به وضعیت غیرطبیعی دیسک‌های بین مهره‌ای که در آن دیسک‌ها دچار بیرون‌زدگی می‌شوند، فتق دیسک یا بیرون‌زدگی دیسک کمر یا پارگی دیسک کمر گفته می‌شود. علت فتق دیسک همیشه مشخص نیست اما معمولا بر اثر وارد شدن فشارهای مکرر به کمر، قرارگیری بدن در وضعیت نامناسب (موقع نشستن، بلند کردن اجسام و …) ، بر اثر فرآیند طبیعی بالا رفتن سن و فرسایش بافت‌ها و یا بروز تروما (آسیب دیدگی) است. دیسک‌ها، بین مهره‌ها در ستون فقرات قرار دارند و موجب انعطاف‌پذیری ستون فقرات و همچنین جذب فشارهای وارد شده می‌شوند. دیسک‌ها فشار بسیار زیادی را تحمل می‌کنند و گاهی این فشار به حدی زیاد است که موجب بیرون‌زدگی بخشی از دیسک از راستای ستون فقرات شده که این برآمدگی بر روی عصب‌های مجاور فشار وارد کرده و موجب درد می‌شود (به این حالت، اصطلاحا دیسک کمر گفته می‌شود).
بیمارانی که از کمردرد مزمن و سایر علائم مانند ضعف عضلانی ، بیحسی و خشکی کمر، ناشی از فتق دیسک رنج می‌برند، ممکن است از روش درمان با استفاده از تخت دکامپرشن ستون فقرات سود ببرند. در این موارد، استفاده از یک تخت دکامپرشن که از سنسورهای کامپیوتری برای اعمال حرکات کششی بر روی ستون فقرات استفاده میکند، می‌تواند به طور منحصر به فردی موثر باشد و موجب تسکین تنش و درد در کمر شود.
اما تخت دکامپرشن چیست و چگونه می‌توان از آن برای بهبودی بیمارانی استفاده کرد که پیش از این نتوانسته اند از طریق روشهای دیگر درد خود را تسکین دهند؟
اگر می‌خواهید بدانید تخت دکامرشن برای درمان دیسک کمر شما مناسب است یا خیر میتوانید برای تعیین وقت مشاوره با ما تماس بگیرید. بهتر است هنگام مراجعه برای مشاوره در صورت داشتن عکس‌های رادیولوژی یا اسکن ام‌آر‌آی یا نتایج سایر تست‌های تشخیصی، آنها را همراه خود بیاورید تا متخصصین ما بهتر بتوانند وضعیت دیسک کمر شما را ارزیابی کنند. متخصصین ما پس از پاسخ دادن به همه سوالات احتمالی شما، برنامه‌ی درمانی مناسب را تنظیم و آن را آغاز می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی درمان دیسک کمر با تخت دکامپرشن و یا برای رزرو نوبت در کلینیک توانبخشی پیشگام دکتر محمد حسین سپهریان، با شماره تلفن‌های 02166576991 – 02166914650 تماس حاصل فرمایید.
روش دکامپرشن ستون فقرات چیست؟
روش دکامپرشن ستون فقرات، که به عنوان آزادسازی غیرجراحی ستون فقرات نیز شناخته می‌شود، عملی است که در آن با استفاده از تخت دکامپرشن ستون فقرات، بافت برآمده یا فتق‌شده دیسک می‌تواند به جای خود بازگردد و در نتیجه درد بیمار کاهش داده می‌شود.
دکامپرشن به معنای آزادسازی یا رفع فشار است و هدف از درمانِ دکامپرشن ستون فقرات، کمک به بیمارانی است که بر اثر دیسک کمر یا پارگی یا فتق دیسک دچار درد شدید شده‌اند. این روش همچنین می‌تواند برای مدیریت درد و درمان بسیاری از مشکلات دیگر مانند سیاتیک ، آسیب‌دیدگی‌های ستون فقرات یا بیماری‌های عصبِ نخاعی و مفاصل فاسِت در ستون فقرات استفاده شود.
در این روش درمانی، یک تخت دکامپرشن موجب کشش ستون فقرات در جهت‌های مورد نظر می‌شود به نحوی که فشار منفی در درون فضای دیسک ایجاد شود و در نتیجه مایع دیسک به جای اولیه خود بازگردد. با بازگشت مایع دیسک به جای قبلی خود، دیسک مجددا حالت طبیعی پیدا میکند و در نتیجه بهتر خونرسانی و تغذیه شده و سریع تر بهبود پیدا میکند و ترمیم می‌شود. هدف نهایی از دکامپرشن ستون فقرات، تسکین دردهای مزمن کمر و یا دردهای ارجاعی در دست یا پاها است که منبع اصلی آن اختلالات ستون فقرات می‌باشد.
روش دکامپرشن ستون فقرات یک جایگزین ایمن و مقرون به صرفه برای جراحی ستون فقرات است. روش درمان جراحی و غیرجراحی تفاوت بزرگی با یکدیگر دارند. روش جراحی یک روش تهاجمی است که همیشه به عنوان آخرین گزینه درمانی مد نظر قرار می‌گیرد اما روشهای غیرجراحی مانند دکامپرشن ستون فقرات را می‌توان در هر مرحله از برنامه درمانی بیمار گنجاند. متداول‌ترین روشهای جراحی ستون فقرات لامینکتومی و میکرودیسکتومی هستند که هر یک با خطرات و عوارض جانبی همراه بوده و احتمال شکست آنها نیز وجود دارد.
تخت دکامپرشن ستون فقرات چیست؟
تخت دکامپرشن ستون فقرات اصلی‌ترین ابزار درمانی مورد استفاده برای رفع فشار در کمر و ستون فقرات، بدون جراحی است. تخت‌های دکامپرشن دارای دو نوع اصلی هستند : نوع اول: تخت‌هایی که با استفاده از سیستم کابل و قرقره کشش را روی بدن بیمار ایجاد میکند؛ و نوع دوم: تخت‌هایی که دارای قسمت‌های بالا و پایین است که مستقل از یک دیگر حرکت کرده و بدین ترتیب کشش را ایجاد می‌کنند. نوع دوم از گرفتگی و اسپاسم عضلانی جلوگیری میکند و معمولا توسط پزشکان بیشتر توصیه می‌شود.
بیمار در ابتدا با استفاده از تسمه‌های مخصوصی به میز محکم بسته می‌شود و پشتی یا وسایل دیگری برای راحتی او و قرارگرفتن او در جای مناسب استفاده می‌شود. هنگامی که بیمار سرجای خود قرار گرفت، برنامه ی تخت دکامپرشن اجرا می‌شود و قسمت‌های میز شروع به جدا شدن از یکدیگر می‌کنند. میزان فشار کشش برای درمان مشکلات مختلف فرق میکند و می‌تواند از 5 پوند برای رفع فشار در ناحیه گردن تا 100 پوند یا بیشتر برای رفع فشار در ناحیه پایین کمر برای یک بیمار با وزن بالا، متفاوت باشد.
از روشهای دیگری مانند تکنیک وارونگی یا درمان‌های دستی برای رفع فشار در ستون فقرات نیز استفاده می‌شود اما وجه تمایز تخت دکامپرشن ستون فقرات استفاده از تکنولوژی است. تخت‌های دکامپرشن ستون فقرات دارای سنسورهایی است که نشان می‌دهد آیا عضلات بیمار در برابر کشش مقاومت می‌کنند یا خیر. در صورتی که عضلات مقاومت نشان بدهند، تخت دکامپرشن به صورت خودکار میزان فشار را کاهش می‌دهد تا ماهیچه‌ها شل شوند و سپس به تدریج دوباره کشش را افزایش می‌دهد. در واقع تخت دکامپرشن ستون فقرات می‌تواند با در نظر گرفتن میزان مقاومت عضلات به نحو موثرتری میزان کشش را تنظیم کرده و به نحو ایمن تری فشار را به تدریج افزایش دهد تا در نهایت درد بیمار را تسکین دهد.
تخت دکامپرشن چگونه عمل میکند؟
دکامپرشن ستون فقرات از فناوری کامپیوتری برای ایجاد فشار منفی بین مهره‌ها در ستون فقرات استفاده میکند. یک تخت دکامپرشن ستون فقرات دارای دو قسمت است که مستقل از یکدیگر حرکت می‌کنند. در حین راه‌اندازی دستگاه، در ابتدا پزشک متخصص یک برنامه رفع فشار را انتخاب میکند که با نیازهای بیمار متناسب است. تشخیصِ برنامه‌ی مناسب برای یک بیمار به شرایط خاص بیمار و نحوه‌ی واکنش او به درمان‌های قبلی بستگی دارد.
همزمان که که تخت دکامپرشن باعث کشش ستون فقرات می‌شود ، فشار منفی در داخل دیسک‌های ستون فقرات ایجاد می‌شود، که می‌تواند منجر به عقب‌نشینی یا تغییر مکان مواد برآمده‌ی دیسک شود و در نهایت با بازگشت برآمدگی دیسک به محل اولیه خود، درد بیمار تسکین پیدا میکند. علاوه بر این، فشار کمتر در داخل دیسک می‌تواند باعث خونرسانی و رسیدن مواد مغذی به دیسک شود و در نتیجه آسیب وارد شده به سرعت ترمیم شود.
یکی از چالش‌ها و مشکلات ماساژ یا درمان دستی این است که بدن بیمار به طور طبیعی در برابر کشش‌هایی که ایجاد می‌شود مقاومت میکند و عضلات وارد فاز گرفتگی و اسپاسم می‌شود که به این حالت، گارد عضلانی گفته می‌شود. با تخت دکامپرشن، میزان مقاومت ماهیچه در لحظه اندازه‌گیری شده و فشار وارد شده با آن متناسب می‌شود تا در نهایت عضلات شل شوند و دیگر مقاومت نکنند و تنش آزاد شود.
پروتکل‌های دکامپرشن ستون فقرات
برنامه ریزیِ پروتکل صحیح رفع فشار (دکامپرشن) ستون فقرات برای یک فرد بستگی به علائمی دارد که او تجربه میکند. به طور معمول، بیماران باید حداقل دوازده جلسه درمان با تخت دکامپرشن را پشت سر بگذارند. البته تعداد دقیق جلسات بستگی به تشخیص اولیه پزشک و چگونگی پاسخ بیمار به روند درمان دارد و گاهی به جلسات بیشتری نیاز است. علاوه بر این برای مدیریت و کنترل بهتر درد ممکن است پس از پایان یافتن کامل دوره درمان، پزشک پیشنهاد دهد که پس از مدت زمان مشخصی برای پیگیری درمان مجددا مراجعه کنید تا نتایج درمانی تثبیت شوند.
در اولین جلسه مشاوره با پزشک متخصص مشخص می‌شود که روش دکامپرشن ستون فقرات برای بیمار مناسب است یا خیر. طی جلسه اولیه، پزشک بیمار را معاینه فیزیکی کرده و سوابق پزشکی بیمار مانند نتایج رادیولوژی یا اسکن ام‌آر‌آی را بررسی میکند. در صورتی که بیمار کاندید مناسبی برای درمان با تخت دکامپرشن ستون فقرات باشد، پزشک یک پروتکل درمانی مناسب برای شرایط بیمار طراحی میکند.
درمان دیسک کمر با تخت دکامپرشن چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان هر جلسه دکامپرشن ستون فقرات حدود 30 دقیقه است. در طول این جلسه، بیمار با استفاده از یک تسمه در ناحیه لگن به تخت بسته می‌شود. برای رفع فشار در ناحیه کمر، قسمت پایین بدن حرکت میکند تا ستون فقرات را به آرامی بکشد. چگونگی این کشش بر اساس الگوریتم‌های رایانه ای طراحی شده تا حداکثر تاثیر را به ارمغان بیاورد و مقاومت بدن در برابر آن کشش را به حداقل برساند. برای رفع فشار در ناحیه دیسک‌های گردنی ، قسمت بالای بدن حرکت میکند.
کاندیدهای مناسب برای روش دکامپرشن ستون فقرات
هر کسی که از درد کمر ناشی از برآمدگی یا فتق دیسک رنج می‌برد، ممکن است کاندید مناسبی برای دکامپرشن ستون فقرات باشد ، اما فقط یک پزشک متخصص کایروپراکتیک یا سایر پزشکان متخصص در سیستم اسکلتی که با عملکرد تخت دکامپرشن ستون فقرات آشنایی دارند، می‌توانند با ارزیابی بیمار این تصمیم را بگیرند. بسیاری از بیماران در حالی برای درمان با تخت دکامپرشن ستون فقرات به پزشک مراجعه می‌کنند که نتوانستند از سایر درمانها، از جمله جراحی، تاثیر مثبت ببینند. اما این یک پیش نیاز نیست و حتما لازم نیست پیش از این، روشهای درمانی دیگر را امتحان کرده باشید.
در برخی موارد نمی توان از روش دکامپرشن ستون فقرات استفاده کرد از جمله:
- بارداری
- ابتلا به سرطانی که متاستاز داده است
- انجام جراحی فیوژن ستون فقرات در گذشته
- داشتن مهره‌های شکسته
- بیماران دارای دیسک مصنوعی یا سایر ایمپلنت‌های ستون فقرات
- ابتلا به پوکی استخوان
- داشتن تومور نخاعی
بسیار مهم است که بیماران قبل از شروع درمان با تخت دکامپرشن ستون فقرات، به طور کامل معاینه شوند و سابقه پزشکی آنها بررسی شود.
نتایج درمان دیسک کمر با تخت دکامپرشن
مانند سایر روشهای درمانی ، نتایج دکامپرشن ستون فقرات بسته به بیمار، پزشک و پروتکل مورد استفاده متفاوت خواهد بود. بیماران پس از اولین جلسه درمان احساس تسکین درد زیادی نخواهند داشت. نتایج دکامپرشن ستون فقرات پس از چند جلسه درمانی به تدریج آشکار می‌شود و بیمار تسکین درد را تجربه میکند اما در نظر داشته باشید که حتی در صورتی که درد شما کاملا تسکین یافته است، حتما باید برنامه درمانی خود را کامل کنید.
علیرغم گزارش‌های ضد و نقیض در مورد اثر درمانی تخت دکامپرشن ستون فقرات، تعدادی از بیماران به وضوح از درمان خود راضی هستند و دردهای مزمن آنها تسکین پیدا کرده است در حالی که پیش از این یا هیچ روش درمانی دیگری بهبودی را تجربه نکرده‌اند.
روشهای جایگزین برای تخت دکامپرشن
دکامپرشن ستون فقرات تنها روش درمانی برای مشکلات ستون فقرات مانند دیسک کمر، سندرم مفاصل فاست و دیگر دردهای ناحیه کمر نیست. در واقع بسیاری از بیمارانی که روش تخت دکامپرشن ستون فقرات را انتخاب می‌کنند، پیش از این بسیاری روشهای درمانی دیگر را انجام داده‌اند.
در ادامه برخی روشهای جایزین برای روش دکامپرشن ستون فقرات ذکر شده اند:
- جراحی تهاجمی
- درمان دستی توسط متخصص کایروپراکتیک
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
- یوگا
- مداخله دارویی
- تزریق استروئید
بسته به شرایط بیمار، ممکن است این جایگزین‌ها موثر نباشند. پزشک متخصص تنها پس از معاینه کامل بیمار، بررسی سوابق بیمار و ارزیابی کامل وضعیت او می‌تواند روشهای درمانی مناسب را تجویز کند.
نتایج حاصل از روش دکامپرشن ستون فقرات علاوه بر شرایط بیمار به میزان تخصص و تجربه پزشک معالج نیز بستگی دارد. هزینه‌های درمان با تخت دکامپرشن به پوشش بیمه درمانی و تعداد جلسات بستگی دارد.
