کفی طبی وسیلهای است که با قرارگیری در داخل کفش، میتواند با حالت دادن به کف پا و کاهش فشار وارده به آنها، به اصلاح انواع مشکلات مربوط به پا کمک کند. کفی طبی میتواند درد را نه تنها در مچ پاها، بلکه در سایر نواحی بدن اعم از زانوها، مفاصل ران و کمر نیز کاهش دهد. ۳ نوع متداول کفی طبی عبارتند از: کفی نرم، کفی طبی سفت و کفی طبی نیمه سفت که هرکدام موارد استفاده خاص خود را دارند. کفی طبی نرم، برای محافظت از قوسهای پا زمانی که پا روی زمین قرار گرفته استفاده میشود. کفی طبی نیمه سفت نیز اکثراً هم در موارد صافی کف پا و هم برای محافظت از قوسهای پا مورد استفاده قرار میگیرد. در سمت مقابل، کفی طبی سفت برای ایجاد ثبات در پاها طراحی شده و میتواند در جلوگیری از حرکاتی که موجب ایجاد درد میشوند، موثر باشد.
کاربرد و موارد استفاده از کفی طبی
کفی طبی بهمنظور تسکین درد در انواع مشکلات مربوط به پا یا درمان درد ناشی از آسیب و صدمات وارده به پاها استفاده میشوند و میتواند به فرد کمک کند تا مجدداً بتواند به مدت طولانی راه رفته، ایستاده یا کار کند. از آنجایی که غالباً مشکلات خفیف و جزئی مربوط به پاها با افزایش وزن تشدید شده و بزرگتر میشوند، افرادی که دچار اضافه وزن هستند نیز میتوانند با استفاده از کفی طبی، به کاهش فشار وارده به پاهای خود کمک کنند. همچنین میتوان در موارد صافی کف پا نیز از کفی طبی برای کمک به تسکین این شرایط استفاده کرد.
در افراد ورزشکار، حرکتهای ورزشی گاهاً منجر به تحرک و وارد شدن فشار زیادی به پاها میشود. عدم تعادل جزئی یا خفیف عضلانی اطراف مچ پا و پا و شاخص قوس کف پا که در شرایط عادی معمولاً مضر نبوده و حتی شاید قابل تشخیص نباشد، ممکن است در اثر فشار مضاعف ناشی از فعالیت ورزشی، فرد را آسیب پذیرتر کند. از اینرو، کفی طبی با از بین بردن این عدم تعادل خفیفی که از وجود آن بی خبر هستید، میتواند باعث کاهش فشار و خستگی شده و حتی موجب بهبود عملکرد عضلات پا شود.
کفیهای طبی سفارشی برای بسیاری از موارد مختلف درد پا از جمله موارد زیر استفاده میشوند:
- درد پاشنه پا و فاسیا پلانتار (التهاب فاسیای کف پا)
- درد قوس کف پا
- درد ناشی از بونیون و قوز شست پا، آسیب یا پیچ خوردگی مچ پا
- پا درد حین دویدن، پیاده روی و ورزش کردن
- درد ناشی از دیابت
- درد ناشی از ورم پا در افراد سالمند
انواع کفی طبی
انواع مختلفی از کفی طبی در دسترس هستند که شامل:
انواع کفی طبی بر اساس جنس
انواع مختلف کفی طبی وجود دارند که هرکدام موارد استفاده خاص خود را دارند. انواع مختلف کفی طبی عبارتند از:
کفی طبی نرم
کفی طبی نرم برای محافظت از قوسهای پا استفاده میشود. این نوع کفی طبی معمولاً از جنس ژل نرم ساخته شده و ممکن است در مواقعی که برای رفع مشکلات خاصی از جمله صافی کف پا طراحی شده باشد، جنس فوم یا پلاستیک نیز داشته باشد.
کفی طبی نرم یا “انطباق پذیر” از فشرده سازی برخی از مواد نرم ساخته میشود. این نوع کفی طبی در مواردی مانند درد پاشنه پا و فاسیا پلانتار (التهاب فاسیای کف پا) پا یا زخم پای دیابتی، برای محافظت از قوسهای پا استفاده میشود. بهدلیل حجیم بودن این نوع کفی طبی، ممکن است توصیه شود که کفی طبی نرم را به همراه کفش تجویزی استفاده کنید.
مزایای اتیلن وینیل استات (کفی طبی نرم):
- راحتی حین استفاده، نرم بودن و عادت کردن سریع پا و پوشیدن راحتتر.
- در موارد آرتروز محافظت بیشتری از مفاصل را موجب میشود.
- کاهش احتمال سایش و ایجاد تاول پا
- مناسب برای استفاده در کفشهای مجلسی به منظور سازگاری بالا با فرم داخلی کفش
- اصلاح پذیری راحتتر توسط پزشک متخصص پا و مچ پا
معایب اتیلن وینیل استات (کفی طبی نرم):
- نسبت به کفی سفت، سریعتر فشرده یا مسطح میشود و باید مرتباً تعویض شود.
- از سفتی کف کفش تاثیر پذیر بوده و عمدتاً متکی به استفاده از کفش طبی هستند.
- جنس مواد این نوع کفی بخصوص در افرادی که دچار تعریق پا هستند میتواند باعث گرم شدن پاها شود.
- معمولاً نسبت به کفی طبی سفت، حجیمتر هستند چرا که اگر نازکتر باشند بیش از حد انعطافپذیر بوده و سریعتر صاف میشوند.
کفی طبی نیمه سفت
کفی طبی نیمه سفت که غالباً برای صافی کف پا استفاده میشود، به منظور محافظت از قوسهای پا و حفظ تعادل یا پایداری طراحی میشود. بیمارانی که تصور میکنند استفاده از کفی طبی میتواند برای آنها موثر باشد باید برای تعیین کفی طبی مناسب برای درمان مشکلات مچ و کف پا به پزشک متخصص پا مراجعه کنند. این پزشک متخصص میتواند کفی طبی مورد نیاز شما را سفارشی سازی کرده و آنرا مطابق با نیازهای شخصی شما طراحی کند. همه انواع کفیها میتوانند سفارشی سازی شده یا از نوع کفی طبی معمولی باشند.
مزایای کفی طبی نیمه سفت:
- ضد فشار و ضد لغزش بوده و در ابتدا و انتهای زیره کفش نصب میشود که این امر باعث ثابت ماندن کفی در داخل کفش میشود.
- درد ناشی از وارد شدن فشار بر روی پاشنه و انگشت پا را تسکین داده و باعث کاهش فشار وارده به کف پا میشود.
کفی طبی سفت
کفی طبی سفت نیز موجب ایجاد تعادل و متوازنسازی شده و برای کمک به جلوگیری از حرکاتی که موجب ایجاد درد میشوند، طراحی شده است. کفی طبی سفت یا فانکشنال برای اصلاح عملکرد پا، از جنس پلاستیک یا فیبر کربن ساخته میشود. این نوع کفی طبی برای استفاده در کفشهای پیاده روی یا کفشهای مجلسی با پنجههای بسته و پاشنههای کوتاه مناسب است. این نوع کفی طبی برای کاهش درد و فشار پا و همچنین درد در پاها، ران و کمر طراحی شده که این نوع درد در مواقع وجود مشکل یا اختلال در عملکرد پا حس میشود.
مزایای پلی پروپیلن (کفی طبی سفت):
- نسبت به کفی طبی نرم داوم بیشتری داشته و در طول مدت استفاده فشرده نمیشود.
- با اعمال نیروی بیشتر به نواحی خاصی از پا، میتواند تاثیرگذاری بیشتری روی پا داشته باشد.
- به دلیل انعطاف پذیری کم، از فرم یا سفتی کف کفش تاثیرپذیری ندارد.
معایب پلی پروپیلن (کفی طبی سفت):
- عادت کردن به آن با پوشیدن تدریجی امکان پذیر بوده و ممکن است بیشتر طول بکشد.
- ممکن است سازگاری با این نوع کفی طبی برای برخی از بیماران بسیار دشوار باشد.
- اگر فشار یا نیروی زیادی به آن وارد شود ممکن است ترک خورده یا بشکند. به همین دلیل متخصصین پا توصیه میکنند از نوع کفی طبی سفت تنها با جنس فیبر کربن در حین فعالیت ورزشی استفاده کنید.
- ممکن است باعث ایجاد صدای جیر جیر در کفش شود که متخصص میتواند این مورد را اصلاح کند.
انواع کفی طبی بر اساس نحوه ساخت
انواع کفی طبی بر اساس نحوه ساخت عبارتند از نوع سفارشی و نوع از پیش ساخته.
کفی طبی سفارشی که توسط پزشک تجویز میشود، با نوع حاضری یا از پیش ساخته آن که در اکثریت داروخانهها، فروشگاههای لوازم ورزشی، کفش فروشیها یا صفحات آنلاین پیدا میشوند، بسیار متفاوت است. کفی طبی سفارشی که به صورت تجویزی ساخته میشوند کاملاً متناسب و قالب پای شما هستند. از اینرو، حین استفاده از این نوع کفی طبی احساس راحتی بیشتری خواهید داشت. در صورت وجود هرگونه مشکل، پزشک متخصص پا میتواند آنرا اصلاح کند.
نحوه ساخت کفی طبی
در جلسه ویزیت، پزشک متخصص پا، تصاویری ۳ بعدی از پای شما گرفته و معاینه کاملی انجام میدهد که این مورد شامل تماشا و ارزیابی نحوه راه رفتن شما و توجه به نوع حرکت پاها، مچ پا و باسن میشود.
با اینکه کفی طبی به روشهای مختلفی ساخته میشود، اما اکثراً پزشک متخصص یک قالب گچی از پای بیمار گرفته و آنرا به آزمایشگاه میفرستد. در محیط آزمایشگاه، با ریختن مواد در داخل این قالب گچی و سپس سفت شدن آن، کفی طبی که دقیقاً متناسب با کف پای بیمار است ساخته میشود. بر اساس توصیه پزشک، تکنسین آزمایشگاه در صورت لزوم سفارشیسازیهایی را نیز بر روی کفی طبی ساخته شده به منظور رفع نیازهای بیمار اعمال میکند.
چگونه کفی طبی مناسب خود را انتخاب کنیم؟
چه در مورد کفی طبی سفارشی و چه حاضری، باید قبل از استفاده با پزشک متخصص پا مشورت کنید. سطح انتظارات شما و همچنین فعالیتهایی که میخواهید انجام دهید بسیار مهم و تاثیرگذار هستند؛ چرا که این موارد میتوانند بر نوع کفی طبی تجویزی تاثیرگذار باشند.
متخصص طب فیزیکی تمامی مزایا و معایب کفی طبی نرم یا سخت را برای شما توضیح میدهد. برای اطمینان از انتخاب کفی طبی مناسب باید پزشک خود را از موارد زیر مطلع سازید:
- کفشی که میخواهید کفی طبی را در داخل آن استفاده کنید همراه خود داشته باشید.
- ورزش یا فعالیتی که قصد انجام آنرا دارید.
- اگر قبلاً از کفی طبی نرم یا سفت استفاده کردهاید، حتماً آنرا نیز همراه خود داشته باشید.
- موارد مثبت و منفی خود از سابقه استفاده از کفی طبی را بیان کنید.
- باید از قبل بدانید که چه سطح از انتظاراتی را میتوانید از کفی طبی داشته باشید. از اینرو، مطالعه دفترچه راهنما میتواند موثر باشد.
در نهایت، پزشک متخصص پا با توجه به آسیبشناسی و علائم اندام تحتانی شما طبق صلاحدید خود بهترین نوع کفی طبی نرم یا سفت را برای شما تعیین خواهد کرد. با این حال، نظر و رضایتمندی بیمار نیز در تعیین محصول نهایی دخیل خواهد بود.
قیمت کفی طبی چقدر است؟
قیمت کفی طبی به نوع کفی طبی و کیفیت یا برند آن بستگی دارد. برای مثال، برخی از کفیهای طبی نسبت به دیگری پیشرفتهتر بوده و از اینرو برخی از برندهای کفی طبی نسبت به سایر برندها گرانتر هستند.
سوالات متداول
چگونه میتوان تشخیص داد که به چه نوع کفی طبی نیاز داریم؟
کفی طبی معمولی اصولاً بر اساس سایز کفش انتخاب میشود. به این دلیل که کفی طبی معمولی به طوری طراحی شده تا کاملاً متناسب سایز کفش باشد و به راحتی داخل آن قرار بگیرد. از اینرو، باید کفی طبی را متناسب با سایز پا یا کفش خود انتخاب کنید.
آیا برای استفاده از کفی طبی معمولی به کفشی با سایز بزرگتر نیاز داریم؟
حین استفاده از کفی طبی معمولی، اصولاً نیازی به کفشی با سایز بزرگتر ندارید، مگر اینکه کفش شما از قبل بسیار تنگ باشد. اندازه یا سایز کفی طبی معمولی متناسب با سایز پای شما بوده و به راحتی داخل کفش شما قرار میگیرد.
کف معمولی کفش و کفی طبی چه تفاوتی با هم دارند؟
کفی طبی مشابه کف معمولی کفش بوده، چرا که به کاهش فشار و درد پا کمک میکند. تفاوت اصلی بین این دو گزینه این است که کفی طبی معمولاً به صورت سفارشی مختص پای شما ساخته میشود. کفی طبی سایزهای مختلف را پشتیبانی کرده و همچنین مشکلات متعدد پا را تسکین میدهد.
آیا همیشه باید از کفی طبی استفاده کرد؟
نکته مهم در استفاده از کفی طبی این است که زمانی از این ابزار استفاده کنید که احتمال تشدید پا درد شما (مثلاً در مواقع ایستادن طولانی مدت در محل کار یا ورزش کردن) وجود دارد. استفاده از کفی طبی زمانی که در طول روز پشت میز نشستهاید تاثیر چندانی ندارد.
آیا میتوان به همراه کفی طبی، جوراب پوشید؟
در صورت امکان توصیه میشود که (مخصوصاً در طول دوره استراحت) به همراه کفی طبی خود، جوراب بپوشید. اگر شما میخواهید بدون پوشیدن جوراب از کفی طبی استفاده کنید باید همیشه به طور منظم کفی طبی خود را تمیز کنید.
کفی طبی تا چه مدتی دوام دارد؟
کفی طبی معمولی به طور متوسط تقریباً ۲ تا ۳ سال میتواند دوام داشته باشد اما این امر در هر موردی صدق نمیکند. برخی از افراد باید هر سال کفی طبی خود را تعویض کنند، در حالی که برخی از افراد میتوانند گاهاً تا ۵ سال یا بیشتر نیز از کفی طبی خود استفاده کنند. به عبارت دیگر، ماندگاری یا دوام کفی طبی در هر موردی متغیر است.
آیا اوایل استفاده از کفی طبی درد دارد؟
خیر، با اینکه ممکن است گاهاً در برخی موارد کفی طبی نیاز به اصلاح داشته باشد اما به طور کلی، کفی طبی به صورت سفارشی سازی شده طراحی میشود و به همین دلیل بدون آسیب زدن به پاها موجب رفع انواع مشکلات پا میشوند.
