الکترومیوگرافی یا تست EMG روشی تشخیصی است که در آن فعالیت الکتریکی عضلات ثبت می‌شود. از این روش معمولاً برای بررسی سلامت و عملکرد عضلات و عصب‌ها استفاده می‌شود. می‌توان در قسمت‌های مختلف بدن، از جمله پاها برای تشخیص و بررسی مشکلاتی که عملکرد عضلات و عصب‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند از EMG استفاده کرد.
کلنیک‌های نوار عصب و عضله دکتر سپهریان در غرب تهران دارای قرارداد با بیمه‌های تآمین اجتماعی و خدمات درمانی (بیمه سلامت) می‌باشد.
دکتر محمد حسین سپهریان
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
تلفن‌های تماس مراکز نوار عصب و عضله در تهران:
نحوه عملکرد تست عصبEMG
در تست عصب (EMG) از الکترودهایی برای یافتن و ثبت سیگنال‌های ایجاد شده توسط بافت‌های عضلانی حین انقباض و استراحت استفاده می‌شود. این سیگنال‌های الکتریکی، که با نام پتانسیل عمل شناخته می‌شوند، اطلاعاتی درباره‌ی فعالیت عضله، الگوی به‌کارگیری و کارکرد کلی فراهم می‌کنند. سیگنال‌های EMG معمولاً تقویت و فیلتر شده و روی نمایشگری نشان داده می‌شود و یا برای تحلیل و بررسی‌های بعدی ثبت و ضبط خواهد شد.
تست عصب در پاها در چه مواردی انجام می‌گیرد؟
از تست عصب (EMG) برای بررسی مشکلات مختلفی در پاها استفاده می‌شود که عبارت‌اند از:
اختلالات عصبی-عضلانی
EMG به تشخیص اختلالات عصبی-عضلانی مانند: دیستروفی عضلانی، میاستنی گراویس (MG) و بیماری‌های نورون‌های حرکتی مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) کمک می‌کند. الگوهای غیرعادی تست عصب می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ضعف عضلانی، دنرواسیون (Denervation) یا مشکلات عصبی دیگر باشد.
اختلالات عصب محیطی
از نوار عصب (EMG) برای بررسی مشکلاتی مانند نوروپاتی محیطی، که اعصاب محیطی را درگیر می‌کند و می‌تواند باعث ضعف عضلانی، درد و اختلالات حسی در پاها شود استفاده خواهد شد.
گیرافتادگی عصب
تست EMG به تشخیص سندرم‌های گیرافتادگی عصب، مانند سندرم تونل کارپال در پاها و سندرم تونل تارسال کمک می‌کند. در این‌گونه مشکلات، عصب تحت فشار قرار گرفته و منجر به درد، بی‌حسی و ضعف خواهد شد.
مشکلات نخاعی
تست EMG می‌تواند مشکلات نخاعی مانند: رادیکولوپاتی (فشردگی ریشه‌ی عصب)، که می‌تواند باعث ایجاد درد در پاها و ضعف شود، را نشان دهد.
تحلیل طرز راه رفتن (گیت)
گاهی اوقات در تحلیل طرز راه رفتن از تست EMG برای بررسی الگوهای فعالیت عضله حین راه رفتن و دویدن استفاده می‌شود. این روش می‌تواند اطلاعات ارزشمندی برای توانبخشی و بهبود توانایی حرکت فراهم کند.
اختلالات عضلانی
تست EMG به تمییز اختلالات عضلانی اولیه و مشکلات عصبی-عضلانی، مانند میوپاتی که در ابتدا بافت عضله را درگیر می‌کند کمک خواهد کرد.
آماده شدن برای تستEMG
ابتدا باید لباس راحتی بپوشید که امکان دسترسی راحت به عضلات تحت بررسی پا را فراهم کند. سپس باید به پزشکتان درباره‌ی هر دارویی که مصرف می‌کنید اطلاع دهید، زیرا برخی از داروها نتایج EMG را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
پروسه
نوار عصب پاها (EMG) دارای مراحل زیر است:
- قرار دادن الکترودها: الکترودها (الکترودهای سطحی یا سوزنی) در قسمت خاصی از عضلات پا قرار می‌گیرند. به منظور بررسی چند عضله به صورت همزمان، از چندین الکترود استفاده خواهد شد.
- انقباض عضله: به شما گفته خواهد شد که عضله‌ی تحت بررسی را منقبض و شل کنید. دستگاه EMG فعالیت الکتریکی را در حین این حرکات ثبت خواهد کرد.
- جمع‌آوری اطلاعات: سیگنال‌های الکتریکی روی نمایشگری دیده خواهد شد و ممکن است به صدا یا ضربه نیز تبدیل شده و شنیده شود. متخصص نوار عصب الگوها، دامنه و شکل سیگنال‌های ثبت شده را مشاهده و تحلیل خواهد کرد.
- EMGسوزنی: در تست EMG سوزنی، متخصص الکترود سوزنی را به آرامی در ماهیچه فرو می‌کند تا قسمت‌های مختلف را بررسی کرده و فعالیت را حین انقباض و انبساط ثبت کند.
- تفسیر: اطلاعات حاصله از تست عصب (EMG) توسط پزشک متخصص آموزش‌دیده تفسیر خواهد شد. اختلالاتی مانند: دنرواسیون عضله، اختلالات عضلانی، فشردگی عصب یا مشکلات دیگر با تحلیل داده‌ها تشخیص داده خواهند شد.
پس از تستEMG
ممکن است بعد از EMG سوزنی جای سوزن‌ها کمی درد و ناراحتی یا قرمزی داشته باشد. این مشکل معمولاً بعد از 1 تا 2 روز برطرف خواهد شد. پزشک شما نتایج نوار عصب (EMG) را به شما خواهد گفت و توضیح خواهد داد که نتایج حاصله به چه معنایی بوده و راه‌های درمانی موجود چیست.
مزایا و معایب
- مزایا: تست EMG روشی مناسب برای تشخیص بسیاری از مشکلاتی است که پاها را درگیر می‌کنند. این روش اطلاعات دقیقی درباره‌ی کارکرد عضلات و اعصاب فراهم کرده و می‌تواند برنامه‌ی درمان و توانبخشی را مشخص کند.
- معایب: ممکن است نتایج نوار عصب (EMG) باتوجه به آزمایشات و یافته‌های بالینی دیگر تفسیر شود. این روش معمولاً مشکلاتی که در مراحل اولیه هستند یا مشکلات جزئی را مشخص نخواهد کرد و نتایج آن ممکن است تحت تأثیر مواردی همچون همکاری بیمار، آستانه‌ی تحمل درد و میزان مهارت متخصصی که تست را انجام می‌دهد قرار گیرد.
خطرات و درد
تست EMG اساساً ایمن است، اما ممکن است فرو کردن سوزن‌ها باعث ایجاد ناراحتی و درد خفیفی شود. این روش خطرات کمی دارد و شامل عفونت جای سوزن‌ها، خونریزی یا واکنش آلرژیک به چسب الکترودها است.
انجام تست نوار عصب پا بدون سوزن امکان‌پذیر است؟
خیلی از افراد به واسطه فوبیایی که از سوزن و آمپول دارند همواره به دنبال راه‌های درمانی هستند که در آن‌ها از سوزن استفاده نشده باشد. اما در تست نوار عصب و عضله برای رسیدن به یک نتیجه دقیق و درست حتماً نیاز است که از سوزن استفاده شود. البته در مواردی که بیمار به اختلالات انعقادی و در واقع عدم بند آمدن خون نظیر هموفیلی و همچنین عفونت در محل ورود سوزن مبتلا باشد، این تست بدون وارد کردن سوزن انجام خواهد شد. خوشبختانه این روزها سوزن‌های بسیار باکیفیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که به هیچ عنوان دردی به همراه نخواهند داشت.
هزینه نوار عصب عضله پا
به طور معمول هزینه نوار عصب پا در هر مرکزی به صورت ثابت می‌باشد و تمامی مراکز نوار عصب پا موظف به رعایت نرخ‌نامه مصوبه در کل کشور خواهند بود. اما در این بین برخی از مراکز ممکن است به دلایلی قیمت نهایی هزینه نوار عصب پا را بالا ببرند. از این رو توصیه می‌شود که تست نوار عصب پا را در یک مرکز حرفه‌ای تست نوار عصب عضله پا انجام دهید.
با این کار مطمئن خواهید بود که درست مطابق با هزینه اصلی این تست مبلغ را پرداخت می‌کنید. همچنین این مراکز به واسطه قرارداد با بیمه‌های مختلف باعث شده که از طریق دفترچه بیمه بتوانید با هزینه بسیار مناسب‌تری این تست را انجام دهید.
ویژگی‌های مرکز نوار عصب پا؛ کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی پیشگام
دارای مجوز رسمی از سوی وزارت بهداشت درمان
برخورداری از کادری متعهد و متخصص
مجهز به بروزترین دستگاه‌ها و پیشرفته‌ترین امکانات
دارای قرارداد با اکثر بیمه‌های کشور
سخن پایانی
الکترومیوگرافی (EMG) روشی تشخیصی است که برای تحلیل فعالیت عضله و عصب در پاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به تشخیص مشکلات مختلف پاها، مانند: مشکلات عصبی-عضلانی (نوروماسکولار)، آسیب‌های عصب و مشکلات نخاعی کمک می‌کند. نوار عصب و عضله (EMG) شامل قرار دادن الکترودها، ثبت واکنش عضلات و تحلیل داده‌ها به منظور دستیابی به تشخیصی درست و برنامه‌ریزی درمان است. با وجود اینکه ممکن است نوار عصب کمی درد داشته باشد، اما همراه با آزمایشات دیگر، ابزار مفیدی برای بررسی سلامت و کارکرد پاها است. برای بررسی و تحلیل دقیق نتایج نوار عصب (EMG) حتماً باید به پزشک متخصص مراجعه شود.
سؤالات
آیا آماده شدن پاسخ نوارعصب وعضله زمانبر است؟
معمولاً بلافاصله بعد از انجام تست نوار عصب و عضله، پاسخ آماده و تحویل بیمار می‌گردد. لازم به ذکر است که دادن توضیحات در خصوص بیماری، شیوه درمان و … از وظایف پزشک معالج می‌باشد و پزشک انجام‌دهنده الکترومیگرافی از دادن توضیحات اضافه به بیمار معذور می‌باشد و بیمار نباید در این خصوص اصرار نماید.
آیا تست نوارعصب و عضله امکان انتقال بیماری دارد؟
خیر. با توجه به اینکه برای انجام الکترومیگرافی از سوزن‌های یکبار مصرف استفاده می‌شود، امکان انتقال بیماری از یک شخص به فرد دیگر وجود ندارد.
الکترودهای سطحی نیز بعد از انجام هر نوار عصب، باید با الکل هفتاد درصد یا مایع ضد عفونی کننده سطوح، ضد عفونی شود .
آیا ضد عفونی کردن پوست قبل از انجام نوارعضله واجب است؟
به طور سنتی، قبل از وارد کردن الکترود سوزنی به عضله مورد نظر، محل ورود سوزن با الکل ضد عفونی می‌شود، درست مانند آنچه برای تزریق آمپول صورت می‌گیرد. هرچند شواهد کافی مبنی بر مفید بودن این کار وجود ندارد.
آماده شدن جواب نوار عصب چه اندازه طول می‌کشد؟
در اکثر مراکز انجام تست نوار عصب، پاسخ بلافاصله بعد از انجام الکترومیوگرافی آماده و تحویل بیمار می‌گردد. پزشک انجام‌دهنده تست نوار عصب و عضله از دادن توضیحات کامل در خصوص نتیجه تست، نوع بیماری و نحوه درمان آن معذور می‌باشد و بیمار نباید در این خصوص اصرار ورزد.
