علت کشیدگی و رگ به رگ شدن مچ دست و درمان آن

صدمه دیدن رباط منجر به رگ به رگ شدن و کشیدگی می‌شود. رباط‌ها نوارهای بافتی پیوندی محکمی هستند که استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. رگ به رگ شدن مچ دست یکی از آسیب دیدگی‌های رایج و پی‌آمد کشیدگی یا پارگی یکی از رباط‌های متعدد مچ دست است. این مشکل هنگامی رخ می‌دهد که مچ دست ضمن تحمل نیروی شدید خم شود، برای مثال دراز کردن دست در زمان زمین خوردن به احتمال زیاد منجر به رگ به رگ شدن دست می‌شود.

توصیف

رباط‌های بسیاری مچ دست را نگه می‌دارند. شدت رگ به رگ شدن دست در بازه‌ای از آسیب دیدگی ملایم تا شدید متغیر است و با توجه به میزان صدمه دیدن رباط به شرح زیر درجه بندی می‌شود.

• درجه 1: این آسیب دیدگی ملایم زمانی رخ می‌دهد که رباط‌ها کشیده شود، اما پاره نشود.
• درجه 2: این رگ به رگ شدن متوسط با پارگی جزیی رباط همراه است و عملکرد دست را تا حدی مختل می‌سازد.
• درجه 3: رگ به رگ شدن شدید نتیجه پارگی کامل رباط است. این آسیب دیدگی جدی نیاز به مراقبت پزشکی یا حتی جراحی دارد. از آنجایی که رباط با نیروی شدید از استخوان جدا می‌شود، ممکن است قطعه کوچکی از استخوان نیز به رباط بچسبد و در اصطلاح شکستگی کنده شده رخ دهد.

علت‌ها و دلایل

رگ به رگ شدن مچ دست غالباً پس از زمین خوردنی اتفاق می‌افتد که مصدوم هنگام زمین خوردن دست خود را رو به جلو دراز کرده باشد. چنین حادثه‌ای ممکن است در طول روز و طی انجام فعالیت‌های روزمره رخ دهد، اما احتمال بروز آن هنگام ورزش کردن و تفریح در فضای باز بالاتر است.

علائم و نشانه‌ها

علائم رگ به رگ شدن مچ دست به شدت و محل آسیب دیدگی بستگی دارد. از شایع‌ترین علائم این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ورم کردن مچ دست
• شعله‌ور شدن درد هنگام آسیب دیدگی
• درد مداوم هنگام حرکت دادن مچ دست
• کبودی یا تغییر رنگ پوست اطراف مچ دست
• دردناک بودن محل آسیب دیدگی ، درد مچ دست و حساسیت آن به لمس
• احساس از جا درآمدن یا پارگی در مچ دست
• احساس داغی یا التهاب پوست اطراف مچ دست

آسیب مچ دست گاهی اوقات ملایم به نظر می‌رسد و با ورم اندکی همراه است، حال آن که در واقع رباط مهمی پاره شده است که برای درمان آن باید جراحی به منظور جلوگیری از مشکلات آتی انجام شود.

شکستگی تشخیص داده نشده (مخفی) نیز گاهی با رگ به رگ شدن ملایم تا متوسط مچ دست اشتباه گرفته می‌شود. چنانچه اقدامی برای درمان این آسیب دیدگی صورت نگیرد، استخوان شکسته شده جوش نخواهد خورد و باید جراحی انجام شود؛ حال آن که با درمان زود هنگام و مناسب می‌توان از پیچیده شدن مشکل و ضرورت یافتن جراحی جلوگیری کرد. متداول‌ترین مثال چنین حالتی، شکستگی کنده شدن استخوان اسکافوئید مچ دست است.

مراجعه به پزشک برای درمان تمام آسیب دیدگی‌های مچ دست، جز موارد بسیار ملایم، اهمیت دارد. تشخیص صحیح و درمان مناسب این آسیب دیدگی‌ها برای پیشگیری از درد و سفتی و خشکی طولانی مدت ضروری است.

معاینه پزشک

پزشک سابقه پزشکی بیمار و آسیب دیدگی‌های پیشین دست یا مچ دست را بررسی می‌کند، پرسش‌هایی را در زمینه چگونگی و زمان رخ دادن حادثه مطرح می‌کند و علائم، از جمله بی‌حسی و کرختی دست، را کنترل می‌کند.

پزشک تمام بازو و دست را معاینه می‌کند تا مطمئن شود که آسیب دیدگی دیگری وجود ندارد. دردناکی و حساسیت به لمس بعضی قسمت‌ها نشان دهنده شکستگی استخوان است.

تشخیص پارگی‌های جزیی رباط گاهی دشوار است. چنین پارگی‌هایی، در صورت عدم بهره‌گیری از درمان جراحی، باعث ناتوانی عود کننده (مزمن) می‌شود. بنابراین فرایند تشخیص باید به دقت صورت بگیرد تا دلیل درد مداوم مچ دست رگ به رگ شده تشخیص داده شود.

آزمایش‌های تصویربرداری

پزشک برای تشخیص رگ به رگ شدن مچ دست دستور انجام آزمایش‌های تصویربرداری می‌دهد.

پرتونگاری (رادیوگرافی)

اگرچه در این تصاویر صدمه دیدن رباط دیده نمی‌شود، اما مشخص می‌گردد که آیا آسیب دیدگی همراه با شکستگی استخوان است یا خیر.

دیگر آزمایش‌ها

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)، مقطع‌نگاری رایانه‌ای (سی تی) اسکن یا آرتروگرافی (عکسبرداری از مفصل) نیز گاهی انجام می‌شود. در آرتروگرافی ماده حاجب (رنگی) داخل مفصل تزریق می‌شود تا رباط‌ها و مفصل با وضوح بیشتری دیده شود.

درمان

درمان مقدماتی

رگ به رگ شدن ملایم مچ دست را معمولاً می‌توان در خانه با پروتکل رایس (سرواژه انگلیسی برای چهار واژه استراحت، یخ، پانسمان، بالا گذاشتن) درمان کرد.

• استراحت: استراحت دادن به مفصل به مدت حداقل 48 ساعت
• یخ: استفاده از کمپرس یخ برای کاهش ورم. دقت کنید که یخ را نباید مستقیم روی پوست بگذارید، از کمپرس یخ یا یک بسته سبزیجات منجمد یا یخ پیچانده شده در حوله استفاده کنید. کمپرس را هر بار حدود 20 دقیقه روی موضع دردناک بگذارید.
• پانسمان: پانسمان با باند کشی برای کاهش ورم مفید است.
• بالا گذاشتن: موضع آسیب دیده را بالاتر از سطح قلب بگذارید.

دارو

در صورت ضرورت مصرف دارو می‌توان از داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب مانند آسپرین و ایبوپروفن یا دیگر مسکن‌های ملایم نظیر استامینوفن استفاده کرد. مصرف مسکن را از 7 روز قبل از جراحی متوقف کنید. این داروها را باید دقیقاً مطابق دستور پزشک و به میزان تجویز شده مصرف کرد.

فیزیوتراپی رگ به رگ شدن مچ دست