بیش از 20 میلیون نفر در ایران، به نحوی با انواعی از آرتریت‌ها (التهاب مفاصل) درگیر هستند. شرایطی که می‌تواند چندین مفصل را در سراسر بدن تحت تأثیر قرار دهد.  این بیماری می‌تواند در اثر تخریب بافت غضروف ایجاد شود که در پی آن بیمار ممکن است ناتوان شده و از مفاصل دردناک رنج ببرد.

انواع آرتریت (التهاب مفاصل)

سه نوع کلی آرتریت وجود دارد که می‌تواند مچ دست را درگیر نماید:

استئوآرتریت (Osteoarthritis)

نام دیگر این بیماری “آرتروز” یا “آرتریت سایشی مفاصل” است. این بیماری پیش‌رونده بوده و به‌تدریج در طول زمان بدتر می‌شود. غضروف‌هایی که انتهای استخوان‌ها را پوشش می‌دهد، حرکت استخوان‌ها و مفاصل را آسان می‌کنند. این غضروف‌ها به‌تدریج تخریب شده و از بین می‌روند.  این تخریب، نتیجه ترکیبی از روند طبیعی افزایش سن و عوامل ژنتیکی است.

آرتریت‌های التهابی (Inflammatory arthritis)

این حالت شامل بیماری‌هایی مانند “روماتوئید” و آرتریت‌های مربوط به نقرس می‌شود. این یک بیماری دردناک است که اغلب مفاصل متعددی را هم‌زمان تحت تأثیر قرار می‌دهد، ازجمله مچ دست و زانو. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خودش حمله کرده و غشاء سینوویال (کپسول مفصلی) – که غضروف‌ها را احاطه کرده و مایع بین مفصلی را تولید می‌کند- را از بین می‌برد.

آرتریت پس از سانحه (Post-traumatic arthritis)

آرتریت پس از سانحه هنگامی رخ می‌دهد که یک آسیب، مستقیماً یا به‌صورت غیرمستقیم، بر غضروف مفاصل واردشده و فرایندهای التهابی و تخریبی را در آن‌ها آغاز می‌کند.

علائم آرتریت (التهاب مفاصل) مچ دست

 همه انواع آرتریت‌ها، باعث ایجاد درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شوند. التهاب همراه با آرتریت (التهاب مفاصل) باعث می‌شود هنگام لمس مفصل، شما حرارت بیشتری حس نمایید و حتی می‌تواند باعث قرمز شدن پوست گردد. هنگامی‌که غضروف آسیب می‌بیند، به‌عنوان یک واکنش، مفصل مایعات بیشتری تولید می‌کند. این امر باعث می‌شود، درد، سفتی و التهاب مفاصل بیشتر گردد. علائم التهاب مفاصل، با توجه به نوع آرتریت، متفاوت است.

علائم استئوآرتریت

• ایجاد گره‌های استخوانی / تغییر شکل مفاصل
• درد عمیق در قاعده انگشت شست (آرتریت بازیلر)
• ایجاد اختلال هنگام گرفتن اشیاء
• از دست دادن حرکت مفاصل
• خشکی مفاصل، به‌خصوص در هنگام صبح

علائم آرتریت روماتوئید

• مفاصل به‌صورت سیستمیک درگیر خواهند شد، مانند مفاصل هر دو مچ دست
• در سراسر بدن احساسی شبیه آنفولانزا وجود دارد.
• خستگی

آرتریت پس از سانحه

در این وضعیت می‌تواند ترکیبی از علائم آرتریت روماتوئید یا استئوآرتریت ظاهر گردد. به کمک معاینات دقیق پزشکان در ” کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توان‌بخشی پیشگام ” شما می‌توانید نوع و میزان آسیب‌های ناشی از آرتریت‌ها را مشخص نموده و به درمان جامع آن‌ها به پردازید.

احتمال ابتلای به آرتریت مچ دست در چه کسانی بیشتر است؟

آرتروز مچ دست می‌تواند در تمام سنین و در تمام افراد ظاهر شود، بااین‌حال عوامل افزایش‌دهنده احتمال ابتلا به آرتریت‌ها، در هر نوعی از آرتریت (التهاب مفاصل)  متفاوت است. “استئوآرتریت” با افزایش سن در میان افراد شایع می‌شود، اما اگر عوامل ژنتیکی باعث پیدایش زودهنگام این بیماری شوند، نسبتاً می‌توان به درمان آن پرداخت. این بیماری باعث ناتوانی در افراد فعال جامعه می‌شود. “آرتریت روماتوئید” معمولاً در زنان شایع‌تر است و “آرتریت پس از سانحه” نیز می‌تواند در اثر صدمه به مفاصل، در هر فردی رخ دهد.

 برخی از عوامل خطر شایع آرتریت‌ها عبارت‌اند از:

• جنسیت – در زنان شایع‌تر است.
• سبک زندگی و نحوه فعالیت افراد
• ژنتیک
• افزایش سن
• صدمه به مفاصل

چه چیزی باعث بروز آرتریت مچ دست می‌شود؟

 عوامل متعددی وجود دارند که باعث بروز و پیشرفت آرتریت (التهاب مفاصل) می‌شوند. ممکن است آرتریت روماتوئید در اثر عوامل ژنتیکی، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی و یا حتی تغییرات هورمونی ایجاد شود. آرتریت (التهاب مفاصل) پس از سانحه نیز که در اثر آسیب به غضروف‌ها، ناشی از تصادفات و یا ضربه‌ها ایجاد می‌شود.

آرتریت مچ دست چگونه تشخیص داده می‌شود؟

گزینه‌های درمانی آرتریت مچ دست چیست؟

 درمان آرتریت دست، مچ دست و آرنج معمولاً به نوع آرتریت (استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید) و شدت بیماری بستگی دارد. تیم درمانی مجرب ما، در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توان‌بخشی پیشگام، شما را به‌دقت معاینه کرده و تلاش خواهند کرد تا مؤثرترین درمان را برای شما برنامه‌ریزی کنند. بدین ترتیب درد شما کاهش‌یافته و توانایی شما در به‌کارگیری مچ دستتان برای انجام فعالیت‌های روزمره افزایش خواهد یافت.

گزینه‌های درمانی غیر جراحی

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID): داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) در کاهش التهاب مفاصل مچ دست مفید هستند. آسپرین و ایبوپروفن هر دو جزء این داروها طبقه‌بندی می‌شوند. اگر شما نارسایی کلیوی یا مشکلات گوارشی داشته باشید، به‌احتمال‌زیاد پزشک برای مدت طولانی برای شما این داروها را تجویز نمی‌کند.
• داروهای ضد روماتیسمی (DMARD ها): این داروها به‌آرامی سطح التهاب را در بیمارهای التهابی کاهش می‌دهند. داروهای ضد روماتیسمی گوناگونی برای انواع مختلفی از آرتریت‌ها استفاده می‌شوند، ازجمله آرتریت روماتوئید، لوپوس و آرتریت پسوریاتیک، که همگی می‌توانند، انگشتان و یا مچ دست را تحت تأثیر قرار دهند.
• ازن تراپی: بهبود آسیب ایجاد شده در بافت های بدن  بستگی به وجود جریان خون در این بافت ها دارد. بافت های بدن برای بازسازی و احیا نیاز به ویتامین، مواد معدنی و اکسیژن مورد نیاز دارند که لازم است تا بوسیله خون در گردش به این بافت ها منتقل شود. عنصر اکسیژن مهم ترین ماده برای ترمیم بافت های بدن است. ایجاد تورم و التهاب در مچ دست ناشی از ارتروز باعث کاهش جریان خون، و به دنبال آن کاهش اکسیژن و مواد مغذی در این ناحیه می شود. عدم رسیدن اکسیژن به بافت موجب تجمع اسید لاکتیک شده و این امر منجر به درد می شود. اوزون درماني از سه راه مختلف بر درمان آسيب‌ديدگي ناشی از ارتروز تأثير دارد. اولاً عوامل ضدالتهاب هومئوپاتيک که به ناحيه آسيب‌ديده تزريق می‌شود، التهاب و ورم در اين ناحيه را کاهش می‌دهد و در نتيجه موجب افزايش گردش خون می‌شود. دوماً ناحيه آسيب‌ديده با ويتامين‌ها و مواد معدني که براي بهبود آسيب‌ديدگي اهميت زيادي دارند، تيمار می‌شود و نهايتاً اينکه وقتي اکسيژن به شکل اوزون به درون ناحيه آسيب‌ديده تزريق مي‌شود، بافت‌هاي آسيب‌ديده به ماده‌اي که براي بهبود خود نياز دارند، دست پيدا مي‌کنند. با پيشرفت روند بهبود ناحيه‌ي آسيب‌ديده، گردش خون کامل در اين ناحيه نيز مجدداً برقرار مي‌شود ومچ آسيب‌ديده به طور کامل درمان مي‌گردد.  در این روش به ترتیب زیر عمل میشود:

• بی حسی عصب های مچ دست توسط بی حسی موضعی.
• تزریق مواد ضد التهابی که موجب کاهش درد،تورم و التهاب و سپس افزایش جریان خون می شوند.
• تغذیه بافت ها با استفاده از ویتامین و مواد معدنی و در نتیجه کمک  به بازسازی بافتها.
• پس از تزریق اوزون که یک اکسیژن غیر فعال است به بافت، ازون به صورت فعال در آمده و باعث اکسیژن رسانی به ناحیه آسیب دیده می شود.

تاثیر اوزون درمانی  از یک تا سه روز پس از انجام تزریق شروع شده و  و تا زمان دستیابی به بهبودی، هر یک تا دو هفته این عمل تکرار می شود. روند بهبودی در بیماران بسته به شدت آسیب دیدگی متفاوت است. با این حال بیشتر بیماران به سه تا پنج جلسه درمان نیاز دارند. شایان ذکر است که تزریق اوزون هیچ عوارض جانبی برای بیماران به همراه نداشته و نتایج آن دائمی می باشد.

• داروهای بیولوژیک: این داروها از طریق مهندسی ژنتیک و از طریق دست‌کاری پروتئین‌ها به دست می‌آیند.
• استروئیدها: تزریق استروئیدها می‌تواند در کاهش شدت درد شما مؤثر باشند. اگر علائم بیماری شما متوسط تا شدید باشند، ممکن است پزشک تزریق آن‌ها را برای شما تجویز کند. تزریق استروئیدها حداقل می‌تواند در اغلب موارد یک بهبودی موقتی را در علائم آرتریت ایجاد نماید.
•  تزریق کورتون
•  تزریق روان‌سازهای مفصلی
•  درمان از طریق طب فیزیکی یا فیزیوتراپی
• ورزش: تمرینات ورزشی خاص به شما کمک خواهند کرد تا دامنه حرکتی و عملکرد مفصل مچ دست بهبود یابد. پزشک شما یا یک متخصص طب فیزیکی، بر اساس نیازهای شما می‌تواند یک برنامه ورزشی را طراحی نماید تا به بهبودی شما کمک شود.
• بریس (مچ‌بند) و یا دستگاه‌های کمکی: مچ‌بندهای طبی می‌توانند به‌صورت موقت یا طولانی‌مدت، به کاهش علائم آرتریت (التهاب مفاصل) کمک نمایند. شما می‌توانید بر اساس وضعیت خود مچ‌بند موردنیازتان را سفارش دهید. مچ‌بندهای سفارشی که هنگام شب پوشیده می‌شوند، مچ دست را با زاویه‌ای حدود 15 درجه نگه می‌دارند، در این حالت انگشتان شما آزاد خواهند بود.

درمان جراحی

اگر درمان‌های غیر جراحی، درد و کیفیت زندگی شما را بهبود نبخشند، و ورم مفاصل به‌طور قابل‌توجهی زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است پزشک عمل جراحی را برای شما توصیه کند. هدف از عمل جراحی، تسکین درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی دست می‌باشد. به‌طورمعمول، این کار با به حداقل رساندن یا حذف تماس استخوان‌ها بر روی یکدیگر صورت می‌پذیرد. روش‌های مختلفی برای درمان آرتریت مچ دست از طریق جراحی وجود دارد. پزشک در جلسه مشاوره بر اساس شرایط شما در خصوص بهترین روش درمانی با شما صحبت خواهد کرد.