بیرونزدگی دیسک کمر زمانی اتفاق می افتد که یکپارچگی یک یا چند دیسک ستون فقرات در قسمت پایین کمر به دلیل افزایش سن، ساییدگی، بیماری یا آسیب به خطر بیفتد. دیسکهای آسیبدیده ممکن است دچار برآمدگی یا حتی بیرونزدگی شوند و روی نخاع فشار بیاورند. این فشار میتواند باعث بروز درد یا در موارد شدید فلجی شود.
خوشبختانه، گزینههای زیادی برای درمان دیسک کمر از درمانهای خانگی گرفته تا روشهای پزشکی وجود دارند. آگاهی از این گزینهها میتواند به شما در انتخاب درمان مناسب و اخذ بهترین نتیجه کمک کند.
پیش از انجام هرگونه درمان خانگی برای کاهش درد ناشی از دیسک کمر بهتر است با پزشک متخصص مشورت شود تا از بروز عوارض احتمالی پیشگیری گردد.
اگر درد ناشی از دیسک کمر شدید است، توصیه میشود که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. مراجعه سریعتر به پزشک میزان موفقیت درمان را بهبود میبخشد. انتظار طولانی مدت ممکن است منجر به آسیب طولانی مدت عصبی و افزایش احتمال عدم پاسخ به درمان شود.
دکتر سپهریان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی بعد از معاینه بیمار بهترین روش را برای درمان دیسک کمر تجویز میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره02166576991 و 02166914650 تماس حاصل فرمایید.
درمان خانگی دیسک کمر
در ادامه چند گزینه درمانی برای کاهش درد ناشی از دیسک کمر ذکر شدهاند.
گرما و سرما
برای بیمارانی که درد چندان شدیدی ندارند، درمانهای خانگی که ناحیه آسیبدیده را هدف قرار میدهند میتوانند تا حدودی تسکیندهنده باشند. به عنوان مثال، میتوانید از یک پد گرمکننده یا کیسه یخ در ناحیهای که درد بیشتر احساس میشود استفاده کنید. اشکال مختلف گرما درمانی مانند گذراندن چندین ساعت در یک جکوزی گرم برای هر شب را نیز در نظر بگیرید. گرما میتواند به کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند. از انجام کارهای سنگین که فشار مضاعفی به کمر شما وارد میکنند خودداری نمائید و زمان کافی را برای استراحت در نظر بگیرید.
تغییر سبک زندگی
اگر از دیسک کمر رنج میبرید، توصیه میشود در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کنید و از وارد کردن فشار غیر ضروری به کمر اجتناب کنید. به عنوان مثال، به خانمها توصیه میشود که استفاده از کفشهای پاشنه بلند را کنار بگذارند زیرا این نوع کفشها به دیسک فشار وارد میکنند. همچنین باید از ایستادن یا نشستن طولانی مدت خودداری کنید زیرا این کار اغلب فشار بیش از حدی را به ستون فقرات شما وارد میکند. از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و در صورت لزوم، از صاف بودن کمر حین انجام این کار اطمینان حاصل نمائید. مهمتر از همه، در هنگام ایستادن یا نشستن وضعیت بدنی مناسب را رعایت کنید.
تمرینات ورزشی
اگرچه ورزش به عنوان روشی جهت درمان دیسک کمر غیرمعمول به نظر میرسد اما رعایت تناسب اندام میتواند به کاهش علائم کمک کند. زمانی که ورزش با استراحت کافی همراه باشد، کمک بزرگی به افرادی محسوب میشود که از مشکل دیسک کمر رنج میبرند.
تمرینات فیزیکی رشد عضلات را تحریک و استخوانها را انعطافپذیرتر میکنند. به طور خاص، بسیاری از تمرینات موجب تقویت عضلات مرکزی میشوند که از ستون فقرات حمایت میکنند. با داشتن عضلات مرکزی قویتر، ستون فقرات کمتر از استرسهای مکانیکی رنج خواهد برد. همچنین، احتمال بدتر شدن دیسک کمر نیز کاهش مییابد.
ورزش به شما در حفظ یا بهبود تحرک کمک میکند و از آسیب بیشتر به ستون فقرات جلوگیری مینماید. بیمارانی که تمایل به توقف انجام تمرینات ورزشی دارند ممکن است بازگشت به سبک زندگی فعال برای آنها دشوارتر باشد. بنابراین، برای افرادی که به دنبال تسکین دیسک کمر هستند ورزش بسیار مفید است. پزشکان معمولاً انجام تمرینات ورزشی را همراه با سایر روشهای درمانی توصیه میکنند.
اگرچه ورزش مفید است، اما باید با احتیاط به انجام فعالیت بدنی بپردازید. دیسک کمر نقطه ضعف ستون فقرات محسوب میشود. تنها تا جایی که درد اجازه میدهد ورزش کنید و به خود فشار نیاورید. علاوه بر این، حرکات با شدت زیاد مانند ورزشهای تماسی یا وزنهبرداری ممکن است دیسک کمر را بدتر کنند. با پزشک خود قبل از شروع ورزش مشورت کنید.
استراحت
داشتن استراحت کافی بسیار مهم است. به بدن خود فرصت دهید تا بعد از تمرین احیاء شود. وضعیت بدنی مناسب در هنگام استراحت میتواند فشار وارده بر ستون فقرات شما را به حداقل برساند و از بروز درد جلوگیری کند. همچنین، سعی کنید به مدت چند دقیقه به پشت دراز بکشید و پاهای خود را بالا قرار دهید. انجام این کار باعث تسکین درد به میزان قابل توجهی در بیماران میشود.
داروها
پزشکان گاهی داروهایی را برای کنترل درد تجویز میکنند. رایجترین داروها برای بهبود دیسک کمر مسکنهایی مانند استامینوفن هستند که احساس درد را از بین میبرند. بیماران معمولاً این داروها را به دلیل عوارض جانبی نسبتاً خفیف مصرف میکنند.
همچنین پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را برای درمان دیسک کمر تجویز کند. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی هم اثرات ضد درد و هم اثرات ضد التهابی دارند.
سایر داروها شامل اپیوئیدها و استروئیدها هستند. این داروها حاوی مواد قویتری هستند که از درد جلوگیری میکنند و التهاب را کاهش میدهند. داروهای شلکننده عضلانی که میتوانند از اسپاسم ناشی از درد جلوگیری کنند، برای درمان دیسک کمر نیز مؤثر هستند.
رژیم غذایی
آیا اخیراً مشکلات ستون فقرات را تجربه کردهاید؟ یا به دنبال راههایی برای پیشگیری از بروز آنها هستید؟ باور کنید یا نه، مواد غذایی که مصرف میکنید میتوانند در سلامت ستون فقرات نقش داشته باشند. برخی از مواد غذایی مملو از آن چیزی هستند که کمر شما برای سالم و قوی ماندن نیاز دارد. بنابراین، سلامت کمر میتواند با انتخاب صحیح غذا شروع شود.
اجتناب از مصرف غذاهای ناسالم یکی از راههای بهبود سلامتی است. انتخاب صحیح مواد غذایی بهترین راه است.
چه نوع مواد غذایی برای سلامت ستون فقرات مفید هستند؟ برای آگاهی بیشتر ادامه مطلب را مطالعه نمایید. در این مقاله هشت ماده غذایی ذکر شدهاند که به تقویت و سلامت ستون فقرات کمک میکنند.
پروتئینهای گیاهی
پروتئینهای گیاهان خاص برای سلامت ستون فقرات موادی عالی محسوب میشوند. این پروتئینها با انواع موجود در گوشت متفاوت هستند. تا حد امکان از پروتئینهای گیاهی استفاده کنید. پروتئینهای حیوانی میتوانند منجر به ایجاد التهاب شوند.
توصیه میشود پروتئین خود را از غذاهایی مانند دانه چیا، عدس و لوبیا دریافت کنید. این مواد غذایی نه تنها پروتئین را تأمین میکنند، بلکه به نوعی از مواد مغذی مناسبی نیز برخوردار هستند. با مصرف مواد غذایی فوق انواع آنتیاکسیدانهای مفید، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی را نیز دریافت خواهید کرد.
اگر همچنان تمایل دارید مقداری پروتئین حیوانی در رژیم غذایی خود داشته باشید، مواد کم چربی را انتخاب کنید که به معنای انتخاب مرغ و ماهی به جای گوشت گاو و خوک است.
سبزیجات
سبزیجات به طور کلی برای بدن مفید هستند. بنابراین، توصیه میشود روزانه مقدار زیادی از آنها را برای بهبود سلامت کلی خود مصرف کنید. سبزیجات علاوه بر سالم بودن برای مبارزه با مشکلات کمر نیز گزینهای عالی محسوب میشوند.
برخی از سبزیجات حاوی خواصی هستند که به مبارزه با مشکلات ستون فقرات کمک میکنند.
کلم پیچ، کلم بروکلی و اسفناج برای مقابله با التهاب مؤثر هستند. همچنین هر یک از این سبزیجات حاوی مواد مغذی هستند که به تقویت ستون فقرات کمک میکنند. ستون فقرات به عنوان ستون واقعی سیستم اسکلتی بدن میتواند از تمام کمکهای تغذیهای که دریافت میکند استفاده کند. به طور کلی، سبزیجات با رنگدانه های طبیعی قوی بهترین نوع جهت مصرف هستند.
ماهی سالمون
اگر با غذاهای دریایی مشکلی ندارید، مقداری ماهی سالمون را به طور منظم به رژیم غذایی خود اضافه کنید. ماهی سالمون منبع عالی پروتئین بدون چربی و همچنین یک ماده مغذی مفید دیگر است: اسیدهای چرب امگا 3.
اسیدهای چرب امگا 3 باعث سلامت استخوان و بافت میشوند. همچنین این مواد همانند سبزیجات سبز برگ فوقالذکر با التهاب مقابله میکنند.
چنانچه ماهی سالمون به روش مناسبی تهیه شود متنوع و خوشطعم است. روشهای مختلفی جهت تهیه ماهی سالمون وجود دارند که میتوانید آنها را امتحان کنید. این مواد غذایی منوی شما را طعمدار میکنند و در عین حال برای کمر و ستون فقرات مفید هستند.
محصولات لبنی
کلسیم برای حفظ و بهبود سلامت استخوان بسیار مهم است. سادهترین راه برای دریافت کلسیم اضافی در رژیم غذایی بدون مصرف مکمل چیست؟ توصیه میشود مصرف لبنیات خود را افزایش دهید.
با این حال، تنها محصولات لبنی را انتخاب نکنید. به سراغ مواردی بروید که حاوی کلسیم بالایی هستند. پنیر، شیر و ماست همگی در این دسته قرار میگیرند.
همانند بسیاری از گروههای غذایی دیگر، میتوانید لبنیات را به میزان مناسبی مصرف کنید. اما به بهانه نیاز به کلسیم اضافی، در مصرف پنیر مورد علاقه خود زیادهروی نکنید. هنگام مصرف محصولات لبنی هوشمندانه عمل کنید تا چربی یا کلسترول زیادی را از رژیم غذایی خود دریافت نکنید.
کلسیم را میتوان در غذاهای دیگر از جمله سبزیجات سبز رنگ نیز یافت.
گیاهان و ادویهجات
بسیاری از گیاهان و ادویهها برای ارتقای سلامت ستون فقرات عالی هستند. زردچوبه، ادویهای که معمولاً در غذاهای هندی از جمله انواع کاری استفاده میشود به ترمیم بافت آسیبدیده کمک میکند.
گیاهانی هستند که در مقابله با التهاب نیز موثرند. این گیاهان شامل دارچین، رزماری، ریحان و زنجبیل میباشند.
این مواد غذایی و سایر ادویهها و گیاهان سالم را در طول روز به رژیم غذایی خود اضافه کنید. میتوانید از این گیاهان برای دم کردن یک چای گیاهی سالم و خوشطعم استفاده کنید. دمنوش های گیاهی به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک میکنند و در عین حال طعمی عالی دارند.
میوهها
دقیقاً مانند سبزیجات، باید به سراغ انواع میوههای حاوی مقادیر بالایی از رنگدانه بروید. همانند لبنیات در مصرف میوه زیادهروی نکنید. به یاد داشته باشید، میوهها حاوی قند هستند، بنابراین مصرف بیش از حد آنها نه تنها فایدهای ندارد بلکه برای سلامتی شما مضر است.
باید هنگام مصرف میوه محتاط باشید اما در عین حال این مواد غذایی فواید زیادی برای سلامت بدن دارند.
انواع توت برای سلامت ستون فقرات شما بسیار مفید هستند. این میوهها مملو از آنتیاکسیدان و مواد مغذی هستند که به ستون فقرات شما جهت سالم ماندن کمک میکنند.
بنابراین، توصیه میشود انواع توتها را به صبحانه، شام و ناهار اضافه کنید. حتی میتوانید از این میوهها به عنوان دسر استفاده کنید.
آووکادو
چه طرفدار آووکادو باشید چه نباشید، این میوه برای ستون فقرات شما ماده غذایی مناسبی محسوب میشود. آووکادو سرشار از چربیهای سالم، فیبر و پتاسیم است که بدن شما به آنها نیاز دارد. این خصوصیات آووکادو را به میوهای عالی برای سلامت کلی بدن تبدیل میکند.
آووکادو میوهای چرب است، بنابراین بدون در نظر گرفتن نوع چربی آن مطمئن شوید که در مصرف آن زیادهروی نمیکنید.
اگر آووکادو دوست ندارید، سعی کنید آن را به روشهای مختلفی استفاده کنید. در سالهای اخیر دستورالعملهای زیادی برای تهیه نان تست آووکادو علاوه بر اسموتی و دیگر وعدههای غذایی خوشطعم در دسترس قرار گرفتهاند. مجبور نیستید خود را به خوردن یک برش ساده از آن با سالاد یا دیپ گواکامول محدود کنید.
یکی از بهترین نکات در مورد آووکادو این است که این میوه به کاهش کمردرد کمک میکند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
دیسکی که دچار بیرونزدگی شده است و روی عصب ستون فقرات شما فشار وارد میکند باعث بیحسی، ضعف، گزگز، تیر کشیدن و بروز مشکلات روده و/یا مثانه میشود. این علائم میتوانند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی شما داشته باشند.
اگر درمانهای محافظهکارانه، تمرینات کششی و درمانهای دیگر چندان باعث تسکین نمیشوند یا اگر درد در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد میکند، باید به پزشک مراجعه نمائید. احتمال بهبودی کامل و بالای فشردگی عصب زمانی که به موقع درمان شود وجود دارد. اگر حاضر به تحمل درد هستید باید به خاطر داشته باشید که خطر بروز آسیب عصبی طولانیمدت یا دائمی در صورت عدم درمان درد مربوط به عصب وجود خواهد داشت.
در صورت مراجعه به پزشک در زمان مشاهده علائم فتق دیسک احتمالاً آزمایشهایی از قبیل تصویربرداری (مانند سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی) برای نشان دادن علت دقیق درد انجام میشوند. دانستن علت واقعی درد برای کمک به پزشک جهت تدوین یک برنامه درمانی که به طور مناسبی این علائم را برطرف میکند، ضروری است.
پزشک علت و شدت دیسک کمر را تعیین و سپس برنامه درمانی ایجاد میکند که درد و عوارض طولانی مدت شما را به حداقل برساند. این خدمات همگی در یک مجموعه متشکل از کلینیک، اسکنرهای مدرن سی تی و ام آر آی و مرکز درمانی در محل ارائه میشوند. پزشکان اغلب میتوانند درد دیسک کمر را در همان ابتدا تشخیص دهند. در موارد شدید نیز متخصصین میتوانند درمانهایی را در همان روز برای تسکین ارائه دهند. با انجام این درمانها تحت نظر متخصصین ماهر میتوانید به زندگی پرمشغله خود بازگردید.
درمان دیسک کمر توسط متخصص
درمانهای غیرفعال
یکی دیگر از گزینههای درمانی شامل درمانهای دستی است که برای شل کردن عضلات و تسکین درد طراحی شدهاند. این درمانها غیرفعال هستند زیرا نیازی به مشارکت فعال بیمار ندارند.
درمانهای دستی شامل استفاده از گرما برای تسکین مناطق ملتهب است. همچنین میتوان از بستههای یخ برای بیحس کردن مناطق آسیبدیده و کاهش درد استفاده کرد.
ماساژ ملایم نیز یکی دیگر از درمانهای مفید برای برخی بیماران محسوب میشود. اگرچه ماساژ نمیتواند دیسک کمر را درمان کند اما به کاهش تنش عضلانی کمک میکند و درد را تا حدودی تسکین میدهد. درمان با اولتراسوند نیز یکی از روشهای کاربردی است که طی آن ارتعاشات کوچکی در نزدیکی ستون فقرات اعمال میشود.
روشهای جراحی
اگر همچنان پس از درمانهای مرسوم درد قابل توجهی را احساس میکنید، پزشک عمل جراحی کمر را به بیمار توصیه خواهد کرد.
فیوژن ستون فقرات یکی از انواع عملهای جراحی است که برای درمان دیسک کمر انجام میشود. در طی این روش متخصص جراح از پیوندهای استخوانی برای اتصال دائمی مهرههای مجاور ستون فقرات استفاده میکند. همچنین حین انجام عمل دیسک آسیبدیده برداشته میشود. در طی چند هفته، مهرههای فیوز شده به صورت یک واحد بهبود مییابند و ستون فقرات را تثبیت میکنند.
روش مداخله جراحی دیگر لامینکتومی است که هدف از آن کاهش فشار مکانیکی بر نخاع و سایر اعصاب است. در طی این عمل متخصص جراح دیسک را همراه با مواد استخوانی زائد خارج میکند. با برداشتن خارهای استخوانی یا زوائد نخاع شما فاصله بیشتری از ستون فقرات پیدا خواهد کرد.
عمل جراحی به هفتهها بهبودی نیاز دارد و میتواند گرانتر از سایر درمانها باشد. با این حال، برای افرادی که شرایط آنها به روشهای درمانی محافظهکارانه پاسخ نمیدهد روشی مؤثر است.