری گرفته تا ویروس های ناشناخته طراحی شده است. بنابراین اگر صدمه دیده اید یا چیزی در بدن شما کار نمی کند، سیستم ایمنی بدن اولین بخشی است که در صحنه حاضر می شود.

اولین پاسخ سیستم ایمنی، التهاب است. هدف از بین بردن بیشترین باکتری‌های موجود در اطراف محل آسیب ‌دیده قبل از نیاز به سیستم تقویتی می باشد.

البته، قرار نیست بدن شما برای مدت طولانی در حالت ملتهب باقی بماند. این اقدامی موقتی است تا زمانی که سیستم ایمنی شما پیشروی کند. بنابراین اگر التهاب برای مدت طولانی ادامه یابد، باعث ایجاد درد می شود.

هنگامی که کورتیزون توسط غده فوق کلیوی آزاد می شود، اثر معکوس دارد. سیستم ایمنی را در یک منطقه هدف سرکوب می کند، التهاب را کاهش می دهد و در نتیجه درد مربوطه را کم می شود.

هنگامی که تزریق استروئید اپیدورال را دریافت می کنید، از فرآیندهای طبیعی در بدن سود می برید. اما به جای اینکه منتظر بمانید تا کورتیزون خود به خود آزاد شود، پزشک یک دوز کورتیزون مصنوعی تغلیظ شده را به شما می دهد تا درد را برای مدت طولانی از بین ببرد.

فوایدتزریق اپیدورال برای کمر درد

استروئیدهای تزریقی التهاب های پی در پی ناشی از تحریک ‌کننده‌های شیمیایی، مکانیکی و یا ایمنی در ستون فقرات را از طریق مکانیسم‌های زیر کنترل می‌کنند:

  • آزاد شدن مواد شیمیایی از دیسک ها مهار می کنند. مواد شیمیایی مانند فسفولیپاز A2 ممکن است از دیسک های بین مهره ای تحلیل رفته یا فتق آزاد شوند و فیبرهای عصبی را فعال کرده و باعث درد می شوند.استروئیدها به سنتز بازدارنده های خاصی برای جلوگیری از انتشار این مواد شیمیایی کمک می کنند.
  • تولید واسطه های التهابی درد را محدود می کند.استروئیدها ممکن است تولید واسطه های درد التهابی (پروتئین ها و سایر مواد) مانند لکوترین ها و پروستاگلاندین ها را کاهش دهند.
  • سیگنال های درد عصبی خود به خودی را کم کنند. استروئیدها با کاهش سیگنال های عصبی خود به خودی ناشی از اعصاب ملتهب، تحریک شده یا فشرده، به سرکوب درد عصبی پایدار کمک می کنند.

اثرات این تزریق ها معمولا موقتی هستند و پیشروی در فیزیوتراپی و توانبخشی و همچنین تزریقات احتمالی بعدی ممکن است برای بدست آوردن نتایج طولانی مدت توصیه شود.

موارد استفاده از تزریق استروئیدی اپیدورال کمری

عموما، تزریق استروئید اپیدورال در درمان درد رادیکولوپاتی (درد شدید) موثرتر است. با این حال، کمردردهایی که با تزریق استروئید اپیدورال قابل درمان هستند معمولاً ناشی از موارد زیر است:

فتق دیسک کمر

هنگامی که فتق دیسک ایجاد می شود، ژله داخلی (نوکلئوس پالپوزوس) از پوشش رشته ای بیرونی (آنولوس فیبروزیس) عبور می کند و ریشه عصب نخاعی مجاور را ملتهب کرده و یا به آن فشار وارد می کند. این فشار مکانیکی منجر به درد، ضعف و یا بی حسی در امتداد انتشار عصب می شود.

بیماری زوال دیسک کمر

ترک های تدریجی دیسک‌های بین مهره‌ای ممکن است باعث فروپاشی فضای دیسک، نزدیک‌تر کردن مهره‌های مجاور و در نتیجه فشار بر روی ریشه عصبی نخاعی مربوطه شود.

تنگی منفذ کانال نخاعی

فشار روی ریشه های عصبی به دلیل باریک شدن منافذ استخوانی (فورامینا) برروی اعصاب نخاعی ممکن است باعث درد رادیکولوپاتی شود. تنگی منفذ ممکن است اثرات ثانویه فتق دیسک، تغییرات زوال در استخوان یا آرتروز مفاصل بین مهره‌ای باشد.

تزریق استروئید اپیدورال نیز ممکن است برای درمان درد عصبی ناشی از کیست های ستون فقرات یا اسپوندیلولیستزیس (لغزش یک مهره بر روی مهره دیگر) انجام شود.

درد مرکزی پایین کمر

این درد محدود به قسمت پایین کمر می شود و ممکن است به دلیل تغییرات التهابی در صفحات انتهایی مهره ها (پوشش های استخوانی سطوح داخلی مهره ها)، دورای نخاعی (پوشش نخاع) یا رباط های نخاعی ایجاد شود. درد مرکزی پایین کمر نیز می‌تواند ناشی از تحلیل دیسک‌ها باشد. به طور کلی، تزریق برای درد مرکزی پایین کمر معمولاً زمانی در نظر گرفته می شود که همراه با پا درد باشد.

لنگیدن عصبی

کمردرد و پا درد (معمولاً در هر دو پا وجود دارد) که هنگام راه رفتن در فواصل متغیر و یا خم شدن ستون فقرات به عقب رخ می دهد. این درد معمولاً زمانی ایجاد می شود که کانال مرکزی نخاع تنگ شده و روی طناب نخاعی فشار وارد می کند.

عوارض تزریق استروئید اپیدورال کمری

وجود برخی شرایط جسمانی ممکن است احتمال خطرات و یا عوارض بعد از تزریق استروئید اپیدورال را افزایش دهد. چند نمونه از این شرایط در زیر بیان شده اند:

  • عفونت در هر قسمت از بدن، از جمله محل تزریق
  • اختلال در خونریزی
  • تومور یا سرطان
  • دیابت کنترل نشده
  • مشکلات قلبی، مانند نارسایی احتقانی قلب
  • بارداری، به خصوص اگر از فلوروسکوپی استفاده شود.
  • پوکی استخوان

بسته به عوامل مختلفی مانند سن و سلامت کلی بیمار، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که آیا تزریق ممکن است در این موارد انجام شود یا خیر.

تکنیک تزریق استروئید اپیدورال کمری

تزریق ترانس فورامینال

این روش موثرترین روش برای قرارگیری محلول در نزدیکی ریشه های عصبی آسیب دیده است. اگر سیاتیک ناشی از برخی بیماری‌های کمر باشد، مانند فتق دیسک کمر که به عصب نخاعی اصابت می‌کند، ممکن است این نوع تزریق استفاده شود.

در این روش سوزن از کنار کانال نخاعی وارد منفذ بین مهره ای می شود تا به فضای اپیدورال برسد. برای جلوگیری از آسیب رگ های خونی مجاور، سوزن هنگام خروج از مجرای عصبی از فضای کوچک بالای عصب نخاعی عبور می کند که به آن مثلث امن می گویند.

تزریق میان لایه ای

در این روش، سوزن از پشت کانال نخاعی بین ساختارهای برجسته مجاور (برآمدگی استخوانی مهره) یا لامینه ها (دیواره پشتی مهره) وارد می شود تا به فضای اپیدورال برسد.

تزریق تحتانی

در این تکنیک، سوزن از زیر کانال نخاعی از طریق منفذی به نام هیاتوس ساکرال وارد می شود. عمق نفوذ سوزن برای رسیدن به فضای اپیدورال در این روش بیشتر است. هرچند انجام این روش امن تر و آسان تر است، اما تاثیر کمتری نیز دارد.

آماده سازی برای تزریق اپیدورال کمری

پزشک نحوه آماده شدن برای عمل را توضیح خواهد داد. برای انجام تزریق اپیدورال توسط متخصص درد یا جراح ستون فقرات، باید به بیمارستان بروید. معمولاً تزریق را انجام می دهید و کمی بعد در همان روز به خانه می روید. ترتیبی بدهید که حتما شخصی شما را به خانه برساند و ترجیحاً یک شب پیش شما بماند.

ممکن است از شما خواسته شود تا چند ساعت قبل از تزریق اپیدورال از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. معمولاً می توانید تا چند ساعت قبل مایعات خالص بنوشید. از هر دستورالعملی که پزشک به شما داده است پیروی کنید. در مورد هر داروهایی که مصرف می کنید پزشک خود را مطلع کنید.

در صوتی از هر دارویی استفاده می‌کنید، به ‌ویژه داروهای رقیق‌کننده خون، ممکن است از شما خواسته شود تا چند روز قبل از عمل، مصرف آن‌ها را متوقف کنید. بدون هماهنگی با پزشک مصرف هیچ دارویی را متوقف نکنید.

در حین تزریق اپیدورال کمری چه اتفاقی می افتد؟

پزشک بررسی می کند که حال خوب است و همچنان برای ادامه درمان مشکلی ندارید. ممکن است از شما خواسته شود که لباس اتاق عمل (گان) را بپوشید. وقتی تیم عمل آماده شروع شد، پزشک از شما می خواهد که روی یک میز مخصوص دراز بکشید. ممکن است شما را در شکم یا پهلو قرار دهند.

پزشک معمولا قبل از انجام تزریق، یک کانول (لوله ظریف) را در پشت دست شما قرار می دهد. این کار برای زمانی است که در حین عمل نیاز به دارو داشته باشید. سپس با استفاده از محلول ضد عفونی کننده، ناحیه پشت شما که در آن تزریق انجام می شود را به دقت تمیز و آماده می کنند. پزشک یک بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن ناحیه مورد نظر تزریق می کند که ممکن است کمی سوزش داشته باشد.

پزشک با استفاده از تصاویر اشعه ایکس فوری (فلوروسکوپی) سوزن اپیدورال را درست به ناحیه هدف در پشت شما هدایت می کند. معمولاً نوعی رنگ به نام کنتراست را نیز تزریق می کنند تا قرار گرفتن سوزن در موقعیت مناسب خود را بررسی کنند. هنگامی که سوزن در موقعیت خود قرار گرفت، پزشک به آرامی دارو را به فضای اپیدورال اطراف نخاع شما تزریق می کند. ممکن است هنگام تزریق احساس فشار کنید، اما نباید دردناک باشد. اگر احساس ناراحتی کردید به پزشک خود اطلاع دهید.

تزریق اپیدورال فقط چند دقیقه طول می کشد، اما ممکن است تصویربرداری مانند اشعه ایکس بیشتر طول بکشد. ممکن است حدود 30 دقیقه طول بکشد تا این پروسه کامل شود.

مراقبت های بعد از تزریق اپیدورال کمری

پزشک یا پرستاران شما را پس از عمل به اتاق ریکاوری خواهند برد. کادر پرستاری شما را برای مدت کوتاهی قبل از اینکه بتوانید بیمارستان را ترک کنید، تحت نظر خواهند داشت. گاهی اوقات، از شما می خواهند که حدود 30 دقیقه یا بیشتر کاملا دراز بکشید. ممکن است فشار خون یا نبض شما را بررسی کنند و از شما بپرسند که آیا عوارض جانبی دارید یا خیر. پرسنل پرستاری که از شما مراقبت می کنند اطمینان حاصل می کنند که احساس آمادگی می کنید و می توانید بایستید.

معمولاً می‌توانید ظرف چند ساعت پس از تزریق و گاهی خیلی زودتر به خانه بروید. اما به کسی نیاز دارید که شما را به خانه برساند زیرا خودتان نمی‌توانید رانندگی کنید. ترجیحا، شما باید از کسی نیز بخواهید که برای اولین شب بعد از عمل در خانه همراه شما بماند.

ممکن است چندین روز طول بکشد تا تاثیرات تزریق احساس شود. در حقیقت، برخی افراد در ابتدا متوجه می شوند که دردشان بدتر می شود. این حالت باید ظرف چند روز برطرف شود. سعی کنید تا جایی که می توانید فعال باشید و با بهبود درد می توانید به تدریج میزان فعالیت خود را افزایش دهید.

چه عواملی می تواند بر نتیجه درمان تزریقی من تأثیر بگذارد؟

نتیجه تزریق استروئید اپیدورال شما ممکن است به یک یا چند عامل زیر بستگی داشته باشد:

شرایط حین درمان

این تزریق‌ها معمولاً در درمان درد پایین کمر همراه با پا درد در مقایسه با درد پایین کمر به تنهایی مؤثرتر هستند. تکنیک‌های تزریقی مختلفی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای شرایطی استفاده کرد که بر درد پایین کمر بدون درد پا، تأثیر می‌گذارند (مانند تزریق مفصل بین مهره ای یا برداشتن (ابداکشن) با فرکانس رادیویی).

تکنیک تزریق

تزریق اپیدورال را می توان به روش های مختلفی انجام داد. هدف رسیدن به فضای اپیدورال است که طناب نخاعی را احاطه کرده است. تحقیقات نشان می‌دهد که مسیر ترانس‌ فورامینال، جایی که سوزن از طریق منفذ بین مهره‌ای در کنار کانال نخاعی وارد می‌شود، ممکن است ریشه‌های عصبی را به طور خاص برای کنترل درد و التهاب هدف قرار دهد. مسیرهای دیگر شامل مسیرهای میان لایه ای و تحتانی است که غیر اختصاصی تر هستند.

انتخاب استروئید

استروئیدهایی که برای تزریق اپیدورال استفاده می شوند ممکن است استروئیدهای محلول در آب (غیر ذره ای) یا با حلالیت ضعیف (ذره ای) باشند. استروئیدهای با حلالیت ضعیف معمولاً اثر طولانی مدت تری دارند.

افزودن داروهای بی حسی به استروئید

برخی از داروهای تزریقی ممکن است حاوی بی حس کننده های موضعی باشند که سریعتر از استروئیدها عمل می کنند و به کاهش سیگنال های درد ناشی از اعصاب ملتهب کمک می کنند.

خطرات تزریق اپیدورال کمری چه هستند؟

به طور کلی، اپیدورال هیچ عارضه بدی ایجاد نمی کند. با این حال، گاهی اوقات عوارضی وجود دارند.

هنگامی که عوارض جانبی ایجاد می شود، موارد رایج عبارتند از:

  • اختلالات خواب
  • برافروختگی استروئیدی، یا افزایش دمای بدن و برافروختگی در صورت و قفسه سینه برای چند روز
  • اضطراب
  • حبس آب
  • تغییرات قاعدگی
  • افزایش اشتها برای مدتی کوتاه

یکی دیگر از خطرات رایج، سوراخ شدن تصادفی سخت شامه، بافت اطراف نخاع است. هنگامی که این اتفاق می افتد، مایع نخاعی از نخاع به بیرون نشت می کند و سردرد نخاعی ایجاد می کند.

همانطور که از نام آن پیداست، سردردی بسیار شدید است که هنگام ایستادن یا نشستن بدتر می شود و زمانی که دراز می کشید کاهش می یابد. این درد می تواند از یک ضربان ضعیف و خفیف تا یک درد ناتوان کننده مشابه میگرن تغییر یابد.

این سردردها معمولاً قبل از بهبودی بدتر می شوند. خبر خوب این است که آنها بیشتر از چند روز دوام نمی آورند.

پرسش و پاسخ

هر چند وقت یکبار می توانید تزریق استروئید اپیدورال را انجام دهید؟

انجام تزریق استروئید اپیدورال حداکثر سه تا شش بار در سال توصیه می شود. در مورد فتق دیسک جدید، تزریق ممکن است تنها در هفته های متفاوت با هدف رفع سریع و کامل علائم انجام شود. برای بیماری های مزمن، سه تا شش ماه فاصله یا بیشتر بین تزریق ها رایج است.

ماندگاری تزریق اپیدورال برای کمردرد چقدر است؟

تزریق استروئید اپیدورال می تواند به رفع دائمی درد در بیماران مبتلا به فتق دیسک جدید که عکس العمل مطلوبی دارند کمک کند. برای بیماران مبتلا به درد مزمن یا فتق مکرر دیسک، مدت اثر مطلوب سه تا شش ماه یا بیشتر است.

تزریق اپیدورال برای کمردرد چقدر دردناک است؟

احتمالا در حین تزریق مقداری فشار احساس کنید. اغلب اوقات،این عمل دردناک نیست.

آیا اپیدورال برای کمردرد سریعا اثر می کند؟

بی حس کننده موضعی که در فضای اپیدورال تزریق می شود بلافاصله شروع به فعالیت می کند تا درد را کاهش دهد.کورتیکواستروئیدها ظرف چند روز تا یک هفته برای کاهش التهاب در ناحیه ذکر شده عمل می کنند.

آیا می توانم بعد از تزریق استروئید اپیدورال رانندگی کنم؟

تا 12 ساعت پس از تزریق نمی توانید رانندگی کنید. احساس درد خفیف در محل(های) تزریق به مدت 24 تا 48 ساعت طبیعی است.

چه مدت بعد از اپیدورال کمر شما درد می کند؟

اگر در محل تزریق اپیدورال درد موقت دارید، انتظار داشته باشید که ظرف چند روز بهتر شود.

آیا اپیدورال می تواند در مراحل بعدی زندگی مشکلاتی ایجاد کند؟

هرچند بسیار نادر است، اما انجام روش اپیدورال می تواند منجر به برخی از عوارض طولانی مدت نیز شود، از جمله:نقص عصبی دائمی ناشی از آسیب نخاع یا ریشه عصبی به علت تزریق اپیدورال.

چه مدت بعد از تزریق اپیدورال کمری می توانید راه بروید؟

بیشتر اوقات، شما می توانید در عرض نیم ساعت یا بیشتر بعد از تزریق اپیدورال راه بروید. با این حال، در این مرحله لزوماً به طور طبیعی راه نمی‌روید.

دکتر سپهریان

دکتر سپهریان متخصص طب فیزیکی و درد با بیش‌از پانزده سال سابقه درمان‌های غیر جراحی ستون فقرات و مفاصل دارای مقالات متعدد در زمینه یافتن راه های تشخیصی پاراکیلنیک و درمانی در بیماران با درد مزمن و سندرم های افزایش حساسیت مرکزی مانند فیبرومیالژی می‌باشد.