آرتریت روماتوئید: علائم، علت و درمان

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی نوعی آرتریت است. سیستم ایمنی بدن در اثر ابتلا به روماتیسم مفصلی به بافت پوشش‌دهنده مفصل‌های دو سمت بدن حمله می‌کند. البته ممکن است روماتیسم بخش‌های دیگر بدن را نیز درگیر کند. علت دقیق ابتلا به روماتیسم مفصلی مشخص نیست. درمان دارویی، طب فیزیکی، جراحی و تغییر سبک زندگی از جمله روش‌هایی هستند که برای درمان روماتیسم مفصلی به کار برده می‌شوند. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره روماتیسم مفصلی و روش‌های درمان آن به دست بیاورید.

آرتریت روماتوئید چیست؟

همان‌طور که گفته شد روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خودایمنی است. سیستم ایمنی در حالت عادی به محافظت از بدن در برابر عفونت‌ و بیماری کمک می‌کند. اما وقتی به بیماری روماتیسم مفصلی مبتلا می‌شوید، سیستم ایمنی به بافت سالم داخل مفصل‌ها حمله می‌کند. همچنین روماتیسم مفصلی باعث بروز مشکلاتی در قلب، ریه‌ها، عصب‌ها، چشم‌ها و پوست می‌شود.

علائم آرتریت روماتوئید چیست؟

آرتریت روماتوئید (RA) بیماری مزمنی است که التهاب و درد مفصل‌ها از علائم بارزش است. این علائم و نشانه‌ها در دوره‌هایی موسوم به عود یا تشدید بیماری شدیدتر می‌شوند. اما علائم در دوره‌های بهبود کاملاً از بین می‌رود.

علائم روماتیسم مفصلی عموماً مفصل‌های دست، مچ دست و زانو را درگیر می‌کند، البته احتمال آسیب دیدن بافت‌ها و اندام‌های سراسر بدن، از جمله ریه‌ها، قلب و چشم‌ها نیز وجود دارد.

علائم روماتیسم مفصلی به شرح زیر است:

  • احساس درد یا ناراحتی در بیش از یک مفصل
  • خشک شدن بیش از یک مفصل
  • حساسیت به لمس و ورم بیش از یک مفصل
  • یکسان بودن علائم مفصل‌های دو سمت بدن
  • از کار افتادن و بدشکلی مفصل
  • خستگی مزمن
  • تب اندک
  • بی‌اشتهایی
  • ضعف

شدت علائم روماتیسم مفصلی از خفیف تا شدید متغیر است. بسیار مهم است که علائم را، حتی اگر رفت و برگشتی باشد، نادیده نگیرید. آگاهی از نشانه‌های اولیه روماتیسم مفصلی در درمان و مدیریت بهتر بیماری به بیمار و پزشک معالجش کمک می‌کند.

علت ابتلا به روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید

محرک‌ها یا علت‌های خاصی برای روماتیسم مفصلی شناخته نشده است. اگر به روماتیسم مفصلی مبتلا شوید، سیستم ایمنی پادتن‌هایی را در قالب بخشی از فرایند بیماری به سمت پوشش مفصل‌ها می‌فرستد. این پادتن‌ها به بافت‌های پوشش‌دهنده مفصل‌ها حمله می‌کنند و باعث تقسیم سلول‌های پوششی (سلول‌های سینوویال) و دامن زدن به التهاب می‌شوند. مواد شیمیایی آزاد شده در طول این فرایند به استخوان‌ها، غضروف، تاندون‌ها و رباط‌های مجاور آسیب می‌زنند.

مواردی که احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهند

تحقیقات نشان داده اند که عامل‌های زیر خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهند:

  • سن: شروع روماتیسم مفصلی بیش از همه در میان بزرگسالان 50 تا 60 ساله مشاهده می‌شود. خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی در مردان هم‌گام با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. روماتیسم مفصلی در بانوان غالباً در طول سال‌های باروری بروز می‌یابد.
  • جنسیت: زنان دو تا سه برابر بیش از مردان مستعد ابتلا به روماتیسم مفصلی هستند.
  • ژنتیک: افراد متولد شده با ژن‌های خاصی موسوم به ژنوتیپ‌های HLA کلاس II بیشتر مستعد ابتلا به روماتیسم مفصلی هستند. خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی در میان افراد دارای ژن‌های چاقی یا در معرض عامل‌های محیطی مانند دخانیات از همه بالاتر است.
  • سیگار کشیدن و استعمال دخانیات: پژوهش‌ها حکایت از آن دارد که احتمال مبتلا شدن سیگاری‌ها به روماتیسم مفصلی از بقیه بالاتر است.
  • چاقی: چاق بودن خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهد.

انواع روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی چند نوع مختلف دارد. مطلع بودن از نوع روماتیسم مفصلی در انتخاب بهترین روش درمان به پزشک کمک می‌کند.

انواع روماتیسم مفصلی عبارت است از:

  • آرتریت روماتوئید سروم مثبت: اگر به آرتریت روماتوئید سروم مثبت مبتلا باشید، فاکتور روماتیسمی یا آنتی‌ـCCP در آزمایش خون‌تان مثبت خواهد بود. این نتیجه نشان می‌دهد پادتن‌هایی در خون‌تان دارید که باعث حمله سیستم ایمنی به مفصل‌ها می‌شود.
  • آرتریت روماتوئید سروم منفی: اگر نتیجه آزمایش خون فاکتور روماتیسمی یا آنتی‌ـCCP منفی باشد، اما علائم روماتیسم مفصلی را داشته باشید، ممکن است به آرتریت روماتوئید سروم منفی مبتلا باشید. پادتن‌ها در نهایت تولید خواهند شد و تشخیص بیماری را به آرتریت روماتوئید سروم مثبت تغییر خواهند داد.
  • آرتریت ایدیوپاتیک جوانان (JIA): آرتریت با علت نامشخص جوانان به روماتیسم مفصلی در کودکان 17 ساله و کو‌چک‌تر اشاره دارد. این عارضه در گذشته با عنوان آرتریت روماتوئید جوانان (JRA) شناخته می‌شد. علائم مانند علائم دیگر گونه‌های آرتریت روماتوئید است، اما این بیماری شامل التهاب چشم و مشکلات مربوط به رشد جسمی نیز می‌شود.

مراحل پیشرفت آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید عموماً چهار مرحله دارد:

مرحله 1:

بافت دور مفصل یا مفصل‌ها در مرحله اولیه روماتیسم مفصلی ملتهب می‌شود. ممکن است بیمار قدری احساس درد و خشکی کند. اگر پزشک دستور گرفتن عکس رادیوگرافی را بدهد، تغییرات تخریبی استخوان‌ها در عکس دیده نخواهد شد.

مرحله 2:

آسیب زدن التهاب به غضروف مفصل‌ها در این مرحله شروع شده است. احتمالاً علائمی مانند خشکی و کاهش دامنه حرکتی بروز می‌یابد.

مرحله 3:

التهاب آن‌قدر شدید است که به استخوان‌ها آسیب می‌زند. درد، خشکی و حتی کاهش دامنه حرکتی بیشتر از مرحله 2 می‌شود و تغییرات جسمی مشاهده می‌شود.

مرحله 4:

التهاب در این مرحله متوقف می‌شود، اما وضعیت مفصل‌ها مدام بدتر می‌شود. بیمار دچار درد، ورم و خشکی شدید می‌شود و توانایی حرکتی مفصل را از دست می‌دهد.

چه موقع به دکتر مراجعه کنیم؟

در صورت تحمل ناراحتی مداوم و متورم بودن مفصل‌ها از پزشک وقت بگیرید.

تشخیص آرتریت روماتوئید

تشخیص آرتریت روماتوئید زمان‌بر است و برای تأیید یافته‌های معاینه بالینی باید چند آزمایش انجام شود. پزشکان از ابزار مختلفی برای تشخیص آرتریت روماتوئید بهره می‌گیرند.

ابتدا پزشک سؤالاتی را درباره علائم می‌پرسد و پرونده پزشکی‌تان را بررسی می‌کند. سپس پزشک معاینه بالینی مفصل‌ها را انجام می‌دهد که شامل موارد زیر می‌شود:

  • بررسی وجود ورم و سرخی
  • بررسی عملکرد و دامنه حرکتی مفصل‌ها
  • لمس کردن مفصل‌های درگیر برای پی بردن به حساسیت به لمس و داغی مفصل‌ها
  • بررسی ندول‌ها یا گره‌های پوستی
  • تست رفلکس‌ها و قدرت عضله‌ها

اگر پزشک به ابتلای بیمار به روماتیسم مفصلی مشکوک شود، بیمار را به احتمال زیاد به متخصص روماتولوژی معرفی خواهد کرد.

چون هیچ آزمایش واحدی برای تأیید تشخیص روماتیسم مفصلی وجود ندارد، پزشک یا روماتولوژیست چند آزمایش مختلف را انجام خواهد داد.

آزمایش خون برای بررسی وجود مواد خاصی مانند پادتن‌ها انجام می‌شود؛ کاربرد دیگر آزمایش خون اندازه‌گیری مواد خاصی مانند واکنش‌دهنده‌های فاز حاد است که غلظت‌شان در اثر ابتلا به عارضه‌های التهابی افزایش می‌یابد. وجود این مواد می‌تواند نشانه ابتلا به روماتیسم مفصلی و تأیید تشخیص اولیه باشد. به‌علاوه ممکن است پزشک دستور آزمایش‌های تصویربرداری خاص مانند سونوگرافی، رادیوگرافی یا MRI را بدهد. این آزمایش‌ها علاوه بر این که نشان می‌دهد آیا مفصل آسیب دیده است یا خیر، شدت آسیب‌دیدگی را نیز مشخص می‌کند. ارزیابی کامل و پایش اندام‌های دیگر به برخی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید توصیه می‌شود.

پزشکان یا متخصصان روماتولوژی روماتیسم مفصلی را با استفاده از چند نوع آزمایش خون تشخیص می‌دهند که عبارت‌اند از:

  • آزمایش فاکتور روماتوئیدی: آزمایش خون فاکتور روماتوئیدی (RF) برای بررسی پروتئینی به نام فاکتور روماتوئید انجام می‌شود. بالا بودن میزان فاکتور روماتوئید به ابتلا به بیماری‌های خودایمنی، به‌ویژه آرتریت روماتوئید نسبت داده می‌شود.
  • تست آنتی بادی ضدپپتیدهای سیترولینه (anti-CCP): وجود پادتن‌های مرتبط با آرتریت روماتوئید در این آزمایش بررسی می‌شود. بیمارانی که این آنتی بادی در خون‌شان وجود دارد، معمولاً به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند. البته تمام بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی نتیجه آزمایش خون‌شان برای این آنتی‌بادی مثبت نمی‌شود. تست anti-CCP برای تشخیص آرتریت روماتوئید تخصصی‌تر از آزمایش خون فاکتور روماتوئیدی (RF) است و غالباً قبل از آزمایش RF مثبت می‌شود.
  • تست آنتی بادی ضد هسته‌ای: پنل آنتی بادی ضد هسته‌ای (ANA) سیستم ایمنی بدن‌تان را آزمایش می‌کند تا مشخص شود که آیا سیستم ایمنی آنتی بادی‌هایی را برای هسته سلول‌ها تولید می‌کند یا خیر. بدن غالباً آنتی بادی‌های ANA را در واکنش به بسیاری از گونه‌های مختلف عارضه‌های خودایمنی مانند روماتیسم مفصلی تولید می‌کند.
  • سرعت رسوب اریتروسیت یا گلبول قرمز: تست ESR به تعیین میزان التهاب بدن کمک می‌کند. پزشک وجود التهاب را بر اساس نتیجه این آزمایش تشخیص می‌دهد. اما تست ESR علت یا محل التهاب را نشان نمی‌دهد.
  • تست پروتئین فعال C: عفونت شدید یا التهاب قابل‌ توجه در هر نقطه‌ای از بدن باعث می‌شود کبد پروتئین فعال C را تولید کند. بالا بودن میزان این نشانگر التهاب به ابتلا به بیماری روماتیسم مفصلی ربط داده می‌شود.

درمان آرتریت روماتوئید

روماتیسم مفصلی درمان قطعی ندارد، اما روش‌های مؤثری برای مدیریت بیماری و پیشگیری از آسیب‌ دیدگی وجود دارد. روماتیسم مفصلی بیماران و پزشکان را وادار می‌کند تا تغییراتی را در روش زندگی و طرح درمان ایجاد کنند تا بهترین روش‌ها را برای درمان علائم و آهسته کردن پیشرفت بیماری بیابند.

درمان روماتیسم مفصلی به مدیریت درد و کنترل واکنش التهابی کمک می‌کند. درمان در بسیاری از موارد موجب وارد شدن بیماری به دوره بهبود می‌شود. کاهش التهاب نیز از آسیب‌ دیدگی بیشتر مفصل‌ها و اندام‌های بدن جلوگیری می‌کند.

درمان دارویی آرتریت روماتوئید

داروهای بسیاری برای درمان روماتیسم مفصلی به کار برده می‌شوند. بعضی از این داروها درد و التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید را کاهش می‌دهند. بقیه داروها حمله‌ها و شدت بیماری را کمتر و آسیب آرتریت روماتوئید به مفصل‌ها را محدود می‌کنند.

مصرف داروهای بدون نسخه زیر به رفع درد و التهاب در طول حمله‌های آرتریت روماتوئید کمک می‌کند:

  • داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs)
  • کورتیکواستروئیدها
  • استامینوفن: استامینوفن فقط درد را تسکین می‌دهد و اثری بر التهاب ندارد.

مصرف داروهای زیر باعث می‌شود روماتیسم مفصلی با سرعت کمتری به بدن آسیب بزند:

  • داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌ کننده بیماری (DMARDs): این دسته از داروها واکنش سیستم ایمنی بدن را متوقف می‌کنند. در نتیجه پیشرفت آرتریت روماتوئید آهسته‌ می‌شود.
  • زیست داروها: نسل جدید از DMARDs زیستی، در عوض متوقف ساختن واکنش کل سیستم ایمنی، واکنشی هدفمند را نسبت به التهاب ایجاد می‌کند. زیست داروها درمانی مؤثر برای بیمارانی هستند که واکنش رضایت‌بخشی به داروهای قدیمی‌تر DMARDs  نشان نمی‌دهند.
  • مهارکننده‌های جانوس کیناز (JAK): مهارکننده‌های جانوس کیناز زیرگروه جدیدتری از داروهای DMARDs هستند که مانع از بروز واکنش‌های خاص سیستم ایمنی می‌شوند. اگر بیمار از مصرف داروهای DMARDs و DMARDs زیستی نتیجه نگرفته باشد، پزشک مهارکننده‌های جانوس کیناز را برای پیشگیری از التهاب و متوقف کردن آسیب دیدن مفصل‌ها تجویز می‌کند.

فیزیوتراپی

ورزش‌های کم‌برخورد دامنه حرکتی مفصل‌ها و توانایی حرکتی‌شان را افزایش می‌دهد. همچنین ورزش عضله‌ها را تقویت می‌کند که موجب می‌شود فشار کمتری بر مفصل‌ها وارد شود.

در ادامه ورزش‌هایی را توضیح می‌دهیم که برای تسکین درد و رفع خشکی مفصل، ورم و دیگر علائم روماتیسم مفصلی مفیداند.

فراموش نکنید که پیش از شروع هر برنامه ورزشی حتماً ابتدا با متخصص طب فیزیکی مشورت کنید.

تمرینات کششی

کشش، انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی را افزایش و خشکی را کاهش می‌دهد. حرکات کششی ایده‌آل برای تمام بیماران یکسان نیست و به مفصل‌های درگیر و علائم موجود بستگی دارد. حرکات کششی عموماً مستلزم حرکت دادن ملایم و آهسته مفصل‌های زانو، دست و آرنج است. برنامه معمول حرکات کششی از تمرین‌های زیر تشکیل می‌شود:

  1. گرم کردن بدن با در جا زدن و پمپ بازو در حالت نشسته یا ایستاده به مدت 3 تا 5 دقیقه
  2. حفظ هر کشش به مدت 20 تا 30 ثانیه و سپس رها کردن آن
  3. دو یا سه بار تکرار کردن هر حرکت کششی: استفاده از نوار یوگا به حفظ فرم مناسب هنگام کشش کمک می‌کند.

پیاده‌ روی

پیاده‌روی ورزش کم‌ فشاری است که به افزایش توان هوازی، ارتقاء سلامت قلب و مفصل‌ها و بهبود خلق و خو کمک می‌کند. حتی اگر قرار نیست پیاده‌روی طولانی و سنگین داشته باشید، باید کفش مناسب بپوشید و آب مورد نیاز بدن را تأمین کنید. در ابتدا آهسته راه بروید، سپس سرعت راه رفتن را در صورت امکان بیشتر کنید.

حرکات آرامش دهنده  مانند تای‌چی و یوگا

یوگا و تای چی هر دو تنفس عمیق، آرامش، حالت‌های ملایم و مدیتیشن را با هم ترکیب می‌کنند. این ورزش‌ها انعطاف‌پذیری، تعادل و دامنه حرکتی را افزایش و استرس را کاهش می‌دهند.

پیلاتس

پیلاتس ورزش کم‌برخوردی است که با افزایش انعطاف‌پذیری به بهبود سلامت مفصل‌ها کمک می‌کند. انجام دادن حرکات پیلاتس عضلات مرکزی را فعال می‌کند. پیلاتس بر حرکاتی متمرکز است که برای پایداری بدن مفیداند. پیلاتس نیز مانند تای چی و یوگا برای الگوهای حرکتی کلی سودمند است. پیلاتس را آهسته و تحت نظارت یک مربی باتجربه و آموزش‌ دیده شروع کنید.

ورزش‌های آبی

آب با به حداقل رساندن نیروی جاذبه به نگه داشتن وزن بدن کمک می‌کند. بنابراین ورزش در آب فشار شدیدی را به مفصل‌ها وارد نمی‌کند. شنا، ایروبیک آبی و دیگر ورزش‌های آبی ملایم انعطاف‌پذیری، دامنه حرکتی، قدرت و توان هوازی را افزایش می‌دهند. ورزش در آب غالباً به عنوان نوعی آب‌درمانی تلقی می‌شود که برای کاهش خشکی و فشار وارد بر مفصل‌ها مفید است.

تحریک الکتریکی عصب از روی پوست (TENS)

تحریک الکتریکی عصب از روی پوست (TENS) روشی برای تسکین درد بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی است. در این روش از جریان برق خفیف استفاده می‌شود. دستگاه TENS دستگاه کوچکی است که با باتری کار می‌کند و رابط‌هایی دارد که با پدهای چسبداری به نام الکترود به بدن متصل می‌شوند.

اولتراسوند تراپی

اولتراسوند تراپی برای تشخیص و درمان مشکلات عضلانی-اسکلتی مختلفی کاربرد دارد که با درد، آسیب بافتی و اسپاسم یا گرفتگی عضله همراه‌اند. به همین دلیل اولتراسوندتراپی روش مؤثری برای درمان آرتریت روماتوئید به شمار می‌آید.

شاک ویو تراپی

شاک ویو تراپی درمانی غیرتهاجمی است که فرایند التیام‌بخشی طبیعی بدن را فعال می‌کند. شاک ویو تراپی درد را تسکین می‌دهد و التیام مفصل‌های مبتلا به روماتیسم را تسهیل می‌کند. شاک ویو تراپی اثرهای فوق را از طریق آزاد کردن فاکتورهای رشد در بافت آسیب‌ دیده ایجاد می‌کند.

جراحی برای درمان آرتریت روماتوئید

اکثر بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی هرگز جراحی نمی‌شوند، با این‌ حال برخی بیماران جراحی را برای تسکین درد مفصل و بهبود عملکرد روزمره انتخاب می‌کنند. تعویض مفصل، آرترودز (خشک کردن مفصل) و سینووکتومی متداول‌ترین جراحی‌هایی هستند که برای درمان آرتریت روماتوئید انجام می‌شوند.

مشکلات ناشی از آرتریت روماتوئید

روماتیسم مفصلی عوارض جسمی و اجتماعی فراوانی دارد و کیفیت زندگی بیماران را کاهش می‌دهد. این بیماری با درد و ناتوانی همراه است و به مرگ زودرس منجر می‌شود.

  • بیماری قلبی زودرس: بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید بیش از بقیه مستعد ابتلا به دیگر بیماری‌های مزمن، مانند ناراحتی قلب و دیابت هستند. درمان روماتیسم مفصلی برای پیشگیری از مبتلا شدن بیماران روماتیسمی به ناراحتی قلبی، بر کاهش عامل‌های خطر بیماری قلبی متمرکز است. برای مثال پزشکان به بیماران مبتلا به روماتیسم توصیه می‌کنند که سیگار را ترک کنند و وزن‌شان را کاهش دهند.
  • چاقی: بیماران مبتلا به روماتیسمی که چاق هم هستند، بیشتر مستعد مواجه شدن با عامل‌های خطر بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا هستند. به‌ علاوه چاقی خطر ابتلا به عارضه‌های مزمنی مانند بیماری قلبی و دیابت را افزایش می‌دهد. مشکل دیگر این است که بیماران چاق و مبتلا به روماتیسم مفصلی نسبت به بیماران غیرچاق کمتر از مزایای درمان‌ها برخوردار می‌شوند.
  • شغل: ابتلا به آرتریت روماتوئید کار کردن را دشوار می‌کند. احتمال استخدام شدن بزرگسالان مبتلا به روماتیسم مفصلی کمتر از بقیه است. هر چه بیماری شدیدتر می‌شود، بسیاری از بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی متوجه می‌شوند که نمی‌توانند مانند گذشته به خوبی کار کنند. بیکاری و از دست دادن شغل ناشی از ابتلا به روماتیسم بیش از همه در میان بیمارانی مشاهده می‌شود که کارهای فیزیکی و سنگین دارند. بیکاری در میان بیماران با کارهای سبک‌تر کمتر است. همچنین اگر بیمار بتواند نوع فعالیت‌ها و ضرب‌آهنگ کارش را کنترل کند، کارش کمتر تحت تأثیر ابتلا به بیماری قرار خواهد گرفت.

پس در صورت مشاهده علائم آرتریت روماتوئید حتما به پزشک مراجعه کنید و درمان را جدی بگیرید.

مراقبت‌های لازم هنگام ابتلا به آرتریت روماتوئید

روماتیسم مفصلی بر بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره مانند کار، تفریح و فعالیت‌های اجتماعی اثر می‌گذارد. خوشبختانه راهکارهای کم‌هزینه‌ای در اجتماع وجود دارد که سودمندی‌شان برای بهبود کیفیت زندگی بیماران ثابت شده است.

  • ورزش و داشتن فعالیت بدنی: حالت ایده‌آل طبق توصیه کارشناسان این است که افراد بزرگسال هر هفته 150 دقیقه فعالیت بدنی متوسط، مانند پیاده‌روی، شنا یا دوچرخه‌سواری داشته باشند و پنج روز هفته هر روز به مدت 30 دقیقه این ورزش‌ها را انجام بدهند. می‌توانید سی دقیقه را به سه زمان ده دقیقه‌ای مجزا در طول روز تقسیم کنید. ورزش منظم خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن دیگری مانند بیماری قلبی، دیابت و افسردگی را کاهش می‌دهد.
  • ترک سیگار: سیگار کشیدن روماتیسم مفصلی را تشدید می‌کند و باعث ابتلا به بیماری‌های دیگر می‌شود. به‌ علاوه سیگار کشیدن ورزش کردن را سخت‌تر می‌کند و همان‌طور که گفته شد ورزش بخش مهمی از مدیریت روماتیسم مفصلی است.
  • حفظ وزن در حد سالم: چاقی مشکلات فراوانی را برای بیماران روماتیسمی ایجاد می‌کند. بنابراین نگه داشتن وزن در حد سالم بسیار مهم است.

پیشگیری از آرتریت روماتوئید

اگرچه روش شناخته‌شده‌ای برای پیشگیری کامل از ابتلا به روماتیسم مفصلی وجود ندارد، رفتارهای خاصی مانند موارد زیر شروع بیماری را به تأخیر می‌اندازد و اثر بیماری را بر کیفیت زندگی به حداقل می‌رساند:

  • ترک سیگار
  • کاهش نوشیدن مشروبات الکلی
  • به حداقل رساندن کاهش تراکم استخوان
  • بهبود سلامت دهان و دندان
  • افزایش مصرف ماهی
  • حفظ وزن در حد سالم

پرسش‌های پرتکرار

نخستین نشانه‌های ابتلا به روماتیسم مفصلی چیست؟

  • حساسیت به لمس، داغ شدن و ورم کردن مفصل‌ها
  • خشکی مفصل که معمولاً صبح‌ها و پس از مدتی بی‌تحرکی شدیدتر است.
  • خستگی، تب و بی‌اشتهایی

روماتیسم مفصلی در مراحل اولیه معمولاً ابتدا مفصل‌های کوچک‌تر، به‌ویژه مفصل‌هایی را درگیر می‌کند که انگشتان دست و پا را به دست و پا متصل می‌کنند.

روماتیسم مفصلی و آرتروز چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

روماتیسم مفصلی و آرتروز هر دو از دلایل شایع درد و خشکی مفصل به شمار می‌آیند. اما این دو بیماری دلایل متفاوتی دارند. در بیماری آرتروز التهاب و آسیب‌ دیدگی باعث از بین رفتن تدریجی غضروف می‌شود. اما در روماتیسم مفصلی سیستم ایمنی بدن است که به لایه پوشش‌ دهنده مفصل‌ها حمله می‌کند.

سرعت پیشرفت روماتیسم مفصلی چقدر است؟

ساییدگی استخوان و از بین رفتن غضروف به سرعت رخ می‌دهد و ظرف دو سال نخست ابتلا به بیماری مشاهده می‌شود، پس از آن نیز بیماری ادامه دارد و به مرور پیشرفت می‌کند.

ممکن است بیماری روماتیسم مفصلی از بین برود؟

روماتیسم مفصلی یک بیماری مادام‌العمر است. ممکن است بیماری با بهره‌گیری از درمان مناسب برای مدتی برطرف شود، اما معمولاً عود می‌کند. به محض شروع علائم باید به پزشک مراجعه کنید. هر چه درمان را سریع‌تر شروع کنید، نتیجه بهتری از درمان می‌گیرید.

روماتیسم مفصلی ارثی است؟

روماتیسم مفصلی بیماری ارثی محسوب نمی‌شود، اما شکی نیست که در بعضی خانواده‌ها به طور ارثی مشاهده می‌شود. ارثی بودن بیماری ممکن است پیامد علت‌های محیطی، دلایل ژنتیکی یا ترکیبی از هر دو باشد.

اگر آرتریت روماتوئید را درمان نکنم، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه درمان نشود یا به خوبی کنترل نشود، التهاب مفصل‌ها به آسیبی شدید و دائمی منجر می‌شود. آسیب دیدن استخوان و غضروف مجاور از جمله مشکلاتی است که مفصل را درگیر می‌کند. غضروف ماده محکم و منعطفی است که سطح مفصل‌ها را می‌پوشاند.

روماتیسم مفصلی نوعی ناتوانی است؟

ناتوانی اختلالی جسمی یا روانی است که یک یا چند مورد از فعالیت‌های مهم زندگی را محدود می‌کند. اگر روماتیسم مفصلی اثر نامطلوبی بر توانایی عملکردی‌تان بگذارد، ممکن است برای استفاده از مزایای خاص بیماران ناتوان واجد شرایط شناخته شوید.

دکتر سپهریان

دکتر سپهریان متخصص طب فیزیکی و درد با بیش‌از پانزده سال سابقه درمان‌های غیر جراحی ستون فقرات و مفاصل دارای مقالات متعدد در زمینه یافتن راه های تشخیصی پاراکیلنیک و درمانی در بیماران با درد مزمن و سندرم های افزایش حساسیت مرکزی مانند فیبرومیالژی می‌باشد.