درمان عوارض و درد بعد از عمل جراحی باز دیسک کمر و ستون فقرات

عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات که به سندرم پس از لامینکتومی نیز معروف است به درد کمر بعد از جراحی ، درد مزمن کمر و / یا درد پایی که کم نمی‌شود، اشاره دارد. این درد ممکن است ناشی از عمل ستون فقرات هم باشد. 40% بیماران که تحت عمل جراحی سنتی کمر قرار می‌گیرند از عوارض بعد از عمل دیسک کمر رنج می‌برند.

جلوگیری از بروز عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

سالانه بیش از سیصد هزار عمل جراحی کمر در کشور ما انجام می‌شود که نیمی از آنها مربوط به فیوژن ستون فقرات است. در عمل جراحی فیوژن ستون فقرات برای افزایش پایداری ستون فقرات از کاشت میله‌های فلزی استفاده می‌شود.

مدارک پزشکی کمی عمل اتصالات ستون فقرات را بهتر از عمل غیرپیچیده، غیر تهاجمی و ساده لامینکتومی برای بیماران می‌داند. حتی عمل لامینکتومی هم که معمولاً برای اصلاح تنگی کانال نخاع انجام می‌شود در مقایسه با عمل‌های غیر جراحی نرخ شکستی بیش از متوسط دارد.

بهترین راه برای جلوگیری از عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات؛ انجام عمل جراحی فقط در مواقعی ضروری که درمان‌های غیر جراحی برای درمان جواب نمی‌دهد، می‌باشد.

علل بروز عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

برخی از عوامل و علل بروز عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات عبارتند از:

• عارضه‌های ستون فقرات
• محدودیت‌های حرکتی
• عارضه‌های ناشی از درمان ناصحیح بیماری
• عارضه‌های ناشی از تشخیص ناصحیح بیماری
• از دست رفتن مهره یا دیسک که باعث فشار به عصب می‌شود
• تشکیل بافت‌های فاسد
• بروز عارضه‌های جدید ستون فقرات در نوع و سطحی دیگر پس از عمل جراحی باز کمر
• فشار بر ریشه عصب
• انجام عمل جراحی در محل اشتباه در ستون فقرات
• آسیب دیدگی ستون فقرات

علائم مربوط به عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

علائم اولیه عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات وجود و ادامه درد در کمر و / یا در پاهاست که می‌تواند درجاتی متفاوت از ناتوانی را در ماهیچه‌ها و عصب‌های بیمار ایجاد کند. عمل جراحی ستون فقرات برای تعداد کمی از بیماری‌ها قابل پیش‌بینی و مؤثر است. اصلی‌ترین دلیل عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات قابل پیشگیری است؛ چون فقط تعداد کمی از بیماری‌ها هستند که عمل کمر یا ستون فقرات بر آن‌ها تأثیر دارد که عبارتند از:

• دیسکتومی یا میکرودیکتومی برای فتق دیسک کمر که باعث ایجاد درد در پا شده و کمر درد ندارد.
• فیوژن یا خشک کردن مهره‌ها برای افزایش پایداری ستون فقرات که به آن اسپوندی لولیزتزیس هم گفته می‌شود. عمل فیوژن برای بیماری دیسک دیژنرتیو چند سطحی که به مراتب احتمال موفقیت آمیز بودن آن کمتر است به کار برده می‌شود.

عمل جراحی ستون فقرات برای کاهش فشار بر ریشه عصب‌ها یا پایدار کردن مفاصل دردناک طراحی شده است بنابرین با انجام عمل نمی‌توان درد را برطرف کرد و فقط آناتومی بدن تغییر می‌کند. بسیاری از بیماران دچار چسبندگی مهره‌ها و فاسد شدن بافت‌ها بعداز عمل جراحی می‌شوند که باعث ایجاد درد بعد از جراحی دیسک کمر و سندرم جراحی ناموفق ستون فقرات می‌شود.

تشخیص عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

تشخیص عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات شامل موارد زیر می‌شود:

• انجام معاینات فیزیکی:با انجام معاینات فیزیکی، طرز ایستادن، راه رفتن و محدوده حرکتی بیمار برای مشاهده هرگونه عدم تقارن، بدشکلی یا انحنای ستون فقرات مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. لمس نقاط مختلف ستون فقرات، هرگونه حساسیت‌های موضعی را قبل از عمل جراحی مشخص می‌کند و معاینات کامل عصبی عروقی و ماهیچه‌ای اسکلتی برای رد کردن احتمال وجود هر دلیل دیگر به جز عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات به کار برده می‌شود.
• انجام آزمایش‌های مختلف:با کمک ام آر آی و سی تی اسکن می‌توان اعصاب تحت فشار یا بیماری‌های مربوط به دیسک کمر را ارزیابی نمود و احتمالات ابتلا به عفونت یا تومور را رد کرد. مطالعات آزمایشگاهی از جمله آزمایش خون برای تشخیص عفونت‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.

درمان عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

دارو درمانی برای عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

داروهای خوراکی برای عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات عبارتند از داروهای مسکن بدون نیاز به تجویز پزشک یا داروهای تجویزی غیر استروئیدی ضد التهاب، داروهای خاص ضد افسردگی که از تسکین دهنده درد هستند و داروهای تثبیت کننده غشایی که باعث کاهش فعالیت اعصاب آسیب دیده می‌شوند. در برخی موارد، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئیدی یا بی‌حس کننده‌های مسدود کننده عصب را برای کاهش درد تجویز نماید.

در موارد حاد، کاشت پمپ داخل نخاعی توصیه می‌شود. پمپ داخل نخاعی به منظور عبور داروهای مرفین یا داروهای دیگر تسکین دهنده درد به داخل ستون فقرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تحریک الکترکی برای عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

برخی از پزشکان از روش تحریک الکتریکی عصب برای درمان عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات استفاده می‌کنند. این تحریک از طریق دستگاه مخصوص انجام می‌شود که داری الکترودهایی است که در ناحیه مورد درمان در ستون فقرات قرار گرفته و با کمک پالس‌های ولتاژ پایین کاهش دهنده درد، انرژی الکتریکی را به عصب‌های آسیب دیده در زمان جراحی اصلی ستون فقرات ارسال می‌کند.

حرکت درمانی (فیزیوتراپی) برای عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

فیزیوتراپی بعد از جراحی دیسک کمر با تقویت عضلات نگهدارنده ستون فقرات به بیماران کمک می‌کند تا عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات در آنها از بین برود. فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی دیسک کمر و تمرینات ورزشی مخصوص و متناسب به وسیله پزشک یا فیزیوتراپیست به بیمار توصیه می‌شود که در اشخاص مختلف، متفاوت است.

طب سوزنی برای درمان عوارض ناشی از جراحی ناموفق ستون فقرات

به کمک طب سوزنی می‌توان درد ناشی از سندرم جراحی ناموفق ستون فقرات را کاهش داد. دو نوع طب سوزنی موفق در درمان عوارض و درد این بیماری وجود دارد. در یکی از روش‌ها نرخ تأثیر 94.87% و در دیگری 76.32% است.

جراحی بسته ستون فقرات

در صورتی که سایر روش‌های درمانی در کاهش درد مؤثر نباشند، از روش‌های جراحی بسته برای درمان درد بعد از جراحی باز ستون فقرات استفاده می‌شود. جراحی بسته روش‌های مختلفی دارد که عبارتند از:

• جراحی ستون فقرات به کمک لیزر
• ازن تراپی
• تزریق فاست
• تزریق آستروئید اپیدورال
• درمان با رادیو فرکانسی